Geri Dön

Okulda zorbalık ölçeği: Geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirme çalışması

School bullying scale: A study of developing a valid and reliable assessment instrument

  1. Tez No: 721911
  2. Yazar: FEYZULLAH ÇETİNKAYA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TANRIKULU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Akran zorbalığı, siber zorbalık, ortaokul öğrencileri, Peer bullying, cyberbullying, middle school students
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin zorba ve mağdur davranışlarını çok boyutlu olarak ölçmeye yönelik geçerliği ve güvenirliği test edilmiş bir ölçek geliştirmektir. Ölçeğin geçerlik çalışmaları doğrultusunda ilk olarak kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuştur. Yapı geçerliğine yönelik Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. AFA grubunun verileri Gaziantep'te 5., 6., 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören toplam 400 ortaokul öğrencisinden toplanmıştır. Zorbalık ve mağduriyet alt maddelerine yapılan iki ayrı AFA sonucunda ölçeğin tek faktörlü yapıda ve faktör yük değeri 0.35 ve üzeri olan 20 maddeden oluştuğu bulunmuştur. DFA grubunun verileri Gaziantep'te AFA grubundan farklı ortaokullarda 5., 6., 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören toplam 505 öğrenciden elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak AFA sonucunda elde edilen 20 maddeli ölçek kullanılmıştır. Yirmi madde ve tek faktör yapısından oluşan zorbalık ve mağduriyet modelleri ayrı ayrı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda test edilen zorbalık ve mağduriyet modellerinin iyi uyum değerlerine sahip oldukları bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliği için hem AFA hem DFA grubunda zorbalık ve mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı hesaplanmıştır. AFA grubuna ait zorbalık maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.88, mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.88 olarak bulunmuştur. DFA grubuna ait zorbalık maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.76, mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.83 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular, Okulda Zorbalık Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir. Okulda Zorbalık Ölçeği, ortaokul döneminde zorbalık davranışlarını ölçmeye yönelik olarak ortaokul öğretmenleri, okul psikolojik danışmanları ve ortaokul döneminde zorbalık konusunda çalışmalar yapacak araştırmacılar tarafından kullanılabilir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this research was to develop a valid and reliable scale to measure bullying and cyberbullying behaviors of secondary school students in a multi-dimensional way. In line with the validity studies of the scale, expert opinion was initially, sought for content validity. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed for construct validity. The data of the EFA group were collected from a total of 400 secondary school students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in Gaziantep. As a result of two separate EFAs for bullying and victimization, it was found that the scale consisted of 20 items with a single factor structure with factor loading values of 0.35 and above. The data of the DFA group were obtained from a total of 505 students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in different secondary schools in Gaziantep. The 20-item scale was used as a data collection tool. Bullying and victimization scales, each consisting of 20 items and a single factor structure, were tested separately with two independent confirmatory factor analyses. As a result of confirmatory factor analysis, it was found that the bullying and victimization models tested had good fit values. For the reliability of the scale, the internal consistency coefficient of the bullying and victimization items was calculated in both the EFA and CFA groups. For the items of the EFA data, the internal consistency coefficient of the bullying was 0.88, and the internal consistency coefficient of the victimization items was 0.88. For the items of the CFA data, the internal consistency coefficient of the bullying items was 0.76, and the internal consistency coefficient of the victimization items was 0.83. The findings show that the School Bullying Scale is a valid and reliable measurement tool to assess bullying and cyberbullying in a multi-dimensional way. The School Bullying Scale can be used by secondary school teachers, school counselors and researchers aiming to fight against bullying in secondary school to measure bullying behaviors in secondary school.

Benzer Tezler

  1. Siber zorbalık ölçeği Türkçe uyarlaması

    Turkiversion sh of cyberbullying

    SELDA KÜÇÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEYLAN ZİYALAR

  2. İlköğretim okullarında zorbalığa yönelik geliştirilen programın etkisinin incelenmesi

    Examining the effect of the program developed to adress bullying in primary schools

    HÜLYA KARATAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HemşirelikDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANDAN ÖZTÜRK

  3. İzmir ili Bornova ilçesinde ilköğretim 6. Ve 7. sınıf öğrencilerinde akran zorbalığı, etkileyen ve eşlik eden faktörler

    Bullying in sixth and seventh grade primary school students in Bornova region of Izmir province and its determinants and associated factors

    HİLAL TIPIRDAMAZ SİPAHİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Halk SağlığıEge Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ OSMAN KARABABA

  4. Lise öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması

    Regresment of high school students' bullying level

    ZİHNİ KOÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİNNUR YEŞİLYAPRAK

  5. İlköğretim 6, 7, 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması (Konya ili Cihanbeyli ilçesi ilçe merkez örneği)

    Regresment of primary school students bullying level

    NESLİHAN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY