Kiraz Ahmet Hamdi Paşa'nın Mütareke dönemindeki (1918-1922) siyasal faaliyetleri
Political activities of Kiraz Ahmet Hamdi Pasha during the Armistice period (1918-1922)
- Tez No: 708067
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT AYDOĞDU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kiraz Hamdi Paşa, İla-yı Vatan, Tarikat-ı Salahiye, Yirminci Kolordu, Yüz Ellilikler, Kuva-yı Milliye muhalifleri, Kiraz Hamdi Pasha, İla-yi Vatan, Tarikat-i Salahiye, Twentieth Corps, 150 Persona Non Grata, Opposition to National Forces
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
I. Dünya Savaşı sonunda Mondros Mütarekesi imzalandı. Bu dönemde İttihat ve Terakki yönetimi zamanında tasfiye edilen kişiler tekrar sahneye çıktı. Kiraz Hamdi Paşa da bu isimler arasındaydı. İttihatçılar zamanında, rütbesinin yükseltilmesini beklerken emekli edilmişti. Hamdi Paşa, mütareke döneminde ilk olarak Yirminci Kolordu Kumandanı olarak Ali Fuat Paşa'nın yerine atandı ve Eskişehir'de kısa bir süre kalma imkânı buldu. Burada kaldığı sürede İngilizler ve mahalli idare ile ortaklaşa olarak milli harekete karşı birtakım teşebbüslerde bulundu. Eskişehir'den İstanbul'a döndükten sonra, Ekim 1919-Kasım 1922 zarfında, Milli harekete karşı yeterince sert bulunmayan kabinelerin değiştirilmesi için toplantılara katıldı ve tasarlanan kabinelerde kendisine nazırlık verilmesi için uğraştı fakat hiçbir zaman bu hedefine ulaşamadı. İngiliz Muhipleri, Kızıl Hançer, Askeri Nigehban, Anadolu İttihad-ı Vatan Grubu, Necat ve İtila Cemiyeti, Teşkilat-ı Ahmediye ve Zabitan gruplarında bulundu, kimisinin kurucuları arasında yer aldı. Bu dönemde asıl faaliyetlerini ilk olarak resmi bir yapılanma olan İla-yı Vatan Cemiyeti ve daha sonra bunun yer altı uzantısı olarak görülen Tarikat-ı Salahiye çatısı altında yürüttü. Tarikat-ı Salahiye, İslam tarikatı gibi görünüp aynı zamanda Masonik bir görüntü vermeye çalışıyordu ve bu şekilde yapılanmayı benimsemişlerdi. Hamdi Paşa, gerek bu yapılar gerekse diğer faaliyetleri dolayısıyla maddi kazançlar sağlamıştı çünkü esasen faaliyetlerini arkasında göründüğü ideolojiler için değil maddi kazançlar elde etmek için gerçekleştiriyordu. Kiraz Hamdi Paşa, Milli hareketin başarıya ulaşmasıyla İngilizler yardımıyla Romanya'ya firar etti. Yüz Ellilik listeye dahil edildi, gıyaben idam cezası aldı. Romanya'da Tarikat-ı Salahiye çalışmalarını sürdürdü ve daha sonra T.C. için muhbirlik yaptı fakat muhbirliği şüpheli görüldü. Bundan sonra kısa bir süre maddi sıkıntılar çekti ve 1935 yılında Romanya'da vefat etti.
Özet (Çeviri)
The Armistice of Mudros was signed at the end of the First World War. In this period, liquidated people during the Union and Progress administration reappeared on the scene. Hamdi Pasha was among these names, he was retired during the time of the Unionists while waiting of his rank to be promoted. During the armistice period, Hamdi Pasha was first appointed as the Commander of the Twentieth Corps, replacing Ali Fuat Pasha, and had the opportunity to stay in Eskişehir for a short time. During his stay here, he made some attempts against the national movement in partnership with the British and the local administration. After returning to Istanbul from Eskişehir, between October 1919-November 1922, he participated to the meetings to change the cabinets that were not strong enough against the National Movement and he tried to be the minister in the designed cabinets, but he never achieved this goal. He was among the founders and members of the British Enthusiasts, Kızıl Hançer, Askeri Nigehban, Anadolu İttihad-ı Vatan, Necat ve İtila, Teşkilat-ı Ahmediye and Zabitan groups. In this period, he carried out his main activities first under the İla-yi Vatan, which was an official organization, and then the Tarikat-i Salahiye, which was seen as an underground extension of it. They were trying to look like an Islamic sect and at the same time to give a Masonic image to the Tarikat-i Salahiye and they adopted this structure. Hamdi Pasha had made financial gains due to both these structures and other activities because he was essentially carrying out his activities not for ideologies behind which he appeared, but for material gains. With the success of the national movement, he escaped to Romania with the help of the British. One hundred and fifty people were included in a list, and he was sentenced to death in absentia. He continued his works in the Tarikat-i Salahiye in Romania and He acted as an informant for Republic of Turkey, but his informing was deemed suspicious. After that, he suffered financial difficulties for a short time, than he died in Romania in 1935.
Benzer Tezler
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın eserlerinde mitoloji
Mythology in the works of Ahmet Hamdi Tanpınar
BANU KIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUHAMMET GÜR
- Modernleşme ve modernizm bağlamında karşılaştırmalı bir okuma: Tanpınar ve Benjamin
Modernization and modernity in the context of comparative reading: Tanpınar and Benjamin
ECEM KIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT TÜMAY ARSLAN
- Özel borç ilişkileri bağlamında İslam ve Yahudi hukuku mukayesesi
Comparison of Islamic law and Jewish law in the context of different types of contract
YAKUPHAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET HAMDİ FURAT
- Kırsal kesimdeki ailelerin mobilya satın alma karar süreçleri kentlerdekilerden farklı mıdır?
Is furniture buying decision process of rural families different from urban families?
FATİH KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İşletmeKocaeli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET HAMDİ İSLAMOĞLU