Geri Dön

Yûnus Emre'de Allah, insan ve varlık anlayışı

Yûnus Emre's understanding of Allah, human and existence

PDF İndir

  1. Tez No: 748373
  2. Yazar: RIZA GENÇDAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ TENİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Yûnus Emre, Vahdet, Kesret Âlemi, İlâhî Aşk, İnsan, Dervîş, Varlık, Tecellî, Ezelî Bilişlik, Yûnus Emre, Unity, Realm of Multiplicity, Divine Love, Human, Dervishsim, Existence, Manifestation, Eternal Cognition
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 195

Özet

Tarih boyunca varlığın hakikatini ve varoluşunu anlamlandırmaya dair bazı insanların özel bir çabası bulunmaktadır. Aslî olan hakikati, arayış çabasında, en özel ve kesin bilgiye dayanan metot, sûfînin hâl olarak yaşadığı ve müşâhede ettiği seyr ü sülûk tecrübeleridir. Tasavvuf; sûfînin, Allah'ın rızasına muvafık olarak, teslimiyet ve sevgiyle elde ettiği yaşantıda hâsıl olan deneyimlere dayanan ilâhî ilimdir. Seyr ü sülûk deneyiminde hâl olarak yaşadığı hakikatleri, dilin ibadeti olan şiir metoduyla ifade eden Yûnus Emre, muhakkik bir sûfîdir. Gönlünde tecellî eden ilimle Allah'ın mârifetine sahip olmuş ve varlığını“mutlak”olanda fânî kılarak perdesiz Allah'ı müşâhede ettiğini ifade etmiştir. Allah'ı tanımakla yetinmemiş, O'nunla var olmayı ve O'na kavuşmayı istemiştir. Aklın ve hislerin ötesinde kalbiyle ulaşıp sevdiği“ma'şûk”un tecrübesiyle hemhâl olmuş,“Bezm-i Elest”teki perdesiz ve duru tevhid hakikatini, tasavvuf anlayışına hâkim kılmıştır. Yûnus'un anlayışında en önemli husus; varlığın vahdetini müşâhede etmesi, mevcudatı ilâhî sıfatların tecellîsi ve sonsuzluk denizinin dalgaları olarak görmesidir. Var olanı, var eden'den ayrı görmeyerek, mevcudatı hakikî vücûd sahibinin varlığıyla ve yaratmasıyla açıklamış, varlıkta birlik hâlini vecdle müşâhede etmiştir. İnsanın“Rahmân”sûreti üzere yaratılması ve ilâhî nefes olan ruhu üzerinde durmuştur. İnsanın“Allah adamı”olması için gönlündeki enfüsî hakikatini keşfetmesi ve nefisle mücâhede etmesini vurgulamıştır. İnsanın, ilâhî sıfatları en güzel şekilde gösterdiğini, yüce değerlerle donatıldığını, kulluk etmek ve yaratılışında barındırdığı insân-ı kâmil ahlâkını gerçekleştirmek için yaratıldığını anlatmıştır. Çalışmamız; giriş, dört bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Girişte çalışmanın metodu ve genel bilgilendirmeler hakkında değerlendirme yapıldı. Birinci bölümde Yûnus Emre'nin hayatı ve tasavvuf anlayışı hakkında genel bilgiler kaynaklardan derlenerek açıklandı. İkinci bölümde, Yûnus'un tevhid ve Allah anlayışına, mahlûkattaki hikmet ve inâyetten Hakk'ı bulmaya, ilâhî aşkın önemine, dîvânındaki şiirlerinden değinildi. Üçüncü bölümde, Yûnus'un tasavvuf anlayışındaki insan mefhumu ve insân-ı kâmil konusu üzerinde durulmuştur. Dördüncü ve son bölümde ise Yûnus'un varlık anlayışına, Nur-ı Muhammedî konusuna, varlığın yaratılmasındaki hikmete, dünya ve âhiret hayatıyla ilgili görüşleri ifade edilmiştir. Sonuç kısmında Yûnus'un tasavvufî anlayışıyla ilgili değerlendirme yapılarak herhangi bir felsefî akımın temsilcisi olarak değil, sûfî kişiliğiyle tasavvufun temel konularıyla ilgili fikirleri, bilimsel metot izlenerek açıklanmıştır.

Özet (Çeviri)

Throughout history, people made a special effort to understand the truth and secret of existence. In effort to seek the essential truth, the method based on the most specific and precise knowledge is the experience of the sufis, experienced by sufis. Mysticism is the divine science based on the experiences of the Sufi in the life attained by submission and love in accordance with Allah's will. Yunus Emre expressing the truths he lived as a state in the experience of Seyr ü süluk, with poetry method, the worship of the language, is a skeptical Sufi. He possessed Allah's ingenuity to the extent of divine knowledge manifested in his heart, and expressed that he observed Allah without curtains by rendering his existence ephemeral in the“absolute”. Not content with knowing Allah, he wanted to exist with Him and meet Him. He became acquainted with the experience of the“beloved”he reached with his heart, beyond his mind and feelings, and made the veiled and clear tawhid truth in“Bezm-i Elest”dominant over the understanding of Sufism. The most important issue in Yunus's understanding is; observing the unity of existence, seeing existence as the manifestation of divine attributes and the waves of the endless sea. Not seeing the existent as separate from the Creator, he explained the existent with the existence and real body owner's creation, and observed the state of unity in existence with ecstasy. Attributing a different value to man and his heart, he focused on the creation of man in the image of“The Most Merciful”and his soul the divine breath. He emphasized that in order for man to become“man of God”, he must discover his inner truth and struggle with the nafs. He explained that man displays divine attributes in the best possible way, is equipped with lofty values, and was created to serve and to realize the morality of the perfect human being in his creation. ​Our study has introduction, four chapters and conclusion. In the introduction, an evaluation was made about the study method and general information. In the first part, general information about Yunus Emre's life and understanding of mysticism was compiled from the sources and explained in a scientific view. In the second part, Yunus Emre's understanding of tawhid and Allah, finding the Truth from wisdom and grace in creatures, the importance of divine love, and his divan poems are mentioned. In the third chapter, Yunus's view of human and the concept of human in his Sufism and the subject of perfect human being are emphasized. In the fourth and last part, Yunus's views on the understanding of existence, the subject of the Nur-ı Muhammedî, the wisdom in the creation of existence, and the life of the world and the hereafter are expressed. In the conclusion part, evaluation of Yunus's understanding of mysticism was made and his ideas on the basic subjects of Sufism were explained by following the scientific method, not as a representative of any philosophical movement.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    249734

    Mevlânâ ve Yunus Emre'de varlık anlayışı

    Mevlânâ's and Yunus Emre's view of existence

    ÖMER YANMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. KEMAL KAHRAMANOĞLU

  2. Tez No

    265396

    Yunus Emre'nin dünyasında insan-Allah ilişkisi

    Human-God relation in the world of Yunus Emre

    AYDIN KAYAER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ETHEM CEBECİOĞLU

  3. Tez No

    21304

    Yunus Emre'de Allah-Alem-İnsan münasebeti

    Başlık çevirisi yok

    BAYRAM DALKILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    DinSelçuk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSAMETTİN ERDEM

  4. Tez No

    584205

    Yunus Emre'de insan algısı

    Human perception in Yunus Emre

    ESRA KİZİR TAŞTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıTrabzon Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLAL KIRIMLI

  5. Tez No

    473632

    Teftâzânî'de insan fiilleri

    Human acts in al-Taftazani

    YUNUS EMRE SAĞIRLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN DEMİR

Geri Dön