Geri Dön

Veysel Çolak'ın şiirleri üzerine bir araştırma

A research on Veysel Çolak's poem

  1. Tez No: 765736
  2. Yazar: SAFİYE DOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDOĞAN KUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 652

Özet

Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri içinde toplumcu gerçekçi şairlerden biri olan Veysel Çolak, şiire toplumcu gerçekçi şiir anlayışının hâkim olduğu 1970'li yıllarda başlamış, bu dönemde ana-akım olan toplumcu gerçekçi poetikadan ve 1980 sonrasının farklı estetik anlayışlarından beslenmiştir. Aynı zamanda“Yenibütün şiir manifestosu”adı altında bir şiir hareketinin de içinde yer almıştır. Veysel Çolak, Türk kültür, sanat ve edebiyat tarihinde şiirleriyle, şiir yıllıklarıyla, şiir derlemeleriyle, inceleme-eleştiri-deneme kitaplarıyla, söyleşileriyle, romanı ve çocuk kitabıyla önemli bir yere sahiptir. Eserleri bakımından, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda özellikle şiiri ile ön planda olan Çolak'ın ilk şiiri, Attilâ İlhan'ın genel yayın yönetmenliğini yaptığı Demokrat İzmir gazetesinin Sanat ve Edebiyat sayfasında 1972 yılında; ilk şiir kitabı ise 1978 yılında yayımlanır. 1972 yılından günümüze kadar şiir faaliyetlerinin içinde olan Çolak'ın yayımlanmış toplam yirmi üç şiir kitabı bulunmaktadır. Veysel Çolak'ın sanatı ve şiirleri hakkında bir araştırma niteliğinde olan ve onun sanatını yorumlama çabasını esas alan bu tez çalışması,“giriş”ve“sonuç”dışında beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, toplumcu gerçekçilik kuramının doğuşu, tarihsel ve kültürel gelişimi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri'nde manifestolar ve poetikalar ele alınarak Cumhuriyet döneminin ilk edebî topluluğu olan Yedi Meş'ale Topluluğu'ndan (1928) 1980 Kuşağı ve“Yenibütüncü şiir”e kadar bu bağlamdaki metinler hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, Veysel Çolak'ın hayatı, dünya görüşü, sanat hayatı üzerinde durulmuş ve eserleri kısaca tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde, Çolak'ın edebiyat sanatının çeşitli alt alanlarıyla ilgili yazdığı yazılardan, kendisiyle yapılan söyleşilerden, röportajlardan yola çıkılarak onun hem sanat ve edebiyat hakkındaki düşünceleri hem de sanat anlayışı ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde, şiirlerinde yer verdiği temalar, kurduğu metinlerarası ilişkiler ve şiirlerinin sahip olduğu yapı; beşinci bölümde şiirlerinin dil ve anlatım özellikleri ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise yapılan incelemeler değerlendirilmiş ve varılan neticelere yer verilmiştir. Şiirlerin okunmasında eklektik inceleme yöntemi kullanılmış; Çolak'ın eser verdiği dönem, hayatı, dünya ve sanat görüşü göz önünde tutulmuş; fakat bunlara odaklanmaktan ziyade şiirler, metin merkezli olarak irdelenmiştir. Bu bağlamda 1978-2022 yılları arasında yayımlanan yirmi üç şiir kitabından yola çıkarak onun sanatı“başlangıç dönemi”,“geçiş dönemi”ve“olgunlaşma dönemi”olmak üzere kendi içinde üç kategori üzerinden sınıflandırılmıştır. Yapılan sınıflandırma sonucunda bu dönemlerin içerdikleri temalar, kullanılan dil ve özellikle imge anlayışı bakımından birbirlerinden ayrıldıkları; fakat Çolak'ın toplumcu gerçekçi duyarlılığını kaybetmeden 1980'lerden sonra farklı estetik anlayışlarla ve biçimsel arayışlarla şekillendirdiği özgün estetiğinin kimi standartları noktasında bir tür süreklilik gösterdiği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Veysel Çolak, one of the socialist realist poets in the Turkish Poetry of the Republican Era, started poetry in the 1970s, when the socialist realist poetry understanding was dominant and was fed by the mainstream socialist realist poetics and different aesthetic understandings of the post-1980s. At the same time, he took part in a poetry movement under the name of“Newwhole poetry manifesto.”Veysel Çolak has an important place in the history of Turkish culture, art and literature with his poems, poetry yearbooks, poetry compilations, review-criticism-test books, interviews, novel and child's book. In terms of his works, Çolak's first poem which is at the forefront in Turkish Literature of the Republican Period especially with his poetry was published in 1972 in the Art and Literature page of Demokrat İzmir newspaper where Attilȃ İlhan was the editor-in-chief; his first poetry book was published in 1978. Çolak who has been involved in poetry activities since 1972, has a total of twenty-three poetry books published. This thesis study, which is a research on Veysel Çolak's art and poems and based on his effort to interpret his art, consists of five chapters apart from the“introduction”and“conclusion”. In the introduction chapter, the birth, historical and cultural development of socialist realism theory is emphasized. In the first chapter, the manifestos and poetics in the Republican Period Turkish Poetry are discussed and information is given about the texts in this contexs from the Yedi Meş'ale Group (1928) the first literary group of the Republican period to the 1980 Generation and“Newwhole poetry”. In the second chapter, Veysel Çolak's life, worldview, art life are emphasized and his works are briefly introduced. In the third chapter, Çolak's thoughts on art and literature and his understanding of art are revealed based on the articles he wrote about various sub-fields of literary art, the interviews made with him. In the fourth chapter, the themes in his poems, the intertextual relations he established and the structure of his poems; in the fifth chapter, the language and expression features of his poems are discussed. In the conclusion chapter, the examinations made are evaluated and the conclusions are given. Eclectic analysis method was used in the reading of the poems; the period in which Çolak worked, his life, world and art views were taken into consideration; but rather than focusing on them, the poems were analyzed as text-centered. In this context, based on twenty-three poetry books published between 1978-2022 his art has been classified in three categories:“inception period”,“transition period”and“maturation period”. As a result of the classification made it was determined that these periods differed from each other in terms of the themes they contained, the language used and especially the understanding of images ; however it has been determined that Çolak's original aesthetic which he shaped aesthetic understandings and formal pursuits after the 1980s, without losing his socialist realist sensitivity shows a kind of continuity in terms of some standards.

