Geri Dön

Bulanık mantığın yeni fiziği betimlemedeki rolü ve felsefeyle ilişkisi

The role of fuzzy logic in description of new physics and its relationship with philosophy

PDF İndir

  1. Tez No: 767480
  2. Yazar: METİN KOÇHAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET VURAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 295

Özet

Modern fizik ile bu fiziğe eşlik eden geleneksel felsefenin ontolojik ve epistemolojik düşüncesi birbirini karşılıklı olarak şekillendirmiştir. Bu şekillendirmeyi mümkün kılan da klasik mantığın temel ilkeleri olmuştur. Zira modern bilim, bu ilkelere dayalı olarak etkinlikte bulunmuş, bu bilime eşlik eden geleneksel felsefenin ontolojik ve epistemolojik düşüncesi de genel itibarıyla bu ilkeler bağlamında varlık bulmuştur. Fakat mantık alanında yaşanan gelişmelerle birlikte ortaya çıkan yeni mantık sistemleri, varlığa ve bu varlığa dair bilgi edinme etkinliğinde yeni bir düşünce biçimini mümkün kılan yorumların varlığına olanak sağlamıştır. Bizim açımızdan bu olanağı yaratan önemli bir mantık sistemi bulanık mantık teorisi olmuştur. Varlık ve varlığa dair bilgi edinme etkinliğinde yeni bir mantıksal düşünce biçimini teşvik eden önemli bir gelişme de kuantum fiziğinin ortaya çıkışı olmuştur. Zira kuantum kuramının belirsizliği bir ilke olarak konumlandırmasına paralel olarak bulanık mantık da belirsizliği tüm bilgi süreçlerine dâhil etmiş, belirsizliği kaçınılması gereken bir durum olarak değil aksine değerlendirilmesi gereken bir durum olarak yapısına almıştır. Bununla birlikte bilim ve mantık alanında ön plana çıkan belirsizlik kavramı, modern felsefeden bir kopuşu gerçekleştirmeye çalışan yeni düşünceler bağlamında felsefi etkinliğin de dayanağı konumuna gelmiştir. Bu bakımdan bulanık mantık, kuantum fiziği ve modern sonrası felsefe arasındaki ilişkinin irdelenmesi mümkün hale gelmiştir. Bu bağlamda çalışmamızda öncelikle bulanık mantığın, kuantum fiziğini betimlemesindeki rolü gösterilmeye çalışılmış daha sonra da bu rol dikkate alınarak bulanık mantığın felsefede ontoloji ve epistemoloji alanında bir öngörü sağlayabilir olup olamayacağı soruşturulmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The ontological and epistemological thinking of modern physics and the traditional philosophy accompanying this physics have shaped each other. It was the basic principles of classical logic that made this shaping possible. Because modern science has been active based on these principles, and the ontological and epistemological thought of traditional philosophy that accompanies this science has generally found its existence in the context of classical logic principles. However, the new logic systems that emerged with the developments in the field of logic have enabled the existence of interpretations that can enable a new way of thinking in the activity of acquiring knowledge about existence and this existence. From our point of view, an important logic system that gave rise to this possibility has been the theory of fuzzy logic. An important development that encouraged a new logical way of thinking in the activity of acquiring knowledge about existence and existence was the emergence of quantum physics. Because, parallel to quantum theory's positioning of vagueness as a principle, fuzzy logic has also included vagueness in all information processes, and it has taken vagueness into its structure not as a situation to be avoided but as a situation to be evaluated on the contrary. The concept of vagueness, which has come to the fore in the field of science and logic, has also become the basis of philosophical activity in the context of new ideas that try to make a break from modern philosophy. In this respect, it has become possible to examine the relationship between fuzzy logic, quantum physics and post-modern philosophy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    353218

    Bulanık mantık

    Fuzzy logic

    İBRAHİM KARATAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    FelsefeDicle Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZIM HASIRCI

  2. Tez No

    603509

    Yalın tedarik zinciri kapsamında sanayi 4.0 için sektörel önceliklendirmenin bulanık çok kriterli karar verme yaklaşımıyla analizi

    Sectoral prioritization analysis of industry 4.0 in the lean supply chain by using a fuzzy multi criteria decision making approach

    NURŞAH ALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN KAYA

  3. Tez No

    269982

    Web tabanlı akıllı öğretim tekniği geliştirme

    Development of a web based intelligent tutoring technique

    MÜZEYYEN BULUT ÖZEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolFırat Üniversitesi

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü

    PROF. DR. ZÜHTÜ HAKAN AKPOLAT

    YRD. DOÇ. DR. AHMET ORHAN

  4. Tez No

    666896

    Sezgisel bulanık mantığın çok kriterli karar verme sürecinde yeni bir yöntem ile uygulaması

    Application of intuitionistic fuzzy logic with a new method in multi criteria decision making process

    FERİDE TUĞRUL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MatematikKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÇİTİL

  5. Tez No

    305569

    Fuzzy entropy and its application

    Bulanık entropi ve uygulamaları

    YUSUF YENİYAYLA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    İstatistikDokuz Eylül Üniversitesi

    İstatistik Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. EMEL KURUOĞLU

Geri Dön