Okulda zorbalık ölçeği: Geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirme çalışması
School bullying scale: A study of developing a valid and reliable assessment instrument
- Tez No: 721911
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TANRIKULU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Akran zorbalığı, siber zorbalık, ortaokul öğrencileri, Peer bullying, cyberbullying, middle school students
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin zorba ve mağdur davranışlarını çok boyutlu olarak ölçmeye yönelik geçerliği ve güvenirliği test edilmiş bir ölçek geliştirmektir. Ölçeğin geçerlik çalışmaları doğrultusunda ilk olarak kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuştur. Yapı geçerliğine yönelik Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. AFA grubunun verileri Gaziantep'te 5., 6., 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören toplam 400 ortaokul öğrencisinden toplanmıştır. Zorbalık ve mağduriyet alt maddelerine yapılan iki ayrı AFA sonucunda ölçeğin tek faktörlü yapıda ve faktör yük değeri 0.35 ve üzeri olan 20 maddeden oluştuğu bulunmuştur. DFA grubunun verileri Gaziantep'te AFA grubundan farklı ortaokullarda 5., 6., 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören toplam 505 öğrenciden elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak AFA sonucunda elde edilen 20 maddeli ölçek kullanılmıştır. Yirmi madde ve tek faktör yapısından oluşan zorbalık ve mağduriyet modelleri ayrı ayrı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda test edilen zorbalık ve mağduriyet modellerinin iyi uyum değerlerine sahip oldukları bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliği için hem AFA hem DFA grubunda zorbalık ve mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı hesaplanmıştır. AFA grubuna ait zorbalık maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.88, mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.88 olarak bulunmuştur. DFA grubuna ait zorbalık maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.76, mağduriyet maddelerinin iç tutarlık katsayısı 0.83 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular, Okulda Zorbalık Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir. Okulda Zorbalık Ölçeği, ortaokul döneminde zorbalık davranışlarını ölçmeye yönelik olarak ortaokul öğretmenleri, okul psikolojik danışmanları ve ortaokul döneminde zorbalık konusunda çalışmalar yapacak araştırmacılar tarafından kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research was to develop a valid and reliable scale to measure bullying and cyberbullying behaviors of secondary school students in a multi-dimensional way. In line with the validity studies of the scale, expert opinion was initially, sought for content validity. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed for construct validity. The data of the EFA group were collected from a total of 400 secondary school students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in Gaziantep. As a result of two separate EFAs for bullying and victimization, it was found that the scale consisted of 20 items with a single factor structure with factor loading values of 0.35 and above. The data of the DFA group were obtained from a total of 505 students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in different secondary schools in Gaziantep. The 20-item scale was used as a data collection tool. Bullying and victimization scales, each consisting of 20 items and a single factor structure, were tested separately with two independent confirmatory factor analyses. As a result of confirmatory factor analysis, it was found that the bullying and victimization models tested had good fit values. For the reliability of the scale, the internal consistency coefficient of the bullying and victimization items was calculated in both the EFA and CFA groups. For the items of the EFA data, the internal consistency coefficient of the bullying was 0.88, and the internal consistency coefficient of the victimization items was 0.88. For the items of the CFA data, the internal consistency coefficient of the bullying items was 0.76, and the internal consistency coefficient of the victimization items was 0.83. The findings show that the School Bullying Scale is a valid and reliable measurement tool to assess bullying and cyberbullying in a multi-dimensional way. The School Bullying Scale can be used by secondary school teachers, school counselors and researchers aiming to fight against bullying in secondary school to measure bullying behaviors in secondary school.
Benzer Tezler
- Siber zorbalık ölçeği Türkçe uyarlaması
Turkiversion sh of cyberbullying
SELDA KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEYLAN ZİYALAR
- İlköğretim okullarında zorbalığa yönelik geliştirilen programın etkisinin incelenmesi
Examining the effect of the program developed to adress bullying in primary schools
HÜLYA KARATAŞ
Doktora
Türkçe
2011
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANDAN ÖZTÜRK
- İzmir ili Bornova ilçesinde ilköğretim 6. Ve 7. sınıf öğrencilerinde akran zorbalığı, etkileyen ve eşlik eden faktörler
Bullying in sixth and seventh grade primary school students in Bornova region of Izmir province and its determinants and associated factors
HİLAL TIPIRDAMAZ SİPAHİ
Doktora
Türkçe
2008
Halk SağlığıEge ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN KARABABA
- Lise öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması
Regresment of high school students' bullying level
ZİHNİ KOÇ
Doktora
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNNUR YEŞİLYAPRAK
- İlköğretim 6, 7, 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması (Konya ili Cihanbeyli ilçesi ilçe merkez örneği)
Regresment of primary school students bullying level
NESLİHAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY