Geri Dön

Halkbilimi temelinde büyü düşüncesi ve Türk sosyokültürel yaşamında büyünün yeri

The idea of magic on the basis of folklore and the place of magic in Turkish sociocultural life

  1. Tez No: 762802
  2. Yazar: AYTEKİN ALPASLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM DEMREN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Antropoloji, Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Anthropology, Folklore, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Halk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Büyüyü doğuran form olan büyüsel düşünce yapısı, bireyde psikoloji, toplumda kültür temelinde, tarih boyunca hem kronolojik hem de senkronik bir süreklilik içinde var olan köklü bir psiko-sosyokültürel yapıdır. Sosyokültürel yaşamın çeşitli alanlarında varlığını sürdüren girift bir psiko-sosyokültürel olguyu daha iyi anlamak ve çözümlemek için disiplinler arası yaklaşıma ve yapısalcı yönteme ihtiyaç vardır.“Türk sosyokültürel yaşamında büyü olgusu ile çeşitli kültürel inanma ve uygulamalar arasında ortak bir yapı var mıdır?”sorusu, çalışmanın problem cümlesidir. Büyü olgusunun arka planında psiko-sosyokültürel temelli bir düşünce şablonu vardır ve bu şablon, sosyokültürel hayatın çeşitli alanlarında varlığını gösterebilen bir yapıdır. Bu hipotez, yapısalcı halkbilimi yöntemiyle uyumlu olup hem bu yöntem hem de mevcut literatür üzerinden doğrulanabilmekte ve problem cümlesine çözüm üretebilmektedir. Temel araştırma kapsamında ilgili literatür taranmış, tanımlayıcı araştırma kapsamında büyü olgusunun çeşitli örnekleri arasındaki ilişki ve etkileşimler, örneklerin gruplandırılması ve tanımlanması yapılmıştır. Araştırma yaklaşımı olarak nitel araştırma kapsamında tümevarım ile normatif bir yol izlenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde büyü olgusunun teorik ve kavramsal çerçevesi çizilmiş ve tartışılmıştır. Problem cümlesine uygun olarak büyü ve diğer kültürel uygulamalar arasındaki benzerliğe işaret eden ve büyü uygulamalarını sistematik olarak listeleyen bir katalog modeli geliştirilmiştir. İkinci bölümde yazılı kaynaklar üzerinden Türk sosyokültürel yaşamında büyü ve büyücülükle ilgili inanma ve uygulamalar seçilerek yorumlanmıştır. Sonuç olarak, çalışmada sunulan yaklaşım, büyü düşüncesinin disiplinler arası bir yorum denemesi olup bu olguyla ilgili tek yaklaşım olma iddiasında değildir.

Özet (Çeviri)

The magical mentality, which is the form that gives birth to magic, is a deep-rooted psycho-sociocultural structure that has existed in both a chronological and synchronous continuity throughout history, on the basis of psychology in the individual and culture in the society. An interdisciplinary approach and a structuralist method are needed to better understand and analyze an intricate psycho-sociocultural phenomenon that exists in various areas of sociocultural life.“Is there a common structure between the phenomenon of magic and various cultural beliefs and practices in Turkish socio-cultural life?”The question is the problem sentence of the study. There is a psycho-sociocultural-based thought pattern in the background of the phenomenon of magic, and this pattern is a structure that can show its existence in various areas of socio-cultural life. This hypothesis is compatible with the structuralist folklore method and can be verified both by this method and the existing literature and to produce a solution to the problem statement. Within the scope of the basic research, the relevant literature was scanned, within the scope of the descriptive research, the relationships and interactions between the various examples of the phenomenon of magic, the grouping and definition of the examples were made. As a research approach, a normative path with induction was followed within the scope of qualitative research. In the first part of the study, the theoretical and conceptual framework of the phenomenon of magic was drawn and discussed. In accordance with the problem statement, a catalog model has been developed that points out the similarity between magic and other cultural practices and lists magic practices systematically. In the second part, beliefs and practices related to magic and sorcery in Turkish socio-cultural life are selected and interpreted through written sources. In conclusion, the approach presented in the study is an interdisciplinary interpretation of the idea of magic and does not claim to be the only approach to this phenomenon.

Benzer Tezler

  1. Dağıstan'da ziyaret fenomeni üzerine bir dinler tarihi araştırması

    A research on reading to history religion on vissting phenomen in Daghestan

    ABDUL ALİ ALİYEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinErciyes Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÜNAL

  2. Büyü ve sosyal ilişkiler

    Magic and social relations

    ÇAĞLAR YAYLAMIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Akdeniz Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN VELİ KÖKTÜRK

  3. Folklor kaynaklarına göre eski Türk ve Slav inanç sistemi

    Old Turkic and Slavic belief system according to folklore sources

    MARİİA EREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA AHSEN TURAN

  4. Türk dünyası mitolojik destanları ile Kalevala Destanı üzerine mukayeseli bir araştırma

    A comparative study on mythological epics of Turkish world and Kalevala Epic

    ALİ OSMAN ABDURREZZAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU

  5. Ana akım medya dilinin halkbilimi açısından eleştirel söylem analizine tabi tutulması

    Subjection of mainstream media language to critical discourse analysis in terms of folkloristic

    GÜNGÖR BAŞDİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halk Bilimi (Folklor)Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. METİN EREN