Türk mitolojisindeki hayat ağacı sembolizminin tezhip ve minyatür sanatı ile yorumlanması
The interpretation of the tree of life symbolism in Turkish mythology with illumination and miniature art
- Tez No: 736063
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER FARUK TAŞKALE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Türk Mitolojisi, Hayat Ağacı, Tezhip, Minyatür, Tasarım, Turkish Mythology, Tree of Life, World Tree, Illumination, Miniature, Design
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tezhip Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Eski Türkler çok geniş bir coğrafyada ticaret ve hayvancılıkla, konar göçer bir ekonomi üzerine kurulu hayat sistemi geliştirmişlerdir. Farklı bölgelerdeki toplulukların inançları ve mitleri kendi aralarında değişiklik gösterse de dünya, evren algılarında çok fazla ortak nokta bulunmaktadır. Ortak bir gök tanrı, gök tanrıları, yardımcı ruhlar, yer-su ve yeraltı tanrısı, kötü ruhlar, kültler, vb. inançlar hemen hemen bütün Türk topluluklarında mevcuttur. Çok geniş bir yelpazeye sahip Türk mitolojisi dünyanın ve canlıların yaratılışını, devletlerin kökenlerini, kahramanlıkları, savaşları, doğayla ilgili inançları, doğruluğu, iyiliği anlatan bambaşka bir yapıya sahiptir. Bu yapılarıyla diğer medeniyetlerin mitlerinden tamamen ayrışmaktadır. Bütün dünya mitlerinde yer alan hayat ağacı motifi, Türk mitolojisinde sadece hayat veren bir ağaç değil o anki ihtiyaçlara göre farklı özellikler yüklenerek tasvir edilmiştir. Daha çok dünya ağacı olarak adlandırılmış olan ağaç bazen 3 evreni birleştiren bir direk, bazen insanlara yardımcı olmak, tanrılarla ve ruhlarla iletişime geçmek için şamanların transa geçerek tırmandığı bir vasıta, bazen tanrının insanları ve tüm canlıları yarattığı ağaç, boyların türediği ana veya ata ağaç, bazen de gövdesinden ve dallarından hayat fışkıran ağaç olarak efsane ve anlatılarda yerini almıştır. Araştırma kapsamında Türk mitolojisinde hayat ağacının temsil ettiği bütün özellikler, geleneksel Türk sanatları disiplinleriyle tasarlanmış ve çağdaş yorumla özgün bir eser ortaya çıkartılmıştır.
Özet (Çeviri)
The ancient Turks developed a life system based on a nomadic economy with trade and animal husbandry in a very wide geography. Although the beliefs and myths of communities in different regions differ among themselves, there is much in common in their perceptions of the world and the universe. Beliefs such as a common sky god, sky gods, familiar spirits, earth-water and underworld god, evil spirits, cults etc. are present in almost all Turkish communities. Turkish mythology, which has a wide spectrum, has a completely different structure that tells about the creation of the world and living things, the origins of states, heroism, wars, beliefs about nature, righteousness and goodness. With these structures, it is completely different from the myths of other civilizations. The tree of life motif, which is included in all world myths, is not only a life-giving tree in Turkish mythology, but is depicted with different features according to the current needs. The tree, which is mostly called the world tree, is sometimes a pole that unites the 3 universes, sometimes a vehicle that shamans climb into trance to help people and communicate with gods and spirits, sometimes the tree from which the god created people and all living things, the mother or ancestor tree from which the tribes are descended, sometimes it has taken its place in legends and narratives as a tree that springs life from its trunk and branches Within the scope of the research, all the features represented by the tree of life in Turkish mythology were designed with traditional Turkish arts disciplines and an unique artwork was created with a contemporary interpretation.
Benzer Tezler
- Max Frisch' in ' Homo Faber' ve Orhan Pamuk' un ' Kırmızı Saçlı Kadın' adlı romanlarında mitolojik izlekler
Mythological themes in the works of Max Frisch' s ' Homo Faber' and Orhan Pamuk' s ' Kirmizi Saçli Kadin'
NURGÜL GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Alman Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİLE AKYILDIZ ERCAN
- Türk mitolojisinde hayat ağacının (Kayın ağacı) çağdaş seramik sanatında figüratif yorumu
Figurative interpretation of Turkish mithology's tree of life in contemporary ceramic art
FERDA MELTEM ULUDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. NURETTİN ŞAHİN
- Cumhuriyet Dönemi Türk resminde şaman sembollerinin görsel çözümlemeleri
Visual analysis of shaman symbols in the Republican Period Turkish painting
MELİKE ÖZKAN
- Anadolu coğrafyasında yer etmiş mitlerin seramik yüzeylerde yorumlamaları
Ceramic surface interpretations of myths that took place in Anatolian geography
YAVUZ DENİZ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN YÜKSEL GEMALMAYAN
- Orhan Alkaya şiirinde telmih unsuru
The Element of allusion in the poetry of Orhan Alkaya
KADİR SOYDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN OĞUZ