Geri Dön

Anomaly detection in diverse sensor networks using machine learning

Çeşitli sensör ağlarında makine öğrenimi ile anomali tespiti

  1. Tez No: 709559
  2. Yazar: ALİ ALP AKYOL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN ARIKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Deprem öncül tespiti, insan hayatını kurtarma potansiyeline sahip olan en eski araştırma alanlarından biridir. Yapılan son çalışmalar, güçlü sismik aktivitelerin ve depremlerin iyonosferin elektron dağılımını etkilediğini göstermiştir. İyonosferdeki bu etkiler, Küresel Konum Belirleme Sistemlerinin uydu pozisyonu verileri kullanılarak ölçülebilen, Toplam Elektron İçeriği (TEİ) üzerinde açıkça gözlemlenmektedir. Bu tezde, çeşitli deprem öncül tespit teknikleri önerilmiş, önerilen bu tekniklerin öncül tespit başarımları farklı sensör ağlarından elde edilen TEİ verileri üzerinde irdelenmiştir. İlk olarak, Türkiye ve çevresinde meydana gelmiş 5 şiddeti üzerindeki depremlerin öncüllerinin tespit edilmesi amacıyla, model tabanlı bir deprem öncül tespit tekniği önerilmiştir. TEİ değişimleri kullanılarak deprem öncül tespit ve TEİ güvenilirlik sinyalleri oluşturulmuştur. Oluşturulan bu sinyallerin eşiklendirilmesi ile deprem öncülü kararları elde edilmiştir. Elde edilen deprem öncülü kararları üzerinde Parçacık Sürüsü Optimizasyonu (PSO) tekniği kullanılarak deprem öncül tespitleri üretilmektedir. Başarım değerlendirmeleri, önerilen tekniğin Richter ölçeğinde 5 şiddeti üzerinde meydana gelmiş 23 depremden 14 tanesine ait öncülleri doğru tespit ederken 8 yanlış öncül kararı verdiğini göstermektedir. İkinci olarak, İtalya ve çevresinde meydana gelmiş 4 şiddeti üzerindeki depremlerin öncüllerinin tespit edilmesi amacıyla, makine öğrenimi tabanlı bir deprem öncül tespit tekniği olan EQ-PD önerilmiştir. Sismik aktivitenin olduğu zamanlara ait TEİ değişim istatistikleri kullanılarak, uzaysal ve uzay-zamansal anomali tespit eşikleri elde edilmiş ve öncül kararlarının oluşturulması amacıyla, TEİ değişimi tabanlı anomali tespit sinyaline uygulanmıştır. Elde edilen uzaysal ve uzay-zamansal öncül kararları, deprem öncül tespitlerinin oluşturulması için Destek Vektör Makinesi (DVM) sınıflandırıcısına beslenmiştir. EQ-PD tekniğinin deprem öncül tespit performansı incelendiğinde, tekniğinin 24 deprem öncülünden 22'sini doğru tespit ederken 147 sismik aktivite olmayan günde 13 yanlış alarm ürettiği gözlemlenmiştir. Son olarak, Anadolu bölgesinde meydana gelmiş 5.4 şiddeti üzerindeki depremlerin öncüllerinin tespit edilmesi amacıyla, derin öğrenme tabanlı bir deprem öncül tespit tekniği olan DL-PD önerilmiştir. DL-PD tekniği uzay-zamansal Küresel İyonosferik Harita (KİH)-TEİ veri kestirimi kabiliyetine sahip bir yapay sinir ağı kullanmaktadır. KİH -TEİ kestirimleri ve KİH -TEİ ölçümleri karşılaştırılarak, KİH -TEİ anomali skorları elde edilmiştir. Deprem öncül tespitleri KİH -TEİ anomali skorlarının eşiklendirilmesi ile oluşturulmuştur. Öncül tespit başarımları incelendiğinde, DL-PD tekniğinin 7 deprem öncülünden 5'ini doğru tespit ederken 416 sismik aktivite olmayan günde 1 yanlış alarm ürettiği gözlemlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Earthquake precursor detection is one of the oldest research areas that has the potential of saving human lives. Recent studies have enlightened the fact that strong seismic activities and earthquakes affect the electron distribution of the ionosphere. These effects are clearly observable on the ionospheric Total Electron Content (TEC) that shall be measured by using the satellite position data of the Global Navigation Satellite System (GNSS). In this dissertation, several earthquake precursor detection techniques are proposed and their precursor detection performances are investigated on TEC data obtained from different sensor networks. First, a model based earthquake precursor detection technique is proposed to detect precursors of the earthquakes with magnitudes greater than 5 in the vicinity of Turkey. Precursor detection and TEC reliability signals are generated by using ionospheric TEC variations. These signals are thresholded to obtain earthquake precursor decisions. Earthquake precursor detections are made by using Particle Swarm Optimization (PSO) technique on these precursor decisions. Performance evaluations show that the proposed technique is able to detect $14$ out of $23$ earthquake precursors of magnitude larger than $5$ in Richter scale while generating $8$ false precursor decisions. Second, a machine learning based earthquake precursor detection technique, EQ-PD is proposed to detect precursors of the earthquakes with magnitudes greater than 4 in the vicinity of Italy. Spatial and spatio-temporal anomaly detection thresholds are obtained by using the statistics of TEC variation during seismically active times and applied on TEC variation based anomaly detection signal to form precursor decisions. Resulting spatial and spatio-temporal anomaly decisions are fed to a Support Vector Machine (SVM) classifier to generate earthquake precursor detections. When the precursor detection performance of the EQ-PD is investigated, it is observed that the technique is able to detect 22 out of 24 earthquake precursors while generating 13 false precursor decisions during 147 days of no-seismic activity. Last, a deep learning based earthquake precursor detection technique, DL-PD is proposed to detect precursors of the earthquakes with magnitudes greater than 5.4 in the vicinity Anatolia region. The DL-PD technique utilizes a deep neural network with spatio-temporal Global Ionospheric Map (GIM)-TEC data estimation capabilities. GIM-TEC anomaly score is obtained by comparing GIM-TEC estimates with GIM-TEC recordings. Earthquake precursor detections are generated by thresholding the GIM-TEC anomaly scores. Precursor detection performance evaluations show that DL-PD shall detect 5 out of 7 earthquake precursors while generating 1 false precursor decision during 416 days of no-seismic activity.

