Güfte mecmuası (İnceleme-metin-sözlük) (Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi yazma eserler koleksiyonu no.: 1057)
Song-text collection (Analysis-text-dictionary) (Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library manuscript books collection no.: 1057)
- Tez No: 737843
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLÇİN TANRIBUYURDU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Türk Dili ve Edebiyatı, Music, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 849
Özet
Güfte mecmûaları, sözlü mûsikînin kaynakları arasında ilk sırada yer almaktadır. Eski güftelerin zamanımıza ulaşmasında önemli bir yere sahip olan güfte mecmûaları, bestelerde en fazla kullanılan makam ve usûl bilgisi ile güftekâr ve bestekârlara ait biyografik bilgi ve tarih kayıtlarını da vererek sadece mûsikî tarihi değil, aynı zamanda edebiyat ve kültür tarihi bakımından da önemli birer kaynak vazifesi görmektedir. Bu çalışmada, 18. yüzyılda derlenmiş din dışı eserleri içeren Türk mûsikîsi tarihi kaynaklarından Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi 1057 numarada Cönk adıyla kayıtlı bir güfte mecmûası incelenmiştir. Çalışma giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, klasik Türk şiiri ile klasik Türk mûsikîsinin ses ve söz kardeşliğinden doğan ilişkisi incelenmiş ve kaynakların nazariyât şeklinde ifade ettikleri müziğin temel esaslarını belirlemek için kaleme alınmış Türkçe müzik teorilerinden söz edilmiştir. Birinci bölümde, yüzyıllara göre Türk mûsikîsi tarihi hakkında bilgi verilmiştir. Güfte mecmûalarının mûsikî tarihi açısından önemi üzerinde durularak önemli görülen bazı güfte mecmûaları ile bu mecmûalar hakkında yapılmış benzer çalışmalardan örnekler sunulmuştur. Ayrıca incelediğimiz mecmûanın kendi türündeki diğer mecmûalar arasındaki yeri ve önemini ortaya koyan değerlendirmeler yapılmıştır. İkinci bölüm, mecmûa nüshasının tanıtımı ve muhteva açısından tedkîkine ayrılmıştır. Üçüncü bölümde ise metnin kuruluşu, transkripsiyon ve imlâsı ile ilgili açıklamalar sıralandıktan sonra mecmuâdaki şiirlerin Dîvânlarda yer alan şekilleriyle karşılaştırılarak okunması neticesinde kurulan tenkitli transkripsiyonlu metni ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Song-text collections take the first place among the sources of oral music. Song-texts collections which have an important place in the survival of old lyrics serve as an important source not only in terms of musical history, but also in terms of literature and cultural history by providing the most frequently used modes and rhythms information, as well as biographical information and historical records of lyricists and composers. In this study, a song-text collection registered under the name Cönk at Yapı Kredi Sermet Çifter Research Library number 1057, which is one of the historical sources of Turkish music containing non-religious works compiled in the 18th century, has been examined. The study consists of an introduction and three main parts. In the introduction, the relationship between Classical Turkish poetry and Classical Turkish music arising from the fraternity of sound and word has been examined and Turkish music theories which have been written to determine the basic principles of music expressed by the sources in the form of theory are mentioned. In the first part, information is given about the history of Turkish music by centuries. By emphasizing the importance of song-text collections in terms of music history, examples of some of the important song-text collections and similar studies about these song-texts are presented. In addition, evaluations were made that reveal the place and importance of the song-text collection we examined among other song-text collections of its kind. The second part is devoted to the introduction of the song-text collection's copy and its analysis in terms of content. In the third part, after the explanations about the establishment, transcription and spelling of the text are listed, the critical transcription text, which is formed as a result of reading the poems in the song-text collection by comparing them with the forms in the divans, is revealed.
Benzer Tezler
- Sivas Ziya Bey Yazma Eser Kütüphanesindeki 14300 numaralı İlâhî mecmuası (İnceleme-metin)
Sivas Ziya Bey Writing Works Library number 14300 in the library(Review-text)
KAZIM YİĞİTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikSivas Cumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TIRAŞCI
- Kazasker Mustafa İzzet Efendi ve Güfte Mecmuası: İnceleme-metin
Kazasker Mustafa Izzet Efendi and His Lyrics Journal: Research-text
ÖMER FARUK KAYGISIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ
- Milli Kütüphane 06 HK 1721 numaralı Güfte Mecmuası [İnceleme-metin-Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi'ne (MESTAP) göre tasnifi]
A lyrics mecmua registered as '06 HK 1721' in National Library [Review-text-Classification According to Systematical Classified Project of Poem Mecmua's (MESTAP)]
ERHAN GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH EREN
- Buhûrîzâde Mustafâ Itrî'nin Mecmûa-ı Eş'âr isimli güfte mecmuası (inceleme-metin)
Buhurizade Mustafa Itri's journal of lyrics named Mecmua-i Es'ar (review-text)
FATİH TÜYSÜZ
Doktora
Türkçe
2021
MüzikSivas Cumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TIRAŞCI
- Kadı-zâde İbrahim Vahdî Efendi'nin güfte mecmuası (İnceleme- transkripsiyonlu metin)
Kadi-zade İbrahim Vahdi Effendi's lyric collection (Analysis - transcribed text)
KÜBRA ZEYNEP KATKICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN