COVID-19 pandemi sürecinde periodontal ve sistemik hastalık ilişkisi
The relationship between periodontal and systemic diseases in the COVID-19 pandemic process
- Tez No: 735311
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM FENTOĞLU
- Tez Türü: Diş Hekimliği Uzmanlık
- Konular: Diş Hekimliği, Kardiyoloji, Dentistry, Cardiology
- Anahtar Kelimeler: COVID-19, sistemik hastalık, kardiyo-metabolik hastalık, kardiyovasküler hastalık, periodontitis, gingivitis, serum, salya, ACE, ACE-2, COVID-19, systemic disease, cardio-metabolic disease, cardiovascular disease, periodontitis, gingivitis, serum, saliva, ACE, ACE-2
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Diş Hekimliği Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Periodontoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Periodontoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Amaç: COVID-19, kardiyo-metabolik sistemik ve periodontal hastalıklar, 'konak cevabı' hipoteziyle ortak bir patogeneze sahiptir. Renin-anjiotensin sistemi, üç hastalık patogenezinde de önemli rol oynar. Amacımız, Pandemi sürecinde periodontal ve sistemik hastalık ilişkisinde, anjiotensin dönüştürücü enzim (ACE) ve ACE-2 seviyelerinin serum ve salyada değerlendirilmesidir. Gereç-Yöntem: Çalışmamıza, yaşları 18-72 arasında değişen kardiyovasküler hastalık (KVH)'lı (n:64) ve sistemik sağlıklı (n:12) 76 birey dahil edildi. Radyografik/klinik muayene sonrası klinik periodontal parametreler kaydedilerek, serum ve uyarılmamış total salya örneklerinde ACE ve ACE-2 seviyeleri ELISA ile değerlendirildi. Data SPSS Windows 20.0 ile analiz edildi. Bulgular: Popülasyonumuzu KVH'lı (K:35, E:29) ve sistemik sağlıklı (K:6, E:6) 76 birey oluşturdu. Bireylerin %50'sinde KVH'nın çoklu klinik fenotipleri gözlenirken, periodontitisli hasta sayısı gingivitisli hasta sayısından fazlaydı. KVH' lı grupta klinik periodontal parametreler sistemik sağlıklı gruba göre fazlayken, ACE ile pozitif ACE-2 ile negatif korelasyon görüldü. COVID-19 geçirmiş grupta, gingivitis/periodontitis oranı ½ idi. COVID-19 geçirmiş ve KVH' lı gruplarda; serum ve salya parametreleri paralellik gösterirken, gingivitis mevcudiyetinde; KVH' lı grupta serum ACE-2 ve salya ACE/ACE 2 oranı, COVID-19 grubunda ise; serum ACE ve ACE 2 seviyeleri önemli artışlar gösterdi. Sonuç ve Öneriler: ACE ve ACE-2; COVID-19, KVH ve periodontal hastalık patogenezini yansıtabilen biyobelirteçlerdir. COVID-19 öyküsünde biyokimyasal parametrelerle anlamlı korelasyonlar, üç hastalıkta da ortak sitokin fırtınasına dair objektif kanıtlar sunmaktadır. Serum ve salya parametrelerindeki paralellik dikkate alındığında, bulgularımız bu hasta gruplarında ortak tedavi stratejilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara ışık tutması bakımından öncüdür. Bu yaklaşım; hasta yaşam kalitesinin arttırılması yanı sıra, COVID-19 gibi infeksiyöz-kardiyometabolik inflamatuvar sistemik hastalıklardan korunabilmek yönüyle halk sağlığı adına çok büyük bir adım oluşturacaktır.
Özet (Çeviri)
Background and aims: COVID-19, cardio-metabolic systemic and periodontal diseases share a common pathogenesis with the 'host response' hypothesis. The renin-angiotensin system is a pro-inflammatory marker that plays an important role in the pathogenesis of all these three diseases. Our aim is to evaluate angiotensin converting enzyme (ACE) and ACE-2 levels in serum and saliva in the relationship between periodontal and systemic disease during the pandemic process. Materials and methods: 76 individuals with cardiovascular disease (CVD) (n:64) and systemic healthy (n:12) aged between 18 and 72 were included in our study. After radiographic/clinical examination, clinical periodontal parameters were recorded. ACE and ACE-2 levels in serum and unstimulated total saliva samples were evaluated by ELISA. Data was analyzed with SPSS Windows 20.0. Results: Our population consisted of 76 individuals with CVD (F:35, M:29) and systemic healthy (F:6, M:6). While multiple clinical phenotypes of CVD were observed in 50% of individuals, the number of patients with periodontitis increased compared to the number of patients with gingivitis. While clinical periodontal parameters increased in the CVD group compared to the systemic healthy group, they showed a positive correlation with ACE and a negative correlation with ACE-2. In the group with COVID-19, the gingivitis/periodontitis ratio was ½. In groups with both COVID-19 and CVD; serum and saliva parameters showed parallelism. In the presence of gingivitis, the ratio of serum ACE-2 and saliva ACE/ACE 2 increases in the CVD group and in the COVID-19 group; serum ACE and ACE 2 levels showed significant increases. Conclusion and recommendations: ACE and ACE-2 biomarkers can reflect the pathogenesis of COVID-19, CVD and periodontal disease. Significant correlations with biochemical parameters in the history of COVID-19 provide objective evidence of a common cytokine storm in all three diseases. Considering the parallelism in serum and saliva parameters, our findings lead and shed light on the development of common treatment strategies in these patient groups. This approach; in addition to increasing the patient's quality of life, it will be a great step for public health in terms of protecting from infectious-cardio-metabolic inflammatory systemic diseases such as COVID-19.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemisi sürecinde depresyon-anksiyete-stres düzeyi ve oral hijyen tutumlarının birlikte değerlendirilmesi
Assessment of depression-anxiety-stress level and oral hygiene attitudes in the process of COVID-19 pandemia
BÜŞRA BELDAĞ
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş HekimliğiGazi ÜniversitesiPeriodontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YALIM
- Çocuk hastalarda tele-diş hekimliğinin konvansiyonel yöntem ile karşılaştırılması ve dental anksiyete üzerine etkisi
Comparison of teledentistry and conventional methods in pediatric patients and its impact on dental anxiety
VENUS SEYEDOSKUYİ
Doktora
Türkçe
2025
Diş Hekimliğiİstanbul Aydın ÜniversitesiPedodonti Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI TOPALOĞLU
- COVİD-19 pandemi sürecinde uzaktan çalışma uygulamalarının banka çalışanlarının performansı açısından değerlendirilmesi : Kamu bankaları üzerinde bir uygulama
Evaluation of remote working applications in terms of the performance of bank employees during the COVİD-19 pandemic process: An application on public banks
MUAZ SAKIZCI
Doktora
Türkçe
2024
BankacılıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARSLAN
- COVID-19 pandemi sürecinde ortaöğretimde uzaktan eğitim olgusunun değerlendirilmesi
Evaluation of the phenomenon of distance education in secondary education during the COVID-19 pandemic
NAZAN BURCU GEDİK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Programları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL DURUHAN
- COVİD-19 pandemi sürecinde din ve toplum
Religion society in the COVID-19 pandemic process
PINAR KAYA ÇİÇEK