Geri Dön

Ideal and real spaces of Ottoman imagination: Continuity and change in Ottoman rituals of poetry (İstanbul, 1453-1730)

Osmanlı hayalgücünün ideal ve gerçek mekanlar: Osmanlı şiir meclislerinde süreklilik ve değişim (İstanbul, 1453-1730)

  1. Tez No: 153381
  2. Yazar: DENİZ ÇALIŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. JALE ERZEN, DR. MİCHEL CONAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Osmanlı mekan kültürü, Osmanlı şiiri, hayalgücü, şiir meclisi. VII, Ottoman space culture, Ottoman poetry, imagination, rituals
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 527

Özet

ÖZ OSMANLI HAYALGÜCÜN İDEAL VE GERÇEK MEKANLARI: OSMANLI ŞİİR MECLİSLERİNDE SÜREKLİLİK VE DEĞİŞİM (İSTANBUL, 1453-1730) Çalış, B. Deniz Ph.D., Mimarlık Fakültesi Danışman : Prof. Dr. Jale Erzen Yardımcı Danışman : Dr. Michel Conan Eylül 2004, 501 sayfa Farklı türlerde gelişen Osmanlı şiiri, Osmalı sosyal düzenini farklı şekillerde irdeleyen tutumlar sergilemiş ve farklı şiir meclislerinin gelişimini etkilemiştir. Gazel şiirinin okunduğu meclisler bahçelerde düzenlenmiş ve toplumun bireyden üstünlüğünü vurgulayan Osmanlı ortodox dünyasının bir ifadesi olmuştur. Şehrengiz şiirlerinin okunduğu meclisler ise şehirlerde gerçekleştirilmiş, ve, 13. yy İslam filozofu Ibn al-'Arabî 'nin geç takipçileri olan ve bireyin önemini vurgulayan marjinal Sufi gruplarının bir ifade biçimi olarak gelişmiş, ve, Ibn al-'Arabî 'nin“yaratıcı hayalgücü”kavramı ile kavramın ideal mekan, gerçek mekan ve ara mekandan oluşan üçlü mekan anlayışını irdelemiştir. Gazel meclislerinde bahçe mekanı ideal bir mekan olarak sunulmuş, buna karşıt olarak, 16.-18.yüzyıllar arasında gelişen Şehrengiz meclislerinde, şehir mekanının bir ara mekan olarak toplumun farklı eğilimlerini barış içinde barındıran bir mekan olması gerektiğine dikkat çekilmiştir. 18. yüzyıl başında, bu marjinal Sufi gruplarının Osmanlı sarayına kadar yükselen etkileri çerçevesinde, şehrengiz meclislerinde idealize edilen şehir kavramı ve benzer meclisler, Osmanlı saray erkanı ile saray çevresinde oluşmakta olan yeni yüksek zümre tarafından benimsenmiş ve bu yeni gelişmekte olan şehir vıkültürü de Nedîm'in şiirlerinde hayat bulmuştur. Ancak, bu yeni şehir kültürünün gelişimi 1730 Patrona Halil İsyanı ile son bulmuştur. Bu çalışma, 18. yüzyılda başlayan Osmanlı modernleşmesinin kökeninin 16. yüzyıla dayandığını, marjinal Sufi gruplarının şiir meclislerinde ifade bulan ve bireyselliğin önemini vurgulayan bir mekan kültürünün, 18. yüzyılın ilk yarısında, Lale Devri'nde gelişip değişerek toplumun daha geniş kesimleri tarafından benimsenen bir şehir kültürüne nasıl dönüştüğünü sorgulamaktadır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT IDEAL AND REAL SPACES OF OTTOMAN IMAGINATION: CONTINUITY AND CHANGE IN OTTOMAN RITUALS OF POETRY (ISTANBUL, 1453-1730) Çalış, B. Deniz Ph.D., Department of Architecture Supervisor : Prof. Dr. Jale Erzen Co-Supervisor: Dr. Michel Conan September 2004, 501 pages Ottoman poetry comprised different genres, each reflecting an attitude towards Ottoman social order, gave rise to ritualized practices. Gazel poetry, performed in gardens, was an expression of the Orthodox Ottoman society. Şehrengiz, performed in city spaces, was an expression of heterodox groups following after the 13th c. philosopher Ibn al-'Arabî who proposed a theory of“creative imagination”and a three tiered definition of space: the ideal, the real and the intermediary. In gazel rituals, Ottoman Orthodox society reasserted the primacy of the group over the individual, in ideal and real garden spaces. In Şehrengiz rituals, on the contrary, marginal groups from the early 16th c. to the early 18th c, emphasized the autonomy of individual self and aimed at reconciling orthodox and heterodox worlds, and thus their spaces and inhabitants in ideal spaces of Sufi imagination and real spaces of the city. In the early 18th c. liminal expressions of these marginal groups gave rise to new urban rituals adopted by the Ottoman court society and by affluent city dwellers and expressed in the poetry of Nedîm. However, this cultural revolution of the Ottoman court came to an end with the events of 1730, marking a turning point in the modernization of Ottoman culture IVthat had its roots in the early 16th c. as a marginal protest movement and pursued itself afterwards until the early 18th c. as a movement of urban space reform.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    298356

    The imaginary Ottoman: An examination of ?Ottomanism? among the Islamic elites in today's Turkey as an intellectual bridge between the local and the global

    Tahayyül edilen Osmanlı: Bugünkü Türkiye?de İslami elitler arasındaki Osmanlıcılığın yerel ile küresel arasında entelektüel bir köprü olarak incelenmesi

    DENİZ KABAAĞAÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Siyasal BilimlerBoğaziçi Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN YILMAZ

  2. Tez No

    370278

    La problématique de l'espace et du temps dans l'écriture d'Assia Djebar et de Nedim Gürsel

    Assia Djebar'ın ve Nedim Gürsel'in yazınında zaman ve mekan sorunsalı

    CANSU GÜMÜŞTAŞ ŞEN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2014

    Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray Üniversitesi

    Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SIDIKA SEZA YILANCIOĞLU

  3. Tez No

    496406

    Reclaiming the city square; social production of public space- Sultanahmet–Beyazit–Taksim Republican squares

    Şehir meydanı savunusu; kamusal mekanın toplumsal üretimi-Sultanahmet–Beyazıt–Taksim Cumhuriyet meydanları

    MERİÇ DEMİR KAHRAMAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU

  4. Tez No

    305196

    2000'lerde İstanbul'da gerçekleştirilen konut projelerinin mimarlıkta bölgeselcilik bağlamında değerlendirilmesi

    Evaluation of 2000's residance project in Istanbul within context of the architectural regionalism

    İLKER ERTUĞRUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EBRU ÖZEKE TÖKMECİ

  5. Tez No

    559263

    Mimari travma: Savaşın kentsel hafıza üzerindeki etkilerinin prizren ve yakova bağlamında incelenmesi

    Architectural trauma: The investigation of the effects of war on urban memory in the context of Prizren and Yakova

    HADİS ABDULA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER

Geri Dön