Türkiye'de döviz kurunun fiyatlara geçiş etkisi dönemsel düzeylerin karşılaştırılması 1990-2019
The effect of the exchange rate on prices in Turkey comparison of periodic levels
- Tez No: 731529
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA KESİCİ ÇALIŞKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Teorisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Döviz kurları ile enflasyon arasındaki ilişkinin varlığı bilinmektedir. Bu ilişki ekonomi literatüründe döviz kurundan enflasyona doğru gerçekleşen Geçiş Etkisi olarak da adlandırılmaktadır. Buradan hareket ile bu araştırmada, döviz kurunun enflasyona olan geçiş etkisinin varlığı Türkiye özelinde incelenmekte olup, gerçekleşen etkinin düzeyinin dönemsel farklar gösterip göstermediği ve eğer gösteriyorsa sebepleri araştırılmaktadır. Çalışmada döviz kuru ile enflasyon arasındaki ilişki 1990:Q1-2020:Q4 yılları arası çeyreklik veriler kullanılarak ampirik bir araştırma ile incelenmektedir. Döviz kuru verisi olarak TL / ABD Dolar (₺ / $) kuru seçilmiş, Enflasyon göstergesi olarak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve TÜFE'nin alt kalemi olan Gıda ve Alkolsüz İçecekler fiyat endeksi kullanılmıştır. Verilerden dolar kuru Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS) üzerinden alınırken, enflasyon göstergeleri Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üzerinden 2015 baz yıl olarak alınmaktadır. Araştırmada kullanılan ampirik yöntemler; Philips - Perron birim kök testi, Vector Autoregressive Model'e bağlı olarak Granger nedensellik testi, varyans ayrıştırma analizi ve etki tepki analizleridir. Veri seti 1990:Q1-2006Q4 ve 2007:Q1-2020:Q4 olmak üzere iki döneme ayrılarak yapılan ekonometrik analiz sonucunda, Türkiye'de geçiş etkisinin varlığı saptanmış ve dönemler arasında geçiş etkisinin düzey farkı gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu çalışmada geçiş etkisinin düzeysel ve dönemsel farklar göstermesinde temel faktörün enflasyon hedeflemesi politikalarına geçiş ve para politikası araçlarının etkinliği olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda politika etkinliğinin yüksek olmasına bağlı olarak enflasyonun düşük olduğu dönemlerde, dolar kurundan enflasyona doğru gerçekleşen geçiş etkisinin de düşük gerçekleştiği sonucuna varılmaktadır.
Özet (Çeviri)
It is known that, there is a relationship between exchange rates and inflation. This relationship is also known as the Exchange Rate Pass Through to inflation in the economics literature. From this point of view, in this study, the pass-through effect of the exchange rate on inflation is examined in Turkey, and whether the level of the pass-through effect shows periodic differences and, if so, the reasons. In this study, an empirical research was conducted using quarterly data between 1990:Q1-2020:Q4 on the relationship between exchange rate and inflation. TL/Dollar (₺/$) Exchange rate was chosen as the exchange rate data, and both the Consumer Price Index , Producer Price Index , and the Food and Non-Alcoholic Beverages price index which is the sub-item of the CPI, were used as the inflation indicator. While the Lira/dollar Exchange rate is taken from the data via the Electronic Data Distribution System , inflation indicators are taken as 2015=100 via the Organization for Economic Cooperation and Development . Empirical methods used in the research; unit root test, Granger Causality test, variance decomposition and impulse response analysis based on Vector Autoregressive Model . As a result of the econometric analysis made by dividing the data set into two periods, 1990:Q1-2006Q4 and 2007:Q1-2020:Q4, the existence of the ERPT in Turkey was determined and it was observed that the ERPT showed a level difference between the periods. The main factors in the level differences of the pass-through effect is the effectiveness of monetary policy instruments such as inflation targeting and the validity of the assumption that there will be a low pass-through effect in a low inflation environment known as the Taylor Hypothesis.
Benzer Tezler
- Türkiye'de döviz kurunun fiyatlara doğrusal olmayan ve asimetrik geçiş etkisi
Nonlinear and asymmetric exchange rate pass-through to prices in Turkey
NAZLI KARAOĞLU
- VAR analizi ile döviz kurunun fiyatlara etkisi
The effect of exchange rates on prices with VAR analysis
DENİZ HOŞAFÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT SARIKOVANLIK
- Döviz kuru geçiş etkisi: Türkiye uygulması
Exchange rate pass-through: Case of Turkey
AYŞE YANIKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiAbant İzzet Baysal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SADIK ÇUKUR
- Türkiye'de döviz kurlarından yurtiçi fiyatlara geçiş etkisi'nin ekonometrik analizi: 2016 - 2022 dönemi
Econometric analysis of the pass-through from exchange rates to domestic prices in Türkiye: 2016 - 2022 period
EYÜP BERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiGaziantep Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RÜSTEM YANAR
DOÇ. DR. MEHMET AKİF DESTEK
DOÇ. DR. MEHMET ALİ POLAT