Konya havzasında evaporatif stres indeks ile kuraklığın değerlendirilmesi
Evaporative stress index with drought evaluation in Konya basin
- Tez No: 724906
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ERSOY YILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Meteoroloji, Mühendislik Bilimleri, Ziraat, Meteorology, Engineering Sciences, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Son yıllarda hem dünyada hem ülkemizde sıklıkla söz edilen iklim değişimi ve kuraklık, tarımı yani dolaylı olarak insan yaşamını tehdit eder hale gelmiştir. Kuraklık; önemli derecede ekonomik, sosyal ve çevresel etkileri olan doğal bir olaydır. Kuraklık; ne zaman gerçekleşeceği, nerede gerçekleşeceği, ne kadar bir zaman süreceği, ne kadar şiddetli olacağı, ne kadar bir alanda etkili olacağı kesin olarak bilinemeyen meteorolojik karakterli bir doğal afettir. Kuraklığın en büyük özelliği kendisini hissettirmeden yavaş yavaş gelişmesi ve sona erdikten yıllar sonra bile etkisini o alanda gösterebilmesidir. Kuraklığın etkileri genellikle ilk olarak tarımda görülmekte ve yavaş yavaş suya bağımlı diğer sektörlere yayılmaktadır. Tarım sektörü, son yıllarda gelişen uydu teknolojileri sayesinde uzaktan algılama tekniklerinin etkili bir biçimde kullanıldığı sektörlerden birisi haline gelmiştir. Özellikle tarımsal kuraklığın uzaktan algılama teknikleri ile tespit edilebilmesi büyük avantaj sağlamaktadır. Son zamanlarda oransal bitki su tüketimi yaklaşımını temel alan Evaporatif Stres İndeks (ESI) isimli yeni bir kuraklık indeksi geliştirilmiştir. Bu çalışmada, Evaporatif Stres İndeks'in Konya Havzasında kullanım imkânları araştırılmıştır. Bu amaçla ilk bölümde, Konya Havzası Kuraklık yönetim planı 4/2005 – 7/2005 ortak kurak dönemi PDSI aylık sonuçlarının toplamsal haritası ile 7/2005 tarihli aylık ESI karşılaştırılmış ve 0.84 düzeyinde korelasyon değeri tespit edilmiştir. İkinci bölümde, Konya Havzasında tesadüfi seçilen bir arazinin 2007 – 2008 – 2009 yıllarında haftalık olarak yaşadığı kuraklık ve nemlilik detaylı olarak incelenmiş ve sonuçlar SPI ile karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde bu tez kapsamında hazırlanan yüksek çözünürlüklü ESI haritaları ve NASA tarafından servis edilen haritalar karşılaştırılmış ve büyük benzerlik bulunmuştur. Sonuç olarak ESI tarımsal kuraklığı görüntüleme açısından eşsiz özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In recent years, climate change and drought, which are frequently mentioned both in the world and in our country, have become threatening agriculture, that is, indirectly human life. Drought; It is a natural event that has significant economic, social and environmental impacts. Drought; It is a natural disaster of meteorological character that cannot be known exactly when it will happen, where it will happen, how long it will last, how severe it will be, and how much of an area it will be effective. The most important feature of the drought is that it develops slowly without making itself felt. Even years after it ends, it can show its effect in that area. The effects of drought are usually first seen in agriculture and gradually spread to other water-dependent sectors. With the development of satellite technology in recent years, the agricultural sector has become one of the sectors where Remote Sensing techniques are used effectively. It is particularly advantageous to detect agricultural drought with remote sensing techniques. Recently, a new drought index named Evaporative Stress Index (ESI) based on the proportional crop water consumption approach has been developed. In this study, the possibilities of using Evaporative Stress Index in Konya Basin were investigated. For this purpose, in the first part, the additive map of the Konya Basin Drought management plan 4/2005 – 7/2005 common dry period PDSI monthly results and the monthly ESI dated 7/2005 were compared and a correlation value of 0.84 was determined. In the second part, the weekly drought and humidity of a randomly selected land in the Konya Basin between 2007 - 2008 - 2009 were examined in detail and the results were compared with SPI. In the third chapter, high resolution ESI maps prepared within the scope of this thesis and maps served by NASA were compared and great similarity was found. As a result, ESI has been found to have unique features in terms of monitoring agricultural drought.
Benzer Tezler
- Priestley-Taylor buharlaşma denklemininiyileştirilmesi: uygulama Konya kapalı havzası
Improvement of the priestley-taylor evaporationequation: The case study of Konya closed basin
ALARA CİCİBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN ŞARLAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ ÜSTÜN
- Dağılı bir hidrolojik model kullanarak Konya kapalı havzasında eksik akım verilerini doldurma ve çoklu istasyon kalibrasyonu
Missing streamflow data filling and multi-gauge calibtarion in Konya closed basin using a distributed hydrological model
ENES ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CÜNEYD DEMİREL
- Fiziksel tabanlı global brook90-R hidrolojik modelinin Türkiye'de bazı nehir havzalarında uygulanabilirliği: Akım tahmin çalışması
The applicability of the global brook90-R physically-based hydrologic model in some river basin in Turkey: Flow estimation study
MUHAMMET CAFER ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL BÜYÜKYILDIZ
- Meteorolojik verileri kullanarak aylık tava buharlaşmasını tahmin etmek için yapay zeka metotlarının uygulanması
Application of artificial intelligence methods to estimate monthly pan evaporation using meteorological data
AYŞE ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İnşaat MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL BÜYÜKYILDIZ
- Ramsar alanlarının uzaktan algılama yöntemleri ile zamansal analizi - meke maarı örneği
Temporal analysis of ramsar sites via remote sensing techniques - a case study of meke maar
NUR YAĞMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU