Geri Dön

19 ve 20. yüzyılda Diyarbakır Yahudileri

Diyarbakir Jews in the 19th and 20th centuries

PDF İndir

  1. Tez No: 742415
  2. Yazar: FURKAN BİTER
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE AKINCI AMBAROĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Yahudi krallığı, Hz. Süleyman'ın vefatının hemen arkasından Yahuda ve İsrail olarak ikiye ayrılmıştır. Önce İsrail krallığının tarih sahnesinden kaybolması ve hemen akabinde Yahuda krallığının yıkılması sonucu, Yahudilerin bir kısmı Mezopotamya bölgesine sürgün edilmişlerdir. 20. Yüzyılın ortasına kadar çok kültürlü ve çok dinli bir yapıya sahip olan bu bölgede Yahudilerin varlıklarının başlangıcı bu sürgüne dayanmaktadır. Asırlarca burada yaşayan Yahudiler, 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla Diyarbakır'ı tamamen terk etmiştirler. Bu çalışmada 19 ve 20. Yüzyılda Diyarbakır Yahudilerinin, Osmanlının son dönemi ve Cumhuriyetin kuruluşu ve İsrail devletinin kuruluşu aşamalarındaki varlıkları ele alınacaktır. Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Diyarbakır'ın coğrafi, idari, siyasi ve dini önemi üzerinde durulurken çalışmanın ikinci bölümünde ise Diyarbakır Yahudilerinin tarihi hakkında bilgi verildi. Araştırmamızın son bölümünde ise Diyarbakır Yahudilerinin demografik, sosyal, ekonomik ve dini özellikleri hakkında elde edilen bilgiler sunuldu. Bu tez çalışması, Osmanlı İmparatorluğu'nun tanzimat döneminden itibaren Diyarbakır'da yaşayan Yahudilerin dini ve tarihi durumlarını araştırmayı amaçlamaktadır. Ülkemizde yapılan tarih, mimari ve Yahudilik hakkındaki çalışmalar incelendi. Diyarbakır Yahudilerinin nüfus, yerleşim, dini yapı, dini yaşantı, gelenek ve göç süreçleri çalışmanın içeriğinde deskriptif yöntemle sunuldu. Diyarbakır'dan göç eden Yahudilerle yapılan mülakatlar değerlendirildi. Çalışma içerisinde yer alan yapılandırılmış mülakat, Diyarbakır Yahudilerinden olan R. Rahel Acemi ile birçok kez online haberleşme araçları (Whatsapp, Zoom) ile iletişime geçilmiş ardından Antalya Havalimanı'nda yapılan yüz yüze görüşme ile de röportaj tamamlanmıştır. Osmanlıca metinleri Türkçeye çevirerek çalışma içerisinde bu çevirilerden faydalanılmıştır. Arşiv çalışmalarının sunduğu imkânlarla nitel araştırma metotlarından dokümanter analiz yöntemi de kullanılmıştır. Nüfus verileri ile ilgili elde edilen bulguların daha anlaşılır olması için ara ara hazırladığımız tablolarla çalışmamızı destekledik. Elde ettiğimiz demografik, sosyal, ekonomik, tarihi ve dini yaşantı hakkında bulgular aktarılmış ve ilgili literatür kapsamında değerlendirilmiştir. Diyarbakır Yahudileriyle ilgili 19 ve 20. yüzyılda başta siciller olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti ve Osmanlı arşiv vesikaları önemli bilgiler içermektedir. Bu kaynaklardan yola çıkarak bugün artık tarih sahnesine karışmış Diyarbakır Yahudi cemaati hakkında araştırma yaptıkça ve kalıntılar incelendikçe kayda değer bilgilere ulaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

Jewish kingdom, St. Immediately after the death of Solomon, it was divided into Judah and Israel. As a result of the disappearance of the kingdom of Israel from the stage of history and the destruction of the kingdom of Judah, some of the Jews were exiled to the Mesopotamian region. The beginning of the existence of the Jews in this region, which had a multicultural and multi-religious structure until the middle of the 20th century, is based on this exile. The Jews who lived here for centuries left Diyarbakır completely with the establishment of the State of Israel in 1948. In this study, the existence of the Jews of Diyarbakir in the 19th and 20th centuries, in the last period of the Ottoman Empire, the establishment of the Republic and the establishment of the State of Israel will be discuss. This study consists of three main parts. While the geographical, administrative, political and religious importance of Diyarbakir was emphasized in the first part, information was given about the history of the Diyarbakir Jews in the second part of the study. In the last part of our research, information about the demographic, social, economic and religious characteristics of the Jews of Diyarbakır was presented. This thesis study aims to investigate the religious and historical situations of the Jews living in Diyarbakir since the Tanzimat period of the Ottoman Empire. Studies on history, architecture and Judaism in our country were examined. The population, settlement, religious structure, religious life, tradition and migration processes of the Jews of Diyarbakır were presented in the context of the study with a descriptive method. Interviews with Jews who migrated from Diyarbakır were evaluated. The structured interview included in the study was contacted with R. Rahel Acemi, a Jew from Diyarbakır, many times via online communication tools (Whatsapp, Zoom), and then the interview was completed with a face-to-face interview at Antalya Airport. Translations were used in the study by translating Ottoman texts into Turkish. Documentary analysis method, one of the qualitative research methods, was also used with the opportunities offered by archival studies. We supported our work with the tables we prepared from time to time in order to make the findings related to the population data more understandable. The findings about the demographic, social, economic, historical and religious life we obtained were transferred and evaluated within the scope of the relevant literature. The archive documents of the Republic of Turkey and the Ottoman Empire, especially the registers, contain important information about the Jews of Diyarbakır in the 19th and 20th centuries. Based on these sources, as we conduct research on the Jewish community of Diyarbakir, which has now become a part of history, and the ruins are examined, significant information can be obtained.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    414573

    Fatih Sultan Mehmed'in Eş'ârının Tahmîsât u Tesdîsâtı (Tahmîsât u Tesdîsât-ı Ali Emîrî)

    Tahmîsât and Tesdîsât of Mehmed II's Poems by Ali Emîrî Efendi

    ÜLKÜ AKÇAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NEZİHE SEYHAN

  2. Tez No

    353217

    Osmanlı dönemi Diyarbakırlı dîvân şâ'irleri

    Başlık çevirisi yok

    BİLAL ŞANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıDicle Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN ACAR

  3. Tez No

    277567

    Anadolu Ortaçağ Türk Dönemi kazıları

    Middleage Anatolian Turkish Era excavations

    ZEYNEP BİÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Sanat TarihiMarmara Üniversitesi

    Türk Sanatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELÇUK MÜLAYİM

  4. Tez No

    684008

    Modern mimaride eleştirel bölgeselcilik kuramı: Diyarbakır Halk ve Çocuk Kütüphanesi örneği

    Critical regionalism theory in modern architecture: Diyarbakir Public and Children's Library example

    AYLİN TUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İç Mimari ve DekorasyonBaşkent Üniversitesi

    İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMUT ŞUMNU

  5. Tez No

    571284

    Diyarbakır Silvan Gazi İlkokulu (Bedri Bey Konağı) koruma önerisi

    The preservation proposal of Diyarbakir Silvan Gazi Elementary School (Bedri Bey Mansion)

    BAŞAK AKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR

Geri Dön