Şizofreni, şizoaffektif bozukluk ve bipolar bozukluk hastalarında üstbilişsel inanışlar ve süreçler
Metacognitive beliefs and processes in patients with schizophrenia, schizoaffective disorder and bipolar disorder
- Tez No: 761775
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA AKPINAR ASLAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Üstbilişsel inanışlar ve süreçler transdiyagnostik nitelikte olup farklı tanı gruplarında benzer nitelikte artış ya da eksiklik gösterebilmektedir. Psikozu olan bireylerdeki zayıf üstbilişsel yetenekler psikozdaki işlevsel, sosyal ve mesleki sonuçlar üzerine etkilidir. Bu çalışmada; psikotik ataklarla seyreden kronik ruhsal bozukluklardan olan şizofreni, şizoaffektif bozukluk ve bipolar bozukluk tip 1'de üst bilişsel eksikliklerin var olup olmadığını, hasta gruplarının kendi aralarında üstbilişsel inanışlar ve süreçler açısından farklılık gösterip göstermediğini araştırmak ve üstbilişsel inanışları etkileyen faktörleri değerlendirmek amaçlanmıştır. Tüm bu süreçleri anlamak; tedavi stratejilerinin, üstbilişsel kapasiteyi artırmaya yönelik müdahalelerin ve sosyal becerilerin geliştirilmesi için önemlidir. Çalışmaya 50 şizofreni, 50 psikotik özellikli bipolar bozukluk tip-I, 50 şizoaffektif bozukluk tanılarıyla takipli olup aktif hastalık döneminde olmayan toplam 150 hasta ve herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan 80 kontrol grubu dahil edildi. Katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu (SDVF), Üstbiliş Ölçeği-30(ÜBÖ-3), Bilişsel Dikkat Sendromu-1 Ölçeği (BDS-1Ö), Kuşkuculuk Hakkındaki İnanışlar Ölçeği (KHİÖ), Olağandışı Deneyimlere Sık Verilen Yanıtlar Ölçeği (ODSVYÖ), Varsanılarla İlgili İnanışlar Ölçeği (VİİÖ), Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Bipolar Depresyon Derecelendirme Ölçeği (BDDÖ), Young Mani Derecelendirme Ölçeği (YMDÖ), Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği (HADÖ) uygulandı. Gruplar üstbilişsel inanışlar ve süreçler açısından karşılaştırıldığında; üstbiliş ölçek ve alt ölçek puanlarının, şizofreni, şizoaffektif bozukluk ve bipolar bozukluk tip-1'den oluşan hasta grubu ve kontrol grubu arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptandı. Hasta grupları arasında üstbiliş ölçek ve alt ölçek puanları karşılaştırıldığında gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Üstbiliş ölçek toplam puanlarıyla klinik değişkenler arasındaki ilişkiye bakıldığında üstbiliş ölçek toplam puanlarının hastalık süreci boyunca geçirilen toplam atak sayısı ve hastalık süresi boyunca geçirilen toplam psikotik atak sayısı ile pozitif yönde anlamlı korelasyon saptandı. Psikopatoloji ölçek puanları ile üst biliş ölçek puanları arasında istatiksel olarak pozitif yönde anlamlı korelasyon saptandı. Çalışmamızda yapılan hiyerarşik regresyon analiz sonuçlarına göre; çalışma durumunun ÜBÖ-30 toplam puanı dışında üstbiliş ölçekleri üzerinde yordayıcı etkisi saptandı. PANSS toplam puanının ODSVYÖ toplam puanı dışında tüm üstbiliş ölçek toplam puanları üzerinde yordayıcı etkisi saptandı. Bu çalışmanın; psikotik ataklarla seyreden kronik ruhsal bozukluklar arasındaki üstbilişsel süreçleri kıyaslayarak, psikososyal müdahaleleri ve üstbilişsel kapasiteyi artıracak girişimleri belirlemek adına literatüre katkı sağlayabilecek veriler sunduğu düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Metacognitive beliefs and processes are such as to be transdiagnostic and may show similar increases or deficiencies in different diagnostic groups. Individuals with psychotic disorders have poor metacognitive abilities, and this has an impact on functional, social and occupational outcomes in psychosis. In this study, it was aimed to investigate whether there are metacognitive deficits in schizophrenia, schizoaffective disorder and bipolar disorder type 1, which are chronic mental disorders with psychotic episodes, whether the patient groups differ among themselves in terms of metacognitive beliefs and processes, and to evaluate the factors affecting metacognitive beliefs. Understanding all these processes is important for designing the treatment