Benzer Tezler

  1. Fatma Aras'ın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme

    A research on Fatma Aras's life and works

    FAHRİYE MERVE TÜRKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN MURAT YILDIRIM

  2. Veysel Çolak'ın şiirlerinde yapı ve tema

    Structure and theme in Veysel Çolak's poems

    ŞEYDA KAZEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıBandırma Onyedi Eylül Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHTİYAR ASLAN

  3. Ortaöğretim öğrencilerinin hayatın anlamına yönelik tutumları: Anadolu İmam Hatip Lisesi ve diğer lise öğrencileri arasında bir karşılaştırma (Erzurum ili örneği)

    Attitudes of secondary school students towards meaning of life: A comparison between Anatolian İmam Hatip High School and other high school and other high school students (Erzurum province example)

    VEYSEL ÇOLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinIğdır Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YASİN YİĞİT

  4. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına ceza sorumluluğu nedeniyle başvuran erişkin olguların değerlendirilmesi

    Evaluation of adult cases who applied to Kocaeli University Faculty of Medicine, department of forensic medicine due to criminal liability

    VEYSEL YÜKSEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Adli TıpKocaeli Üniversitesi

    Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAR ÇOLAK

  5. Bir genel kaspaz inhibitörü olan qvd-oph'nin nöroprotektif etkilerinin deneysel spinal kord travması modelinde incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    VEYSEL ANTAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    NöroşirürjiSağlık Bakanlığı

    Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET COLAK