Geri Dön

Yapıda döngüsellik

Circularity in building

  1. Tez No: 703453
  2. Yazar: ZEYNEP MELİS OĞUZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ŞÜKRÜ DENİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yapı Bilgisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

Estetik, işlevsel, ekonomik, teknik ve benzeri nedenler ile meydana gelen eskime, mevcut yapıların onarılmasına, iyileştirilmesine, değiştirilmesine, yenilenmesine veya ortadan kaldırılmasına yol açabilmektedir. Yapılarda eskime nedeniyle yapılan bu tür müdahaleler sonucunda yapısal atıklar oluşmaktadır. Günümüzde büyük hacimlere ulaşan yapısal atıklar, ekolojik çevrenin gittikçe daha fazla bozulmasına, yüksek miktarda enerji ve doğal kaynak tüketimine neden olmaktadır. Bu doğrultuda, yapı sistemini oluşturan malzeme ve bileşenlerin, sökümü ve ayrıştırılması süreçlerinde daha yüksek nitelikte geri kazanılıp, doğal kaynaklara olan gereksinimleri azaltacak, ekolojik çevreyi bozmayacak çevreci çözümler üzerinde çalışılmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır. Yapıda döngüsellik, atık oluşumunu ve kaynak tüketimini minimum seviyeye indirecek yapısal çözümlerle çevreye verilen zararın azaltılmasını amaçlayan, bu doğrultuda yapılmış birçok teorik ve uygulamalı çalışma ile ortaya çıkan ve sürdürülebilir mimarlık kapsamında önem kazanan bir yaklaşımdır. Bu çalışmada, mimari yapı kapsamında döngüsellik yaklaşımının yapılarda döngüselliğe yönelik literatür çalışması yapılarak açıklanması, incelenen yapı örneklerinin döngüsellik potansiyellerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi ile yapıda döngüselliğin gerçekleştirilebilmesi için belirli kılavuz bilgilerin önerilmesi amaçlanmıştır. Yapıda döngüsellik çalışmasına ilişkin yapı sektöründe döngüsel ekonomi modeli ve ilişkili kavramlara ait teorik bilgiler sunulmuştur. Literatürde yer alan döngüsellik kavramları, mimari yapı kapsamında yeni bir yaklaşım olan döngüsel yapı tanımı, tablo ile ayrıntılı olarak açıklanmış ve özellikleri hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın temelini oluşturan bölümde ise döngüselliğe uygun yapı tasarım yaklaşımı, döngüsel yapı tasarım stratejileri ve döngüsel yapı ürünleri konuları detaylı bir şekilde açıklanarak yapıda döngüselliğe uygun tasarım kavramının kapsamı belirlenmiştir. Literatür araştırmaları sonrasında çeşitli ülkelerde yapılan deneysel yapı örnekleri ve uygulanmış yapı örnekleri saptanmış, yapısal özellikleri sistematik olarak irdelenmiştir. Döngüselliği amaçlı yapı örneklerinin yapı elemanı düzeyinde döngüsellik açısından irdelenmesi çalışması, bu amaçla uygulanmış yapıların döngüsellik özelliklerinin saptanmasını ve uygulamaların döngüsel yapı ilkeleri açısından değerlendirilmesini içermektedir. Bu bölümde, incelenen beş farklı uygulanmış yapı örneğinin döngüsellik açısından değerlendirilmesi amacıyla bir değerlendirme süreci izlenmiştir. Değerlendirme sürecinde, uygulanmış yapı örneklerinin pratikte ortaya çıkan döngüsellik performanslarının belirlenmesi ve bu performans sonuçlarından yeni çıkarımların elde edilmesi amaçlanmıştır. Döngüsellik performans değerleri, yapı örneklerine ait yapı sistemlerinin ve sistemleri oluşturan ürünlerin/parçaların, döngüsel yapı stratejileri ve ilkelerinden geliştirilen belirli kriterleri (döngüsellik kriterlerini) karşılama durumlarının, belirli bir derecelendirme (puanlama) ölçeğine göre hesaplanmasıyla belirlenmiştir. Değerlendirme sürecinde incelenen beş farklı yapı örneğine ait yapı sistemlerinin ve sistemleri oluşturan ürünlerin/parçaların, döngüsellik kriterlerini karşılama değerlerini ölçmek için, karar vericilerin tutumlarının ölçülmesinde yaygın şekilde tercih edilen ve bir Sayısal Derecelendirme ölçeği olan,“Osgood Anlamsal Farklılık Ölçeği (Semantic Differential Scale)”kullanılmıştır. Tezde kullanılan değerlendirme ölçeğinin (Anlamsal Farklılık Ölçeğinin) karar vericileri (kullanıcıları) olarak, yapıda sürdürülebilirlik konusunda uzman ve üniversitede öğretim üyesi olan iki akademisyen belirlenmiştir. Değerlendirme sürecinde bu karar vericilerin bilişsel tutumlarıyla ortaya koydukları yargılardan (puanlardan) yararlanılmıştır. Yapı örneklerinin üç ana kriter grubunu (Dekonstrüksiyona Uygunluk Kriterleri, Uyarlanabilirliğe Uygunluk Kriterleri, Dayanıklılığa Uygunluk Kriterleri) karşılama puanları ayrı ayrı belirlendikten sonra, her yapı örneğinin döngüsellik potansiyeli hesaplanmıştır. Bunun için her örneğin dekonstrüksiyona uygunluk puanı, uyarlanabilirliğe uygunluk puanı ve dayanıklılığa uygunluk puanının ortalaması alınarak, incelenen uygulanmış tüm yapı örneklerinin döngüsellik açısından değerlendirilmeleri sonucunda elde edilen döngüsellik potansiyelleri açıklanmıştır. Döngüsellik potansiyeli fazla olan yapı örneklerinin ortak özelliklerinin ülkedeki yasal düzenlemeler, çevreye duyarlı yapıların yapılması için fon oluşturulması, döngüselliği amaçlayan yapı tasarımlara teşvik sağlamak için vergi indirimi vb. uygulamalar gibi hükümet desteğiyle uygulanmış oldukları saptanmıştır. Henüz yeterli seviyeye ulaşmasa da yapıda döngüsellik yaklaşımının, kaynakların verimli kullanımı ve yapıda geri kazanım olanakları gibi sağladığı yarar göz önüne alınarak dünya çapında kabul gördüğü ve uygulanmaya başlandığı görülmektedir. Ülkemizde, yapı sektörü kapsamında bu yaklaşımın ygulanabilirliği ancak akademik çalışmaların yaygınlaşması, önündeki engellerin saptanması ve veri analizleri ile mümkün kılınabilir. Öncelikle yapıda döngüsellik kavramının iyice anlaşılması, ardından hükümet desteği ile