strategies, interventions to increase metacognitive capacity and development of social skills. A total of 150 patients who were not in an attack period, 50 with schizophrenia, 50 with bipolar disorder type-I with psychotic features, 50 with schizoaffective disorder diagnoses and 80 control groups without any psychiatric disease were included in our study. Sociodemographic and clinical data form,Metacognition Questionnaire-30(MCQ), Cognitive Attention Syndrome 1 Scale(CAS-1), Belief about Paranoia Scale(BaPS-SF), Measure of Common Responses to Unusual Experiences(MCR), Belief about Voices Questionnaire(BaVQ), The positive and negative syndrome scale (PANSS), Bipolar Depression Rating Scale (BDRS), Young Mania Rating Scale(YMDRS), Hamilton Anxiety Rating Scale(HARS) were administered to all participants. When the groups were compared in terms of metacognitive beliefs and processes, a statistically significant difference was found between the patients group consisting of schizophrenia, schizoaffective disorder and bipolar disorder type-1 and the control group in terms of metacognitive scale and subscale scores. When the metacognitive scale and subscale scores were compared between the patient groups, no statistically significant difference was found between the groups. When the relationship between metacognition scale total scores and clinical variables was examined, a positive significant correlation was found between the total number of attacks on the metacognition scale and the total number of psychotic attacks during the illness. There was a statistically significant positive correlation between psychopathology scale scores and metacognition scale scores. According to the results of the hierarchical regression analysis performed in our study, it was determined that working status had a predictive effect on metacognitive scales, except for the MCQ-30 total score. The PANSS total score had a predictive effect on except for MCR total score all metacognitive scale total scores. It is thought that this study provides data that can contribute to the literature in order to determine psychosocial interventions and interventions to increase metacognitive capacity by comparing the metacognitive processes between psychotic episodes and chronic mental disorders.
Benzer Tezler
- Şizofreni ve bipolar bozukluk hastalarında antipsikotik kullanım yolu ile ilişkili belirleyiciler: geriye dönük dosya taraması çalışması
Determinants of antipsychotic formulations in schizophrenia and bipolar disorder patients: a retrospective chart review
MEHMET AKİF KARA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİSE ÖZGÜVEN
- Şizofreni, şizoaffektif bozukluk ve bipolar bozukluk tanılı hastaların metakognitif yönden karşılaştırılması
A comparative analysis of metacognitive aspects in patients diagnosed with schizophrenia, schizoaffective disorder and bipolar disorder
İLAYDA ARJEN KARA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE DİREK TECİRLİ
- Üçüncü basamak psikiyatrik tedavi merkezinde psikoz tedavi yaklaşımları-retrospektif, kesitsel bir farmakoepidemiyoloji çalışması
Approaches to psychosis treatment at the third level psychiatric treatment center-a retrospective, cross-sectional pharmacoepidemiology study
ECE DAĞDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACER AKGÜL CEYHUN
- Şizofreni, şizoaffektif bozukluk, psikoitk özellikli bipolar duygudurum bozukluğu, sanrılı bozukluk hastalarında aylık depo antipsikotik kullanımında tedavi uyumunu etkileyen faktörler
Factors affecting the treatment compliance in the use of long-acting injectable antipsychotics in schizophrenia, schizoaffective disorder, bipolar affective disorder with psychotic features, delusional disorder patients
DUYGU ESEN ÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Ağır ruhsal bozukluğu olan ve antipsikotik monoterapi ya da polifarmasi uygulanan ayaktan hastalarda metabolik sendrom sıklığı
The prevalence of metabolic syndrome in outpatients with severe mental illness on antipsychotic monotherapy or polypharmacy
PINAR KIZILAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TİRYAKİ