Geri Dön

İzmit kent atmosferinde gaz ve partikül fazlarında polisiklik aromatik hidrokarbonlar'ın zamansal değişimi kaynaklarının belirlenmesi ve partikül boyutuna katkısına olan etkisinin değerlendirilmesi

Temporal variati̇ion, source apportionment and evaluation of particle size partitioning of ambient gas and particulate phase of polycyclic aromatic hydrocarbons in İzmit urban atmosphere

  1. Tez No: 765554
  2. Yazar: TUĞBA AYAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MİHRİBAN CİVAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Bu çalışmada PM2,5 ve TSP konsantrasyonları ve PM2,5 ve Toplam Partikül Madde (TSP)' ye bağlı ve gaz fazı Poli Aromatik Hidrokarbonlar (PAH)'ın konsantrasyonları yüksek hacimli ve PUF örnekleyiciler kullanılarak 14 ay boyunca iki haftada bir ölçülmüştür. PM2,5 konsantrasyonu 14,29-76,79 µg/m3 arasında değişmiş ve ortalaması 33,79 µg/ m3; TSP konsantrasyonu ise 20,19-122,07 µg/m3 ve ortalaması 60,20 µg/ m3 olarak ölçülmüştür. En yüksek PM2,5 ve TSP konsantrasyonları kış mevsiminde ölçülmüştür. Kış mevsiminde ısınma amaçlı yakıt yakılması PM2,5 ve TSP konsantrasyonunun artmasına sebep olmaktadır. PM2,5've TSP'ye bağlı PAH konsantrasyonları sırasıyla 4,12 ila 1885,02 ng/ m3 ve 0,43 ng/ m3 ila; 271,84 ng/m3 aralığında ölçülmüştür. Gaz fazı PAH konsantrasyonları ise 9,43 -424,98-ng/m3 aralığında bulunmuştur. Gaz fazı PAH konsantrasyonları ısıtma sezonu ortalamasının toplamı 203,29 ng/ m3 iken ısıtmanın yapılmadığı sezonda ise 39,12 ng/m3; PM2,5 ve TSP fazda ısıtma sezonunda 135,65 ve 88,50 ng/ m3; ısıtma yapılmayan sezonda ise 127,41 ve 22,78 ng/ m3'olarak ölçülmüştür. Bu durum şehir atmosferinde gaz ve TSP 'ye bağlı PAH kirleticilerinin ana kaynaklarından birinin ısınma olduğunu göstermeketdir. Dört farklı mevsimi kapsayan örnekleme dönemi ile PAH kirleticileri; hem gaz fazı hem partikül fazı seviyelerinin mevsimsel değişimi incelenerek faktör analizi modeli (FA) ile kaynakları ve katkıları tahmin edilmiştir. Bu tez çalışmasında her 3 fazda da trafik önemli bir PAH kaynağı olarak tahmin edilmiştir. Endüstriyel faaliyetler ve biyokütle/kömür yakılması bu çalışmada PAH konsnatrasyonlarına etki eden faktörler olarak belirlenmiştir. TSP fazda endüstriyel faaliyetlerin %52,5; fosil yakıtların %32,19 oranında; gaz fazda biyokütle ve dizel yakıtların %42,95; endüstriyel faaliyetlerin %21,79; benzinli araçların %17,09 oranında PM2,5 fazda trafik emisyonu %59,12; endüstriyel faaliyetler %18,9; fosil yakıtların %12 oranında PM2,5'a bağlı PAH konsantrasyonlarını etkilediği edilmiştir. Bu çalışmada TSP/gaz fazları arasındaki paylaşımlar incelenmiş ve 4, 5 ve 6 halkalı PAH'lrın özellikle TSP fazda, 2 ve 3 halkalı PAH'ların ise gaz fazda biriktiği gözlenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, PM2.5 and Total Suspended Particles (TSP) concentration and also gas and particles phase (PM2.5 and TSP) (Poly Aromatic hydrocarbons (PAH) were measured biweekly periods with high volume and PUF samplers during 14 months.. PM2.5 particles concentrations were measured between 14,29-76,79 µg/m3, with an average of 3379 µg/m3, while TSP were ranged from 20,19-122,07 µg/m3, with an average of 60.20 µg/m 3. Their highest concentrations were measured in winter season. The biomass burning emissions for heating purpose could be reason of dedecting higher TSP and PM2.5 concentrations. The PM2.5 and TSP bounded PAHs were ranged from 4,12 to 1885,02 ng/m3 and from 0,43 ng/m3 to 271,84 ng/m3, simultenously. On the other hand Gas phased PAH were measured between 9,43 and 424,98-ng/m3. The mean gas phased PAH concentrations were 203,29 ng/m3 during heating period while it was 39,12 ng/m3 during non-heating period. The mean PM2.5 and TSP bounded PAH concentrations were 135,65 and 88,50 ng/m3 during heating period while they were 127,41 ve 22,78 ng/m3 during non-heating period. It could be concluded that the one of the sources of gas and TSP bounded PAH could be heating source. The sources of gas and particulate phase PAHs measured 4 different seasons were estimated with Factor Analysis (PCA) model. During these thesis, traffic could be common sources for gas and particulate phased PAHs. Industrial and biomass/coal burning emissionss could effect on measured PAH concentrations. Industrial activities and biomass/coal burning emissions contribute to 52.5% and 32.19% of TSP-PAH concentrations Biomass and diesel fules and industrial activities contribute to 42.95% and 21.29% of gas phase-PAH concentrations. Gasoline vehicular emissions, industrial activities and fossil fule burning contribute to 17.09%, 18.9% and 12%12 of PM2.5 -PAH concentrations . In this study, the partition between TSP/gas phases were investigated and it was observed that 4, 5 and 6 ring PAHs accumulated especially in TSP phase while 2 and 3 ring PAHs in gas.

Benzer Tezler

  1. Metro istasyon yapı tasarımının algısal bağlamda irdelenmesi, izmir metro örneği

    Analysis of metro station construction design in perceptual context, İzmir Metro sample

    GÖZDE EKŞİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MimarlıkBahçeşehir Üniversitesi

    Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET BENGÜ ULUENGİN

  2. Sosyo ekonomik ve çevresel etkileri ile yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye'de mülk edinmesi ?riskler ve fırsatlar?

    Foreign national legal and natural entities' acquiring a property in Turkey for social and environmental factors ? risks and opportunities?

    ÖZCAN ERDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Kamu YönetimiAnkara Üniversitesi

    Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇELİK ARUOBA

  3. Kentsel morfoloji ve mikroiklim ilişkisinin rüzgar temelinde incelenmesi: Karşıyaka (İzmir) örneği

    Investigation of urban morphology and microclimate relationship on the basis of wind: The case of Karşiyaka (İzmir)

    NURDAN ÇAĞLA ÇAMAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEDİHA BURCU SILAYDIN

  4. Halit Femir'in (1910-1954) hayatı ve mimarlığı

    Halit Femir's (1910-1954) life and architecture

    BİLGE EKİN İNAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ

  5. Inclusive design for public space in Basmane, İzmir: Psychogeography as a design method for urban furniture

    İzmir Basmane'de kamusal alan için kapsayıcı tasarım: kent mobilyası için tasarım yöntemi olarak Psikocoğrafya

    AYLİN ERTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA TUNÇ COX