1730 Patrona Halil İsyanı'nın Maurus Jókai'nin a Fehér Rózsa (Patrona Halil: Eski bir İstanbul Hikâyesi) romanı ile Aptullah Ziya Kozanoğlu'nun Patronalılar romanına yansıması
Effects of the Patrona Halil uprising of 1730 on Maurus Jókai's A Fehér Rózsa (Halil the Pedlar) and Aptullah Ziya Kozanoğlu's Patronalılar
- Tez No: 743351
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BUDAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Karşılaştırmalı Edebiyat, Türk Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, Comparative Literature, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Patrona Halil İsyanı, Maurus Jókai, Aptullah Ziya Kozanoğlu, Türk imgesi, sınır oryantalizmi, zamanın ruhu, Patrona Halil Uprising, Maurus Jókai, Aptullah Ziya Kozanoğlu, Turkish imagery, frontier orientalism, zeitgeist
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmada 1730 Patrona Halil isyanı gibi tarihsel bir olayın XIX. yüzyıl Macar edebiyatına ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk edebiyatına nasıl yansıdığı konu edilmiştir. Patrona Halil İsyanı; Maurus Jókai'nin A Fehér Rózsa (Patrona Halil: Eski Bir İstanbul Hikâyesi) eserinde kendileri için ilham verici, özendirici bir unsur olarak değerlendirmiştir. Aptullah Ziya Kozanoğlu ise Patronalılar adlı eserinde aynı isyanın olumsuz yönlerini yeni bir devletin kuruluş aşamasında gündeme getirerek halkı, Cumhuriyet rejimini değiştirerek“kul”yapısına geri dönmek isteyen zihniyete karşı uyarmayı amaçlamıştır. Çalışmada önce Macarlar üzerindeki Türk etkisine değinilmiş ve Macar halkının zihninde oluşan bu imgenin kökenleri, sınır oryantalizmi bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır. Yazarların biyografilerinin ardından eser özetleri verilerek eserlerdeki Türk imgeleri incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise isyanın gerçekleştiği tarihsel arka plan açıklanmış ve her iki eserde de Patrona Halil İsyanı'nın gelişimi tarihî kaynaklarla karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Sonuçta aynı tarihî olayın Türk ve Macar edebiyatına, yazarların içinde bulundukları zamanın ruhuna göre, nasıl yansıdığı gösterilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this work, the effects of the historical event of the Patrona Halil Uprising of 1730 on nineteenth century Hungarian literature and Turkish literature in the first years of the Republic are analyzed. In Maurus Jókai's A Fehér Rózsa (Halil the Pedlar) the Patrona Halil uprising is regarded as an inspiring, encouraging factor. In his work titled Patronalılar; however, Aptullah Ziya Kozanoğlu aims to warn the public against the mindset that wants to abolish the Republican regime and return to the“subject”way of being by presenting the negative aspects of the same uprising in the founding stages of a new state. First, the Turkish effect on the Hungarians and the origin of this imagery formed in the mind of the Hungarian public are explained, via frontier orientalism. Then, after the author biographies, the Turkish imagery is examined with summaries of the works. In the final part, the historical background of the uprising is detailed and the development of the Patrona Halil Uprising is reviewed comparatively in both works with historical sources. In conclusion, it is displayed how the same historical event was portrayed in both Turkish and Hungarian literature, based on the zeitgeist of the period the authors were in.
Benzer Tezler
- Ideal and real spaces of Ottoman imagination: Continuity and change in Ottoman rituals of poetry (İstanbul, 1453-1730)
Osmanlı hayalgücünün ideal ve gerçek mekanlar: Osmanlı şiir meclislerinde süreklilik ve değişim (İstanbul, 1453-1730)
DENİZ ÇALIŞ
Doktora
İngilizce
2004
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ERZEN
DR. MİCHEL CONAN
- Osmanlı Devleti'nde Padişah kızı olmak: Fatma Sultan örneği (1704-1733)
Being a Sultan's daughter in the Ottoman Empire: The example of Fatma Sultan (1704-1733)
AYŞEGÜL AK
- Osmanlı modernleşme dönemi kapsamında I. Mahmud'un baniliği (1730-1754)
Mahmud I's patronage in the modernization period of the Ottoman Empire (1730-1754)
YUNUS KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KOCAASLAN
- Sultan Birinci Mahmud ve Dönemi (1730-1754)
Sultan Mahmud I the First and his Period (1730?1754)
UĞUR KURTARAN
- Lale Devri İstanbul çeşmeleri
The fountains of the tulip age in İstanbul
FAZİLET KOÇYİĞİT
Doktora
Türkçe
2013
Sanat TarihiErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DENKTAŞ