Spatial perspective-taking ability in children: The effect of pragmatic cues and bilingualism
Çocuklarda uzamsal bakış açısı alma becerisi: Pragmatik ipuçların ve iki dilliliğin etkisi
- Tez No: 759696
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE CANDAN ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yaşar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bakış açısı alma boyutlarından biri olan uzamsal bakış açısı alma, başka bir kişinin bir nesneyi nasıl gördüğü ile ilgili çıkarımda bulunabilme becerisidir. Sınırlı sayıda araştırma çocukların uzamsal bakış açısı alma becerisini etkileyen koşullara odaklanmıştır. Bu tez, pragmatik ipuçların ve iki dilliliğin çocukların uzamsal bakış açısı alma becerisini nasıl etkilediğini incelemeyi amaçlayan üç deney içermektedir. Veriler, toplam 217 çocuktan toplanmıştır. Üç deney boyunca, çocuklara iki farklı nesnenin bulunduğu bir masada oturan kişinin yer aldığı fotoğraflar sunulmuştur. İlk deneyin amacı, pragmatik ipuçların ve iki dilliliğin uzamsal bakış açısı almanın örtük seviyesini nasıl etkilediğini araştırmaktır. Bu deneyin sonuçları: çocuklar hedef nesnenin konumunu hangi bakış açısından tanımlamaları gerektiği ile ilgili bir yönerge almadıklarında (örtük seviye), (1) bakış ve eylem pragmatik ipuçları mevcut olduğunda, çocukların fotoğraftaki kişinin bakış açısını daha sık aldıklarını ve nesnelerin konumlarını bu bakış açısına göre tanımladıklarını, (2) iki dilli çocukların, tek dilli çocuklar ile karşılaştırıldığında, fotoğraftaki kişinin bakış açısına göre nesnelerin konumlarını daha sık tanımladıklarını göstermiştir. İkinci deneyin amacı, pragmatik ipuçların ve iki dilliliğin uzamsal bakış açısı almanın açık seviyesini nasıl etkilediğini araştırmaktır. Sonuçlar, nesnelerin konumunu fotoğrafta yer alan kişinin bakış açısından tanımlamaları istendiğinde (açık seviye), iki dilli çocukların eylem ipucu veya bakış-eylem ipucu mevcut olduğunda uzamsal bakış açısını daha doğru bir şekilde aldıklarını göstermiştir. Son olarak, üçüncü deney ikinci deneyle aynıydı, ancak bu sefer pragmatik ipuçları koşulu, çelişen pragmatik ipuçlarının uzamsal bakış açısı alma becerisini nasıl etkilediğini incelemek için, değiştirildi. Üçüncü deneyden elde edilen sonuçlar (1) bakış ve eylem pragmatik ipuçlarının çeliştiği koşulda, bakış ve eylem pragmatik ipuçlarının örtüştüğü koşula göre, çocukların uzamsal bakış açısını daha doğru aldıklarını, (2) iki dilli çocukların bakış ve eylem ipuçlarının hem çeliştiği hem de örtüştüğü koşullarda tek dilli çocuklara göre uzamsal bakış açısını daha doğru aldıklarını, (3) tek dilli çocukların bakış ve eylem ipuçlarının hem çeliştiği hem de örtüştüğü koşullarda iki dilli çocuklara göre uzamsal bakış açısını daha hızlı aldıklarını göstermiştir. Ek olarak, ikinci ve üçüncü deneylerden elde edilen sonuçlar, 8 yaşındaki çocukların 6 ve 7 yaşındaki çocuklara göre uzamsal bakış açısı almada daha başarılı olduklarını göstermiştir. Genel olarak, tez boyunca yürütülen çalışmalar, pragmatik ipuçlarının ve iki dilliliğin çocuklarda bakış açısı alma becerisini hem açık hem de örtük seviyelerde etkileyen iki koşul olduğunu ortaya çıkarmıştır. Pragmatik ipuçlarının mevcut olduğu durumlarda (eylem ipucu, örtüşen bakış-eylem ipuçları, çelişik bakış-eylem ipuçları), iki dilli ve tek dilli çocukların bakış açısı alma becerilerinin farklılaştığını göstermiştir. Bu sonuçların olası açıklamaları, tez boyunca yürütülen çalışmaların sınırlılıkları ve gelecek çalışmalar için öneriler tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Spatial perspective-taking serves to understand how an external entity is positioned relative to another person. Several studies have suggested that some circumstances influence children's spatial perspective-taking ability. This thesis includes three experimental studies examining how pragmatic cues and bilingualism affect children's spatial perspective-taking ability. The data come from a sample of 217 children. Across three experiments, children were presented with photographs of a person seated at a table with two objects next to each other. The first experiment aimed to examine how pragmatic cues and bilingualism affect the implicit level of spatial perspective-taking, namely spontaneous spatial perspective-taking. Results showed that when children were required to describe object relations: (1) they took the person's perspective in the photograph more frequently and described object relations accordingly when gaze and action cues were present, (2) bilingual children took the person's perspective in the photograph to describe object relations more frequently than monolingual children. The second experiment aimed to examine how pragmatic cues and bilingualism affect the explicit level of spatial perspective-taking. Results showed that when children from 6 to 8 years old were explicitly required to describe object relations from the person's perspective in the photograph, bilingual children took the person's perspective more accurately when an action cue or gaze-action cue was present. Lastly, the third experiment was identical to the second experiment, but the condition of the pragmatic cues was changed to examine how the incongruity of pragmatic cues affects the spatial perspective-taking ability. Results from the third experiment showed that: (1) children were more accurate in their decision for the objects' position from the person's perspective in the photograph when gaze and action cues were incongruent than when the gaze and action cues were congruent, (2) bilingual children were more accurate than monolingual children in their decision when pragmatic cues were both congruent and incongruent, (3) monolingual children made faster judgments about the location of objects from another person's perspective than bilingual children when pragmatic cues were both congruent and incongruent. Results from the second and the third experiments showed that 8-year-old children were able to take successfully spatial perspective than 6- and 7-year-olds. Overall, the discussed experiments showed that pragmatic cues and bilingualism are two circumstances that affect the children's spatial perspective-taking ability at both explicit and implicit levels. Spatial perspective-taking performance at the explicit level differs among bilingual and monolingual children if pragmatic cues (action cue, congruent gaze-action, or incongruent gaze-action) are present. The possible explanations of the findings, limitations, and suggestions for future works were discussed.
Benzer Tezler
- Women's use of space in Tehran modern houses constructed between 1960-1980
1960-1980 tarihleri arasında yapılan Tahran modern evlerinde kadınların mekan kullanımı
SEPİDEH DAVODİPAD
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHSEN ÖZSOY
- Spatial cognition: Application of space syntax on Beyazıt district, İstanbul
Mekansal bilişim: Mekan dizim yönteminin Beyazıt, İstanbul kapsamında uygulanması
SAMİRA MALEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Tarihi kent merkezlerinde mekan kalitesinin okunabilirliği üzerine araştırmalar
Researches on legibility of spatial quality in historical city centers
BEYZA ÇERMİKLİ
Doktora
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HANDE SANEM ÇINAR ALTINÇEKİÇ
- Mekânsal dijital ikizlere yönelik yapı modeli üretiminde prosedürel modelleme yönteminin tasarımı ve geliştirilmesi
Design and development of procedural modeling method in generating structure models for spatial digital twins
GÜÇLÜ ŞENYURDUSEV
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZGÜR DOĞRU
- Mimarlıkta programın çözünmesi: Ara mekanlar
Dissolution of the architectural program: Interspatiality
VEFİK YİĞİT YALGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER