Evli çiftlerde çocukluk çağı ruhsal travmaları ile manipülasyon, dissosiyasyon ve kendini sabotaj arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between childhood trauma and manipulation, dissociation and self sabotage in married couples
- Tez No: 749355
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDİNÇ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Adli Tıp, Psikoloji, Forensic Medicine, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Aile, evlilik, çocukluk çağı ruhsal travmaları, dissosiyasyon, kendini sabotaj, manipülasyon, duygusal manipülasyon, psikotravmatoloji, Family, marriage, childhood traumas, dissociation, self sabotage, manipulation, emotional manipulation, psychotraumatology
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Çocukluk çağı travmaları ve dissosiyasyon, günümüzde psikiyatri, klinik psikoloji ve psikolojik danışmanlık ve rehberlik disiplinleri tarafından sıkça çalışılan temel bilimsel odaklar arasında yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, evli çiftlerde çocukluk çağı ruhsal travmaları ve dissosiyasyon ile manipülasyon ve kendini sabotaj arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. İstanbul'da yaşayan ve en az bir 1 yıllık evliliği bulunan 101 evli çiftten oluşan toplam 202 yetişkin birey, bu çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. T.E. ve E.Ö. tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi ve Görüşme Formu, İnsan İlişkilerinde Manipülasyon Ölçeği, Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği, Kendini Sabotaj Ölçeği ve Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği olmak üzere toplam 5 adet veri toplama aracı katılımcılara yüz yüze uygulanmıştır. Evli çiftlerin 184 (%91.1)'ünün en az bir çocukluk çağı travması bulunmakta olup en çok görülen travma türü ise %83.2 (168 kişi) ile duygusal ihmaldir. 202 katılımcıdan 36 (%17.8)'sının DES kesme puanı 30 ve üzeri olarak tespit edilmiş olup bu sonuç patolojik düzeyde dissosiyatif yaşantıların varlığına işaret etmektedir. Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği ile Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği, Kendini Sabotaj Ölçeği ve İnsan İlişkilerinde Manipülasyon Ölçeği arasında istatistiksel açıdan pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çocukluk çağı travmaları ve dissosiyatif yaşantılar birlikte, kendini sabotaja ilişkin varyansın %20'sini ve manipülasyona dair varyansın ise %11'ini açıklamaktadır. Evlilik içinde manipülasyona maruz kalanların DES toplam puan ortalamaları, maruz kalmayanlara oranla daha yüksektir. Çok tip travması olan katılımcıların kendini sabotaj düzeylerinin ve dissosiyatif yaşantılarının tek tip travması bulunan kişilere oranla daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. DES kesme puanı 30 ve üzeri olan katılımcıların Kendini Sabotaj Ölçeği, İnsan İlişkilerinde Manipülasyon Ölçeği ve Çocukluk Çağı Ruhsal Travmaları Ölçeği toplam puanları, DES kesme puanı 30'dan düşük olanlara göre daha yüksektir. Sonuç olarak, çocukluk çağı travmaları ve dissosiyatif yaşantılar, evli çiftlerdeki kişilerarası ilişkilerde manipülasyon ve kendini sabotaj düzeylerinin artmasında etiyolojik açıdan kritik bir öneme sahip olup özellikle evlilik dinamiklerinin fonksiyonel bir şekilde devam edebilmesi adına travmatik yaşantıların önlenmesine ilişkin bilimsel çalışmaların artarak devam etmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Childhood traumas and dissociation are among the main scientific fields of study that are frequently studied by the disciplines of psychiatry, clinical psychology and psychological counseling and guidance. The aim of this study is to evaluate the relationship between childhood traumas, dissociation, manipulation and self-handicapping in married couples. A total of 202 adult individuals, consisting of 101 married couples living in Istanbul and having at least one year of marriage, constitute the sample of this study. A total of 5 data collection tools, namely Personal Information and Interview Form created by T.E. and E.Ö., Manipulation in Human Relationships Scale, Dissociative Experiences Scale, Self-handicapping Scale and Childhood Trauma Questionnaire, were applied face-to-face with participants. 184 (91.1%) of married couples have at least one childhood trauma, and the most common type of trauma is emotional neglect with 83.2% (168 participant). DES cut-off score of 36 (17.8%) of 202 participants was determined as 30 and above, which indicates the presence of pathological dissociative experiences. A statistically significant positive correlation was found between the Childhood Trauma Questionnaire and the Dissociative Experiences Scale, the Self-handicapping Scale and the Manipulation in Human Relations Scale. Childhood traumas and dissociative experiences together explain 20% of the variance related to self-handicapping and 11% of the variance related to manipulation. DES total score averages of those who were exposed to manipulation within marriage were higher than those who were not exposed to it. It was revealed that the self-handicapping levels and dissociative experiences of the participants with multiple type of trauma were higher than those with single type of trauma. Participants with a DES cut-off score of 30 and above had higher Self-handicapping Scale, Human Relationship Manipulation Scale and Childhood Trauma Questionnaire total scores compared to those with a DES cut-off score of less than 30. As a result, childhood traumas and dissociative experiences have a critical etiological importance in increasing the levels of manipulation and self-handicapping in interpersonal relationships in married couples, and it is recommended that scientific studies on the prevention of traumatic experiences continue, especially in order for the dynamics of marriage to continue in a functional way.
Benzer Tezler
- Evli çiftlerde çocukluk çağı ruhsal travmaları ile eş desteği ve travma sonrası büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between childhood traumas, spouse support and posttraumatic growth in married couples
DENİZ YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDİNÇ ÖZTÜRK
- Evli bireylerin çocukluk çağı travmaları ile evlilik uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between marriage and maritality in childhood trauma
FİLİZ GÜLGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. HASAN SAİD TORTOP
- Ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmalarının çiftler arasındaki uyumlarına, iletişim kurma becerilerine, Aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutumlarına etkisi
The effect of the childhood psychological trauma of parents on their adjustment, family life, and child-rearing attitudes
MEHMET SALDANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAKBULE BATMAZ
- Evli bireylerde çocukluk çağı ruhsal travmalarının evlilik uyumu üzerindeki etkisi: Duygusal şemaların aracı rolü
The effect of childhood traumas on marital adjustment in married individuals: The mediating role of emotional schemas
MEHTAP TABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM ATEŞ
- Çocukluk çağı travmatik yaşantılarının yaşam kalitesi ve evlilik uyumuna etkisi
The effect of childhood traumatic experiences on quality of life and marital adjustment
EBRU ARPACI NART
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK MELTEM TAŞDEMİR ERİNÇ