Dindarlığın aile işlevleri üzerindeki etkilerine yönelik psikososyal bir araştırma
A psychosocial study of the role of religiosity on family functions
- Tez No: 707311
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ULVİ MEHMEDOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Psikoloji, Din Psikolojisi, Aile Sistemleri, Aile Psikolojisi, Başa Çıkma, Karma Yöntem, Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (IPA), Psychology, Psychology of Religion, Family Systems, Family Psychology, Coping, Mixed Method Design, Interpretative Phenomenological Analysis (IPA)
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Psikolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Bu araştırmanın amacı dini inanç ve uygulamaların aile sistemi üzerindeki etkilerinin“ödüller ve bedeller”bağlamında sistem yaklaşımları perspektifinden incelenmesidir. Araştırmada karma yöntem tasarımı tercih edilmiş, nitel aşamada Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (IPA), nicel aşamada ise ilişkisel tarama modeli (SPSS-25) kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi kendilerini dindar olarak tanımlayan bireylerden oluşmaktadır. Buna göre nitel aşamada 10 yetişkinle derinlemesine görüşmeler yapılmış, nicel aşamada ise 482 kişiye ölçekler uygulanmıştır. Veri toplama araçları olarak Görüşme Formu, Kişisel Bilgi Formu, Aile Değerlendirme Ölçeği, Yenilenmiş Çift Uyum Ölçeği ve Ebeveynin Çocuğuyla İletişimi Ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre dini inanç ve uygulamaların aile dinamikleri üzerinde büyük ölçüde işlevsel etkilere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nitel bölümde“İnancın İşlevi”başlığında dini inancın varoluşa anlam katma, tutum ve davranışları yönlendirme, tüm yaşama temel sağlama gibi niteliklerinden ötürü bütüncül etkiye sahip bir olgu olarak deneyimlendiği görülmüştür.“Aile İşleyişi”başlığında dini inancın aileye değerler aracılığıyla oluşan bir bütünlük/yapı verdiği; aile hiyerarşinde istişare mekanizması üzerinden ortak karar süreçlerini şekillendirdiği, ortak dini faaliyetler aracılığıyla aile bağlarının güçlenmesine katkı sağladığı tespit edilmiştir.“Çift İlişkisi”bağlamında evlilik ilişkisine kader inancı çerçevesinde ancak bireysel seçimlerin etkili olduğu ve bitebilir olma özelliği taşıyan bir ilişki olarak anlam verdiği; çift anlaşmazlıklarında ılımlı ve yapıcı davranma, dua yoluyla farkındalık kazanma ve affedici davranma motivasyonunu desteklediği görülmüştür. Dini inancın“Ebeveyn Çocuk İletişimi”üzerindeki etkileri başlığında Allah'ın emaneti olarak çocuklar ve çocukların değerler eksenli eğitimlerinin;“Başa Çıkma”başlığında ise anlamlandırma ve güven hislerinin kaynağı olarak dua etme yaşantılarının ön plana çıktığı görülmüştür. Ayrıca nitel bölümde dini inanç çerçevesinde rasyonalize edilen erkeğin güç pozisyonu anlayışının birey ve çift alt sistemlerinde işlev bozucu etkileri olabileceği, ayrıca çocuklara dini öğretileri bir an önce vermeye ilişkin zamansal baskının aile işlevselliğini bozucu etkilerinin olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Nicel aşamada dindarlık ile aile işleyişi ve çift uyumu arasında nitel bulguları destekler şekilde anlamlı ve pozitif bir ilişkinin olduğu bulgulanmıştır. Buna karşın dindarlık ve ebeveyn çocuk iletişimi arasında ise nitel bulgulardan farklı olarak anlamlı ve negatif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to investigate the impacts of religious beliefs and practices on the family system from the perspective of system approaches in the context of“rewards and costs”. Mixed method design was preferred in the research, Interpretive Phenomenological Analysis (IPA) was used in the qualitative stage and the relational survey model (SPSS-25) was used in the quantitative stage. The sample of the study consists of individuals who define themselves as“religious”. Accordingly, in-depth interviews were conducted with 10 adults and the scales were applied to 482 people. Interview Form, Personal Information Form, Family Assessment Device, Renewed Couple Adjustment Scale and Parent Child Communication Scale were used as data collection tools. The results of qualitative data analysis demonstrated that religious belief has a wide-ranging effect for religious individuals due to its qualities such as adding meaning to existence, guiding attitudes and behaviors, and providing the basis for all life. Under the title of“Family Functioning”, it is stated that religious belief gives a unity/structure to the family through values; shapes the consultation mechanism in the family hierarchy and contributes to the strengthening of family ties through joint religious activities. In the context of“Couple Relationship”, religious individuals defined marriage within the framework of their belief in destiny and their own free will. Accordingly, they believe that marriage can end under certain conditions; It has been seen that religious beliefs support the motivation to be moderate and constructive in couple disagreements, to gain awareness through prayer and to be forgiving. In the title of the effects of religious belief on“Parent-Child Communication”, it was concluded that children as God's trust and values-based education of children came to the fore. In the title of“Coping”, it was seen that religious individuals give meaning to challenging events that exceed their coping capacity with religious motives and that they are connected with God and feel safe by praying. In addition, in the qualitative part, it has been concluded that the understanding of the power position of the man rationalized within the framework of religious belief may have dysfunctional effects on the individual and couple subsystems, and the pressure to give religious teachings to children as soon as possible may have disruptive effects on family functionality. In the quantitative phase of study it was found that there was a significant and positive relationship between religiosity, family functioning and couple relationship, supporting the qualitative findings. On the other hand, different from the qualitative findings, significant and negative associations were found between religiosity and parent-child communication.
Benzer Tezler
- Aile içinde çocuğa yönelik şiddetin dindarlıkla ilişkisi
Relationship with violence against children in the family and religiosity
YASEMİN DAVARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinÇukurova ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KAYIKLIK
- Dindarlığın aile yaşam döngüsü süreçlerine etkisi (Batı Akdeniz örneği)
The impact of pietism on family life cycle (The case of Western Mediterranean region )
ADNAN SELMAN
Doktora
Türkçe
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN UÇAR
- Lise gençliği dindarlığı ve aile içi iletişim (Çankırı ili Çerkeş ilçesi örneği)
Religiosity of high school youth and communication among family (Case of Çankiri-Çerkeş district)
BÜŞRA ASAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA AYDIN
- Analysing the intention to purchase family takaful plans in Malaysia: The mediating role of attitude and saving motives
Malezya'da aile tekafül planlarını satın alma niyetinin analizi: Tutum ve tasarruf amaçlarının aracı rolü
SITI NUR AZMINA MD ZAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Ekonomiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD GHAITH MAHAINI
- Aile müdahilliği ve evlilik niteliği arasındaki ilişkide özerk-ilişkisel benlik ve dindarlığın düzenleyici rolleri
Moderation effects of autonomous-relational self construal and religiosity on the relation between interference of the family and marriage quality
AYŞEGÜL ÖZDEMİR