yasal düzenlemelerin yapılması, teknik eksikliğin giderilmesi, gerekli eğitimin sağlanması için daha fazla teorik araştırıma yapılması ve bu doğrultuda rehber hazırlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Aging in buildings, repairing, renovating or disposing of existing structures leads to structural waste. Structural wastes, which reach large volumes today, cause the ecological environment to deteriorate more and more and consume a high amount of energy and natural resources. In this context, it has been determined that the materials and components that make up the building system should be recovered in a higher quality during the dismantling and separation processes, and environmental solutions which will reduce the requirements for natural resources and will not harm the ecological environment should be studied. Circularity in building is an approach aiming to reduce the damage to the environment with structural solutions which will minimize waste generation and resource consumption, emerged with many theoretical and applied studies conducted in this direction, and gaining importance within the scope of sustainable architecture. In this study, it is aimed to explain the circularity approach within the scope of architectural structure by making a literature study on circularity in buildings, to determine and evaluate the circularity potentials of the examined building samples, and to propose certain guidelines for realizing circularity in building. Theoretical information about the circular economy model in the building sector and related concepts related to the study of circularity in building is presented in the thesis. The definition of circular building, which is a new approach within the scope of architectural structure, are explained in detail with a table and information about its features is given. On the basis of the study, the scope of the study was determined by explaining the structural design approach, strategies and circular building products in detail. After the literature research, experimental building samples and applied building samples in various countries were determined, and their structural features were systematically examined. The study of examining the building samples aiming at circularity in terms of circularity at the level of the building element includes the determination of the circularity characteristics of the structures and their evaluation in terms of the principles of circular structure. In this section, an evaluation process was followed in order to evaluate the five different building samples examined in terms of circularity. In the evaluation process, it was aimed to determine the circularity performance of the building samples and to obtain new inferences from these performance results. The circularity performance values were determined by calculating the conditions of the building systems belonging to the building examples and the products/parts that make up the systems, meeting certain criteria (circularity criteria) developed from the circular building strategies and principles, according to a certain rating (scoring) scale.“Osgood Semantic Differential Scale”, which is a Numerical Rating scale, which is widely preferred in measuring the attitudes of decision makers, was used in order to measure the fulfillment values of the circularity criteria of the building systems belonging to the five different building samples examined during the evaluation process. As the decision makers (users) of the evaluation scale (Semantic Difference Scale) used in the thesis, two academicians, who are experts in sustainability in the building and are faculty members at the university, were determined. In the evaluation process, the judgments (scores) of these decision makers with their cognitive attitudes were used. After the three main criteria groups of the building samples (Conformity to Deconstruction Criteria, Conformity to Adaptability Criteria, and Conformity to Durability Criteria) were determined separately, the circularity potential of each building sample was calculated. The circularity potentials obtained as a result of the evaluation of all the examined building samples in terms of circularity were explained by taking the average of the deconstruction suitability score, adaptability suitability score and durability suitability score of each sample. The common features of the building examples with high circularity potential are legal regulations in the country, creating funds for the construction of environmentally friendly structures, tax reductions to provide incentives for building designs aiming at circularity, etc. It has been determined that they have been implemented with government support, such as applications. Although it has not reached a sufficient level yet, it is seen that the circularity approach in buildings has been accepted and started to be applied worldwide, considering the benefits it provides such as efficient use of resources and recycling opportunities in the building. In our country, the applicability of this approach within the scope of the building sector can only be made possible by the spread of academic studies, the detection of obstacles and data analysis. First of all, it is necessary to understand the concept of circularity in building, then to make legal regulations with the support of the government, to eliminate the technical deficiencies, to provide the necessary training, and to do more theoretical research and to prepare a guide in this direction.

Benzer Tezler

  1. Hasan Ali Toptaş romanlarında 'belirsizliğin bilgeliği': Bir okuma önerisi

    Wisdom of ambiguity in Hasan Ali Toptaş novels: A reading proposal

    ELİF TÜRKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON

  2. Matematiksel modelleme tabanlı proje üretimi ve yönetimi programının özel yeteneklilerin proje üretimi bağlamında etkililiği

    The effectiveness of a mathematical modeling based project production and management program within the context of project production of gifted students

    GÜLNUR ÖZBEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN KÖSE

  3. Bursa'da kent siyasetinde elit döngüsü ve kent yönetimine etkisi

    The effect of elite cycle and urban management in urban politics in Bursa

    GÜL GÜN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kamu YönetimiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN GÜNLÜ

  4. Ezistenz in modern and postmodern bildungsromanen: Hermann Hesse's Demian and Graham Swift's Waterland

    Modern ve postmodern bildungsromanlarında varoluş felsefesi: Hermann Hesse'nin Demian ve Graham Swift'in Waterland adlı romanları

    ZEHRA COŞKUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Alman Dili ve EdebiyatıFatih Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BARRY CHARLES THARAUD

  5. Wittgenstein felsefesinde 'yapı' düşüncesi

    The 'structure' thought in the Wittgenstein's philosophy

    MERT YORULMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL CENGİZ