Geri çekilen makalelerde açık erişim etkisi
Impact of open access on retracted articles
- Tez No: 707974
- Danışmanlar: PROF. DR. UMUT AL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bilimsel araştırma sonuçlarının paylaşıldığı, bilimsel dergilerde yayımlanan makalelerde kimi zaman hatalar yer alabilmektedir. Kasıtlı olmadan yapılan hesaplama hatalarının yanı sıra, veriler kasten uydurulmakta, çarpıtılmakta veya başka çalışmalardan aşırma yapılmaktadır. Bu durumlarda uygulanan yaptırım makalelerin düzeltilmesi ya da geri çekilmesidir. Yanlış veya geçersiz sonuçlar barındıran bu tür yayınlar insanları, toplumları ya da ülkeleri doğrudan etkileyecek şekilde tedavilere veya politikalara dayanak olduğunda riskli sonuçlar doğurabilmektedir. Tüm dünyada geri çekilen makale sayısında artış gözlenmektedir. Bu artış, kimi çalışmalara göre, eskisinden daha fazla problemli yayın yapıldığını; kimilerine göre ise sorunların eskisinden daha hızlı keşfedildiğini göstermektedir. Makalelerin geri çekilme sürelerinin incelendiği çalışmalarda sürelerin yıllar içinde kısaldığı görülmektedir. Özellikle 2002 yılı itibariyle geri çekilme sürelerinin kısalması açık erişimin etkisi olduğunu düşündürmektedir. Bu çalışmada açık erişimin makalelerin geri çekilme sürelerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Web of Science veritabanında 1945-2020 yılları arasında yayımlanmış 5398 geri çekilen makale incelenmiştir. Çalışma, geri çekilen makaleleri konu alan çalışmalar arasında en büyük veri setine sahip olan ve Türkçe literatürde lisansüstü düzeydeki ilk çalışma özelliği taşımaktadır. Araştırma, açık erişimli makalelerin açık erişimli olmayanlara göre daha kısa sürede geri çekildiği hipotezi üzerine kurgulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre ise açık erişimli makaleler, 165 günlük bir farkla açık erişimli olmayan makalelerden daha uzun sürede geri çekilmektedir. Uygulanan Mann-Whitney U testi sonucunda bu farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu saptanmıştır. Bu farkın açık erişimden kaynaklanmadığı düşünülmektedir. Çalışma kapsamında incelenen açık erişimli makalelerin arasında, açık erişim kavramının ortaya çıkışından çok önce yayımlanmış ve hangi tarihte erişime açıldığı bilinmeyen makaleler bulunmaktadır. Ayrıca bronz, altın ve yeşil olmak üzere üç farklı türdeki açık erişimli makalelerin geri çekilme süreleri açısından birbirinden farklılık göstermesi de bu konunun farklı boyutlarını oluşturmaktadır. Dolayısıyla geri çekilme konusunun nedensellik açısından çok boyutlu olduğu değerlendirilmektedir. Çalışma sonucunda, hem açık erişimli olan hem de olmayan makalelerin geri çekilme sürelerinin yıllar içinde kısaldığı saptanmıştır. Ayrıca, yayımlandıktan sonraki 1 yıllık zaman dilimi içinde geri çekilen açık erişimli makalelerin, o yıl yayımlanmış tüm geri çekilen açık erişimli makalelere oranı yıllar içinde artış göstermektedir. Bu artış, açık erişimli olmayan makaleler için de geçerlidir. Bu durum makalelerdeki sorunların eskisine göre daha hızlı tespit edildiğini ortaya koymaktadır. Açık erişimin bu durumu kolaylaştırıcı bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Hataların ve etik sorunların hızlı tespit edilmesi önemli olsa da ideal bilimsel iletişim ortamı açısından daha değerli olan, bunların hiç yaşanmamasıdır. Makalelerin genellikle etik ihlaller nedeniyle geri çekildiği düşünüldüğünde, bu konuya yönelik kuralların ve yaptırımların güçlendirilmesine ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir. Bilimsel araştırma süreçlerinin tüm aşamalarında açıklık kültürünün yaygınlaşması, mevcut sorunların ortaya çıkarılabilmesi ve bunların gelecekte tekrarlanmaması adına önemli görülmektedir. Çalışmada elde edilen bulguların ve sunulan önerilerin yayın etiği ve araştırma dürüstlüğü anlamında farkındalığı artıracak çalışma ve girişimlere katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Articles published in scholarly journals where scientific research results are presented may sometimes contain errors. In addition to unintentional calculation errors, there are also intentional data fabrication or falsification and plagiarism. The enforcement applied in these cases is the correction or retraction of the articles. Such publications with false or invalid results may pose various risks when they are used as a reference for treatments or policies that directly affect people, societies or countries. An increase is observed in the number of retracted articles all over the world. This increase shows that, according