Beşiktaş Jimnastik Kulübü Çarşı Grubu örneği üzerinden taraftar folklorunun incelenmesi
A study on fan's folklore via example of Çarşı, Beşiktaş Gymnastics Club's supporter group
- Tez No: 739278
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ YAKICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Spor, Folklore, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Geçmişi milâttan önceye dayanan, 19. yüzyılın ortalarında kuralları belirlenmeye başlanan ve kurumsallaşan futbol, 21. yüzyıla gelindiğinde dünya genelinde sayıca en çok oyuncuya, taraftara ve izleyiciye sahip olan spor dalı olarak yerini almıştır. Futbolun diğer spor dallarıyla kıyaslanamayacak kadar yoğun bir ilgi gördüğü ve sosyal hayatın her alanına etkili olduğu bir gerçektir. Türkiye'de de benzer bir durum söz konusudur. Sosyal bilimlerin çeşitli alanlarıyla çalışma konusu olarak ele aldığı; futbol, futbol endüstrisi, futbol kulüpleri, kulüp yönetimleri ve taraftar gruplarıyla ilgili akademik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmaların alanları; spor yönetimi, spor sosyolojisi, pazarlama, halkla ilişkiler, reklamcılık, siyaset bilimi, işletme, ekonomi gibi dallarla sınırlı kalmıştır. Popüler kültürün yanı sıra halk kültürünün de önemli ögelerini barındıran ve sportif etkisinin dışında halk bilimsel boyutu oldukça önemli olan futbol ve futbol taraftarları, halk bilimi alanında birkaç tez ve makaleyle ele alınmıştır. Türkiye'deki futbol literatüründe 'dört büyükler' olarak tâbir edilen takımlardan biri olan Beşiktaş Jimnastik Kulübü, tanınmış ve etkili bir taraftar grubu olan Çarşı'ya sahiptir. Taraftar grubu Çarşı'nın bir araya gelmesini, grubun birlikte hareket etmesini sağlayan ve Çarşı üyelerinin fanatiklik ekseninde beslendiği gurur, minnet, tatmin gibi duygularla ortaya çıkardığı folklorik unsurlar tezin konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda tezde futbol taraftarlarının oluşturduğu ortak bilinç, kültürlenme süreci, ritüel, gelenek, sözlü-yazılı kültür ve duygulardan hareketle kolektif davranış biçimlerinin bir“taraftar folkloru”oluşturduğu hipotezinden yola çıkılmıştır. Beşiktaş Jimnastik Kulübü ve taraftar grubu Çarşı örneği üzerinden taraftarlar, yalnızca futbolun bir aktörü olan insan yığını olarak değil; belirli bir amaç ve duygu etrafında toplanmış bir halk birimi ve topluluk olarak ele alınmıştır. Taraftarlar çeşitli duygularla takımlarına bağlanırlar ve bu bağlanma şekilleri de farklılık gösterir. Grup motivasyonunu sağlayan duygular ve bu motivasyondan hareketle ortaya çıkan taraftar üretimleri ve ritüelleri aynı zamanda taraftar folklorunun genetiğini taşıyan çeşitli gelenek, kültür ve değerleri oluşturur. Böylece taraftarlar öğrendiklerini ve ürettiklerini yaşamları boyunca kendilerinden sonraki nesillere aktararak bir kültürel miras taşıyıcılığı da yapar. Bu organik yapılanma içerisinde yaşadığı milletin, kültürün, tarihin, şehrin, semtin izlerini taşır. Bu kapsamda tezde, Beşiktaş Jimnastik Kulübü taraftar grubu Çarşı örneği ile bir halk kitlesi olan taraftarların ortak duygu, düşünce, davranış biçimleriyle inşa ettikleri ve ürettikleri halk bilimsel unsurlar belirlenmeye çalışılmıştır. Kaynak taraması sonucunda elde edilen bilgiler, analizler ve gerçekleştirilen görüşmelerle 'taraftar folkloru' tanımına bilimsel ve akademik bir nitelik kazandırmak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Its history aging back to before Christ, B.C., football is known to have the biggest number of players, supporters and viewers worldwide. The establishment of the rules of the game began in the middle of 19th century and it has become an institutional sport over the years. There is a vast amount of attention for football, completely incomparable to other sports. It is a well-known fact that football affects all social aspects of life both in Turkey and in all other countries all around the world. The social sciences literature investigated different dimensions of the sport such as football industry, football clubs, sports management and football fans. However, the existing literature is mostly limited to sports management, sports sociology, marketing, public relations, advertising, political sciences and economics. Football includes really important elements of the folklore culture in addition to popular culture. These folkloric elements have not been explored thoroughly in the existing literature with the exception of a few thesis and articles. Beşiktaş Gymnastics Club, which is among the biggest four football clubs in Turkey, has a well-known and efficient fan club called 'Çarşı'. This thesis investigates the folkloric elements such as pride, appreciation and satisfaction that lead the extreme fans to gather and act in a collective manner. In this manner, the thesis follows the idea that collective conscience, path to common knowledge, rituals, written and verbal culture unite people to have a 'fan folklore.' Via the help of the Beşiktaş Gymnastic group and Çarşı supporters, the fans of the football sports are considered to be a community that is gathered around a common purpose and emotion, not as a mass of people that is just a part of the football culture. Fans are attached to their teams emotionally and the ways of attachment differ among people. The emotions that enable group motivation and the rituals stemming from this motivation forms the backbone of the fan folk culture. Fans transfer the common knowledge they gained through the generations and help form a cultural heritage. This organic structure carries the signs of the history and the culture of the community that they live in. In this thesis, with the help of the of Beşiktaş Çarşı football fan club, we investigate the folkloristic elements that is built by the common emotions, thoughts and behavioral patterns observed in a society. I aim to give the term 'fan folklore' an academic and scientific meaning with the help of the knowledge we obtained by the literature review and analysis of the interviews conducted for this study.
Benzer Tezler
- Türkiye'de taraftarın sosyal ve siyasal profili: Beşiktaş JK çarşı grubu örneği
Social and political profile of football fans in Türkiye: Example of Beşiktaş JK çarşı group
SEMA TUĞÇE DİKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜCEL DEMİRER
- Beşiktaş Jimnastik Kulübü futbol okulu öğrencilerinin antropometrik ve bazı motorik özelliklerinin mevkilere göre karşılaştırılması
Comparison of anthropometric and some motoric characteristics of Beşiktaş Gymnastics Club football school students by position
YUSUF KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporKocaeli ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BETÜL BAYAZIT
- Spor pazarlaması ve sponsorluk: Beşiktaş Jimnastik Kulübü ve Vodafone sponsorluk ilişkisinde taraftarların tutumlarının incelenmesi
Sports marketing and sponsorship: analyses of fans attitude towards the relation between Beşiktaş Gymnastic Club and sponsorship of Vodafone
GÜLTEKİN CEM ÇİFTÇİBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİL ESRA DAL
- Futbol taraftarlarının spor tüketimine yönelik güdülenmelerinin incelenmesi: Beşiktaş JK - Kardemir Karabükspor taraftarları örneği
An investigation on football fans' motivation for sport consumption: Example of Beşiktaş Gymnastic Club - Kardemir Karabükspor fans
CENGİZ ÇOKPARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SporAbant İzzet Baysal ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ AYCAN
- Beşiktaş ile Avrupa kulüplerinin yönetimsel olarak karşılaştırılması
Managerial comparison of besiktas and European clubs
ÇAĞRI İLK
Doktora
Türkçe
2019
Sporİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSpor Yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK BORA ÇAVUŞOĞLU