Geri Dön

Uydu kar görüntülerinin doğrulanması, hidrolojik modelde uygulanması ve iklim değişikliği etkilerinin incelenmesi

Validation of satellite snow products, application in hydrolojical model and investigation of climate change impacts

PDF İndir

  1. Tez No: 747966
  2. Yazar: SİNAN AÇIKYOL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ARDA ŞORMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hidrolik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 185

Özet

İklim değişikliği ve su kaynakları yönetimi çalışmaları için, hidrolojik döngünün temel bileşenlerinden olan kar örtüsünün dağılımı ve değişkenliği önemli parametrelerdir. Özellikle kar potansiyelinin yüksek olduğu dağlık havzalarda, kar erimesinden kaynaklı yıllık akımda meydana gelecek değişikliklerin hesaplanması ve modellenmesi bakımından kar örtüsünün zamansal ve mekânsal olarak izlenmesi önemli bir girdi değişkeni olmaktadır. Bu çalışmada, NOAA/NESDIS tarafından sağlanan 1, 4 ve 24 km çözünürlükteki günlük kar kaplı alan IMS görüntüleri 2019 su yılı referans alınarak ilk etapta 292 adet yer istasyonun verisi yardımıyla, kategorik istatistik yöntemlerle (POD, FAR, HR) Türkiye ve coğrafi bölgelerinin doğrulaması yapılmıştır. Türkiye genelinde 1, 4 ve 24 km'lik IMS görüntülerinde sırasıyla, POD değeri 0.81, 0.80 ve 0.67, FAR ise 0.19, 0.23 ve 0.28 olarak bulunmuştur. İkinci aşamada, 2004–2020 periyodunda 4 km çözünürlüğündeki IMS görüntüleri kullanılarak CBS'de elde edilen KKA eğrileri, ortalama yükseltileri 2000 m'nin üzerinde Çoruh, Fırat ve Aras memba havzalarında (E21A054, E21A022, D24A096 ve E23A004) SRM hidrolojik modeline temel değişken girdisini oluşturmuştur. Yapılan kalibrasyon sonucunda, yükseklik ve iklimi benzer, birbirine sınır teşkil eden; Karasu, Murat, Kayabaşı ve Bayburt'ta R2 sonuçları sırasıyla, 0.86, 0.86, 0.88 ve 0.89, Dv ise, %1.11, %0.99, %0.92 ve %2.91 olarak hesaplanmıştır. Havzalarda R2 değeri 0.86'nın üzerinde ve Dv %3'ün altında kalması sonuçlardaki hata payının az olduğunu göstermiştir. Son etapta, 2008-2011 su yıllarında SRM kullanılarak sıcaklık 1–5 ⁰C arasında arttırılıp havzalarda iklim değişikliği etkisi gözlenmeye çalışılmıştır. Kar erime döneminde 4 ⁰C sıcaklık artışında KKA'nın 12–28 gün azaldığı, %50 akım hacmine ulaşılan günde ise 9–21 gün arasında öne kaydığı belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

The extent and variability of snow cover, which is one of the main components of the hydrological cycle, are important parameters for climate change and water resources management studies. Especially, in mountainous basins with high snow potential, temporal and spatial monitoring of snow cover is a significant input variable in terms of modeling of changes in annual flow due to snowmelt. In the first stage of the study, 292 ground stations are utilized to validate IMS daily snow cover products provided by NOAA/NESDIS with 1, 4 and 24 km resolutions in Turkey and its geographical regions taking 2019 water year as reference using categorical statistical methods (POD, FAR, HR). The POD and FAR results for 1, 4, 24 km resolutions are found to be 0.81, 0.80, 0.67 and 0.19, 0.23, 0.28 respectively. In the second stage, SCA curves are obtained for the mountainous headwater basins of Çoruh, Fırat and Aras (E21A054, E21A022, D24A096 and E23A004) having average elevations above 2000 m, using IMS images with 4 km resolution for the 2004–2020 period. SCA is used as one of the main variables of the SRM hydrological model. As a result of the calibration in SRM for these adjacent basins having similar altitudes and climate; model performance results for Karasu, Murat, Kayabaşı and Bayburt are calculated as 0.86, 0.86, 0.88, 0.89 using R2 while Dv is calculated as 1.11%, 0.99%, 0.92%, 2.91% respectively. The margin of error in the results are found low while the R2 value is above 0.86 and the Dv below 3% in the basins In the last stage, climate change studies are carried out in the basins by increasing the temperature between 1–5 ⁰C using SRM during the melting period of 2008-2011 water years. By 4 ⁰C temperature increase in the melting period, SCA decreased between 12–28 days and the center-time date for reaching 50% runoff volume is shifted forward between 9-21 days.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    284351

    Kar erimesi akış modelinin (SRM), coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama teknikleri de kullanılarak dağlık bölgelerde uygulaması ve Erzurum Kırkgöze havzası örneği

    Application of snowmelt runoff model (SRM) in conjunction with using both geographical information systems and remote sensing techniques for mountainous regions and a case study of Erzurum-Kırkgöze basin

    SERKAN ŞENOCAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. REŞAT ACAR

  2. Tez No

    275706

    Harmanlanan uydu görüntülerinin karla kaplı alanlar üzerindeki etkisi ve Türkiye'nin Yukarı Fırat Havzası'nda dönemsel kar potansiyelinin modellenmesi

    Impact of modified satellite products on snow covered area and modeling the seasonal snow potential in the Upper Euphrates basin, Turkey

    EGEMEN YAMANKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İnşaat MühendisliğiAnadolu Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ ARDA ŞORMAN

  3. Tez No

    618713

    Modıs fraksiyonel kar örtüsü ürününün doğrulama çalışmaları için sentinel 2 görüntülerinin uygunluğunun değerlendirilmesi

    Assessing the suitability of sentinel 2 imagery for the validation efforts of modis fractional snow cover product

    UĞUR TUTTU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİH KUTER

  4. Tez No

    167436

    Use of satellite observed seasonal snow cover in hydrological modeling and snowmelt runoff prediction in upper Euphrates basin, Turkey

    Türkiye'nin yukarı Fırat havzasında uydu gözlemleriyle bulunan karla kaplı alanların hidrolojik modellemede kullanımı ve kar erimesinden oluşan akımların tahmini

    ALİ ARDA ŞORMAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Bölümü

    Y.DOÇ.DR. ZUHAL AKYÜREK

  5. Tez No

    234024

    Uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemlerinin birlikte kullanılması ile kar erimesi akış hidrografının benzetimi (Sarız çayı havzası örneği)

    Simulation of the snowmelt runoff hydrograph by using of remote sensing and geographic information systems (Sariz creek watershed case study)

    GÖKHAN TAŞDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM GÜRER

Geri Dön