to some studies, more problematic publications are made than before, and according to others, problems are discovered faster than in the past. In studies examining the retraction duration of the articles, it is seen that the periods shorten over the years. It is considered that open access has affected this, since there has been a decrease in the retraction duration especially after 2002. In this study, the impact of open access on time intervals of scientific articles from publication to retraction was investigated. For this purpose, 5398 retracted articles published between 1945-2020 and indexed in the Web of Science database were analyzed. The study has the most extensive data set among the researches on retracted articles and is the first postgraduate study in Turkish literature. The research is based on the hypothesis that open access articles are retracted in a shorter time interval than non-open access ones. However, according to the findings, open access articles are retracted in longer time intervals with a difference of 165 days. As a result of the applied Mann-Whitney U test, this difference was found to be statistically significant and it is considered that this difference is not caused by open access. Some open access articles in the data set were published long before the emergence of the open access concept and the date they were made available to the public is unknown. Moreover, three different types of open access articles, known as bronze, gold and green, differ from each other in terms of the retraction duration. Therefore, the issue of retraction is considered to be multidimensional in terms of causality. As a result of the study, it was determined that the retraction durations of both open access and non-open access articles were reduced over the years. In addition, the ratio of number of open access articles that are retracted within one year after their publication date to the number of all open access retracted articles published in that year has been increasing over the years. This increase is also valid for non-open access retracted articles. Hence, findings reveal that problems of articles have been detected more quickly than in the past. It is thought that open access has a facilitating effect on the detection of flaws and mistakes. Although it is important to detect errors and ethical problems quickly, what is more valuable in terms of the ideal scientific communication environment is that they never occur. Considering that the articles are generally retracted due to ethical violations, it is concluded that there is a need to strengthen the rules and enforcements regarding this issue. The spread of openness culture at all stages of scientific research processes is also considered important in order to reveal existing problems and not to repeat them in the future. It is aimed that the findings obtained and the suggestions presented in this research will contribute to studies and initiatives that will raise awareness of publication ethics and research integrity.
Benzer Tezler
- Machine learning based evaluation of scientific retractions
Bilimsel çalışmalardaki geri çekilmelerin makine öğrenimi tabanlı değerlendirilmesi
EHTISHAM KIYANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBEYKOZ ÜNİVERSİTESİBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
ASST. ASSOC. DR. ÖZLEM FEYZA ERKAN
- Kimliklendirmede tiroid kartilaj ossifikasyon süreçlerinin bilgisayarlı tomografi yöntemi ile değerlendirilmesi
Assessment of thyroid cartilage ossification processes by radiological methods in forensic identification
TELLI ISMAILOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Adli TıpBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiAdli Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İPEK ESEN MELEZ
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Gıda sektöründe geri çağırma metodolojisi ve gıda güvenliği üzerindeki etkileri
Recall methodology in food industry and the effects of recalls on food safety
İBRAHİM CANBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gıda MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiGıda Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYCAN CİNAR
- Endüstriyel miras alanlarının dönüşümü, Haydarpaşa örnek alan incelemesi
The transformation of industrial heritage sites, examination of the sample area Haydarpasa
EYÜP DELİCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Şehircilik ve Bölge PlanlamaBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN PINAR ÖZDEN