Junıperus excelsa Bieb. (Boylu ardıç) türünün coğrafi dağılımının modellenmesinde garp ve maxent programlarının karşılaştırılması
Comparison of garp and maxent programs in modeling the geographical distribution of (Crimean juniper) Juniperus excelsa Bieb. species
- Tez No: 766078
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER KAMİL ÖRÜCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Küresel ısınmanın etkisiyle oluşan iklim değişikliğinin türlerin coğrafi dağılımları üzerinde büyük etkileri olacağı tahmin edilmektedir. Ülkemize ait bazı türlerin iklim değişikliğinden ne derece etkileneceğinin saptanması bu türlerin planlanması açısından oldukça önemlidir. Türlerin var olduğu alanları ifade eden noktasal veriler ve bu alanlara ait sayısal biyoiklim verileri kullanılarak oluşturulmuş katmanlar sayesinde farklı iklim senaryolarına göre türlerin günümüz ve gelecekteki potansiyel yayılış alanları çeşitli tür dağılım modelleri ile belirlenebilmektedir. İklim değişikliği ve tür dağılımlarını esas alan bu çalışmada ilk olarak Cupressaceae familyasına ait Türkiye'de doğal olarak yayılış gösteren türlerden olan Juniperus excelsaM. Bieb. türüne ait var verileri ve Worldclim 2.1 versiyonu 2.5 dakika (yaklaşık 16 km2) konumsal çözünürlükteki biyoiklimsel değişkenler kullanılarak türün günümüz koşullarındaki potansiyel yayılış alanı tahmin edilmiştir. Modelin tahmin gücünü artırmak ve çoklu doğrusallık sorununu çözmek amacıyla Pearson's korelasyon analizi yapılmış ve analiz sonuçlarına göre bazı değişkenler çıkarılmış, sadece seçilen değişkenler modele dahil edilmiştir. Çoklu doğrusallık sorununu çözmek için yapılan Pearson korelasyon testi sonuçlarına göre korelasyon matrisinde değeri 0.2'den yüksek olan modelin tahmin gücünü artıran BIO1, BIO10, BIO11 BIO14, BIO17, BIO18, BIO2, BIO4, BIO5, BIO7, BIO8 ve BIO9 değişkenleri modele dahil edilmiştir. İkinci olarak ise türün Türkiye'deki günümüz coğrafi yayılış alanının iklim değişiminden nasıl etkileneceğini belirlemek için 6. IPCC raporu temel alınarak oluşturulmuş ve eşleştirilmiş model karşılaştırma projesi (CMIP6) modellerinden olan MIROC6 (Model for Interdisciplinary Research on Climate) modeli kullanılarak SSP1 2.6, SSP2 4.5, SSP3 7.0 ve SSP5 8.5 senaryolarına göre2041-2060 ve 2081-2100 yıllarındaki potansiyel yayılış alanları modellenmiştir. Modelde maksimum entropi algoritmasını kullanan MaxEnt 3.4.1 yazılımı ve kural seti üretimi için genetik algoritmasını kullanan GARP 1.1.6 araçlarını kullanarak bu iki programın model sonuçları karşılaştırılmıştır. Ayrıca türün yayılışının alansal ve konumsal olarak nasıl değişeceğini belirlemek amaçlanmıştır. Elde edilen bulgulara, göre MaxEnt programının GARP programına göre türün mevcut yayılış alanına göre daha doğru sonuçlar verdiği görülmektedir. Bu çalışmadan elde edilen bulguların türlerin potansiyel olarak günümüz ve gelecekteki yayılış alanları için, tür koruma önlemleri konusunda kılavuz olması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
It is estimated that the climate change caused by the effect of global warming will have great effects on the geographical distribution of the species. It is very important to determine the extent to which some species belonging to our country will be affected by climate change in terms of planning these species. Thanks to the layers created by using point data expressing the areas where the species exist and the numerical bioclimatic data of these areas, the potential distribution areas of the species today and in the future can be determined with various species distribution models according to different climate scenarios. In this study, which is based on climate change and species distribution, firstly Juniperus excelsa M. bieb. The potential distribution area of the species in today's conditions was estimated using the var data of the species and Worldclim 2.1 version bioclimatic variables with a spatial resolution of 2.5 minutes (approximately 16 km2). In order to increase the predictive power of the model and to solve the multicollinearity problem, Pearson's correlation analysis was performed and some variables were removed according to the analysis results, only the selected variables were included in the model. According to the results of the Pearson correlation test performed to solve the multicollinearity problem, the variables BIO1, BIO10, BIO11 BIO14, BIO17, BIO18, BIO2, BIO4, BIO5, BIO7, BIO8 and BIO9, which increase the predictive power of the model with a value higher than 0.2 in the correlation matrix, were included in the model. Secondly, to determine how the current geographical distribution of the species in Turkey will be affected by climate change, using the MIROC6 (Model for Interdisciplinary Research on Climate) model, which is one of the paired model comparison project (CMIP6) models created on the basis of the 6th IPCC report, SSP1 2.6, SSP2 4.5 The potential distribution areas in the years 2041-2060 and 2081-2100 were modeled according to the scenarios of , SSP3 7.0 and SSP5 8.5. The model results of these two programs were compared using MaxEnt 3.4.1 software, which uses the maximum entropy algorithm in the model, and GARP 1.1.6 tools, which uses the genetic algorithm for rule set generation. In addition, it is also intended to determine how the spread of the species will vary amenatively and positionally. According to the findings, it is seen that the MaxEnt program gives more accurate results than the GARP program compared to the current distribution area of the species. The findings from this study are expected to be a guide for species conservation measures for the potential distribution of the species today and in the future.
Benzer Tezler
- Batı Akdeniz bölgesinde boylu ardıçın (Juniperus excelsa bieb.) boy gelişimi ile bazı yetişme ortamı faktörleri arasındaki ilişkiler
Relationship between height growth and some site properties of crimean juniper(Juniperus excelsa bieb.) in Western Mediterranean region
EMRE KUZUGÜDENLİ
Doktora
Türkçe
2014
Ormancılık ve Orman MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAD ÖZKAN
- Türkiye'de ağaçlandırmada kullanılan bazı Juniperus türlarinin çimlenme sorunlarına pratik çözüm yöntemleri konusunda bir araştırma
A study on the practical techniques to offer solitions for germination problems of some Juniper species being used in afforestration in Turkey
PINAR DEMİR
- Boylu ardıç (Juniperus excelsa Bieb.) yapraklarının uçucu yağ özellikleri ve çevresel faktörlerle ilişkileri
Relationships between essential oil properties of crimean juniper (Juniperus excelsa Bieb.) leaves and environmental factors
ASLAN MERDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ormancılık ve Orman MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN GÜLSOY
- Gümüşhane yöresi juniperus excelsa M. Bieb. (boylu ardıç) bitki kısımlarından elde edilen uçucu yağların kimyasal içeriği ve biyolojik aktiviteleri
Chemical content and biological activities of essential oils obtained from plant parts in juniperus excelsa M. Bieb. of Gumushane region
EMRAH SARUHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman MühendisliğiGümüşhane ÜniversitesiOrmancılık ve Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZ
- Boylu ardıç'ta (Juniperus excelsa bieb.) bazı kozalak ve tohum özellikleri bakımından populasyonlar arası farklılıklar
Differences between populations of crimean juniper (Juniperus excelsa bieb.) according to some cone and seed properties
SÜLEYMAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜLCÜ