Pêvajo û kevneşopîyên dawetên gundê Çîçıkayê
Çiçıka Köyü'nün düğün süreci ve gelenekleri
- Tez No: 718237
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN ASLANOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Kürtçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Evlilik, hayatın önemli geçiş dönemlerinden biridir. Evlendikten sonra, insanın toplumundaki yeri değişir ve insana roller ve misyonlar yüklenir. İnsan hayatında özel bir yer tutan evlilik için düğün töreni ve merasimler yapılır. Bu tören ve merasimler farklı süreçlere sahiptir ve özelikle bu merasimler kırsal bölgelerde daha görkemlidir. Bununla birlikte bu tören ve merasimler için çeşitli gelenekler ve ritüeller icra edilir. Her milletin düğün ritüelleri ve gelenekleri, inanç sistemine, coğrafi özelliklerine, toplumsal ve kültürel değerlerine göre şekillenir. Kürtler de hayatın önemli geçiş dönemlerinden biri olan evlilik için düğün merasimi yaparlar. Kürtlerde düğün merasiminin çeşitli süreçleri vardır ve bu süreçler oldukça çeşitli gelenek ve ritüellere sahiptir. Bu çalışma Kürtlerin (kurmanc) yaşadığı bir bölgede, Çiçıka Köyü'nde yapılan düğünlere odaklanmaktadır. Bu köy Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde yer almaktadır. Her Kürt bölgesi gibi bu bölgenin de farklı süreçleri ve gelenekleri var. Bu çalışma derleme ve saha araştırması yöntemiyle Çiçıka Köyü'nün düğün süreci ve geleneklerine ulaşmıştır. Diğer bir deyişle, bu çalışmada, köyde söylenen“dîlok”,“narînk”,“serê zavayî”gibi halk şarkıları derlenerek ve metinleri analiz edilerek ve ayrıca köyde yapılan mülakatlar aracılığıyla Çiçıka Köyü'nün düğün süreci ve gelenekleri hakkında bilgi verilmiştir. Anahtar Kelimeler Sözlü Kültür, Düğün Süreci ve Gelenekleri, Halk Şarkıları, Çiçıka Köyü
Özet (Çeviri)
Marriage is one of the important transitional periods in life. After people get married, their status changes and new roles and missions are given to people. Wedding ceremonies are held for marriage, which has a special place in human life. These ceremonies have different processes and especially these ceremonies are more magnificent in rural areas. Along with this, various traditions and rituals are performed for the wedding. The wedding rituals and traditions of every nation have been shaped according to their belief system, geographical characteristics, social and cultural values. Kurds have also held a wedding ceremony for marriage, which is one of the important transition periods in life. There are various processes of the wedding ceremony in the Kurds. These processes have quite a variety of traditions and rituals. This study focuses on the weddings of Chichika Village, in a region where Kurds (Kurmanc) live. This village is located in Silvan, Diyarbakır. This region has different wedding processes and traditions, as every Kurdish region. This study has explored the wedding process and traditions of Chichika Village with the method of compilation and field study. In other words, in this study, information has been given about the wedding process and traditions of Chichika Village by compiling and analyzing the texts of folk songs such as“dîlok”,“narînk”,“serê zavayî”. Keywords Oral Culture, Wedding Process and Traditions, Folk Songs, Chichika Village Zewac yek ji serdemên sereke yê jîyanê ye. Piştî zewacê, cihê mirovî yê civakê diguhere û rol û mîsyon li mirovî tên barkirin. Ji bo zewacê merasîm û rêûresm tên kirin. Dawet, yek ji wan merasîman e ku di jîyana mirovî da cihê wê yê taybet heye û li herêmên gundewarî bêhtir li pêş e û bi heybet e. Herweha dawet merasîmeka piralî û kolektîf e. Li gel vê, pêvajo û merheleyên wê pir in û xwedî kevneşopî û rîtuelên curbecur in. Helbet her milet li gorî bawerî, erdnîgarî û çandî, kevneşopîyên dawetên xwe pêk tîne. Kurd jî ji bo serdema zewacê, merasîma dawetê çêdikin û dawetên wan xwedî rîtuel û kevneşopîyên curbecur û balkêş in. Ev xebat jî li ser dawetên herêmeka kurdan (kurmancîaxêv), bi gotineka din, li ser herêma gundê Çîçikayê radiweste. Ev herêm li navçeya Farqînê ya Dîyarbekirê ye. Wekî her herêma kurdan ev herêm jî, xwedî pêvajo û kevneşopîyên cihêreng e. Ev xebat bi rêbaza berhevkarîyê û lêkolîna sehayê gihîştîye pêvajo û kevneşopîyên dawetên gundê Çîçikayê. Bi gotineka din, bi berhevkirin, analîz û vekolîna stranên gelêrî yên wekî dîlok, narînk, serê zavayî ku li gundî tên gotin û bi hevpeyvînan ku li gundî hatine kirin, agahîyên li ser pêvajo û kevneşopîyên dawetên gundê Çîçikayê hatine bidestxistin. Peyvên sereke Çanda Devkî, Pêvajo û Kevneşopîyên Dawetê, Stranên Gelêrî, Gundê Çîçikayê