Benzer Tezler

  1. Topluluk öğrenmeli destek vektör veri tanımlaması yöntemi ile hiperspektral görüntülerin sınıflandırılması

    Hyperspectral image classification based on ensemble support vector data description method

    FARUK ŞÜKRÜ USLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYıldız Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HERMAN SEDEF

  2. Social media data valuation model for disaster incidence mapping

    Sosyal medya verilerinin afet olaylarının haritalanması için değerlendirme modeli

    AYŞE GİZ GÜLNERMAN GENGEÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİMMET KARAMAN

  3. Augmented superpixel based anomaly detection in hyperspectral imagery

    Hiperspektral görüntülerde genişletilmiş süperpiksel tabanlı anomali tespiti

    EZGİ GÖKDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Hesaplamalı Bilimler ve Mühendislik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜHA TUNA

  4. Building outlier detection framework by using automated machine learning methods

    Otomatik makine öğrenimi yöntemlerini kullanarak anomali tespit çerçevesi oluşturma

    MUSTAFA KURTOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGalatasaray Üniversitesi

    Akıllı Sistemler Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TEOMAN NASKALİ

  5. A holistic approach to telecommunication network security: From core to edge, P4-shieldnet and safe-cast

    Telekomünikasyon ağ güvenliğine bütünsel bir yaklaşım: Çekirdekten uca, P4-shieldnet ve safe-cast

    YUSUF KÜRŞAT TUNCEL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKonya Gıda ve Tarım Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KASIM ÖZTOPRAK