Kentsel koruma alanlarında kamu eliyle yapılan kentsel dönüşümler üzerine bir inceleme: Erzurum Kalesi ve çevresi kentsel ve 3. derece arkeolojik sit alanları Kültür Yolu Projesi örneği
A study on the urban transformations led by local government in urban protected areas: The example of Erzurum Castle and its surroundings urban and 3rd – degree archaeological sites, Culture Road Project
- Tez No: 767651
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN TOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Amaç: Bu çalışmada kültürel miras ve kültürel mirasların yer aldığı alanları korumak ve gelecek nesillere aktarımını sağlayacak sürdürülebilirliği oluşturmak için ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşların çıkardığı koruma ile ilgili mevzuatlarda yer alan koruma ilkelerini tespit etmek, tespit edilen koruma ilkelerine göre Erzurum Kalesi ve çevresi Kentsel ve 3.Derece Arkeolojik Sit Alanında uygulanan Kültür Yolu Projesini değerlendirerek koruma alanlarında yapılan dönüşüm ve yenileme çalışmalarında kültür varlıklarının korunmasını sağlamak için dikkat edilmesi gereken hususları belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma İçerik Analiz Yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma üç temel aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada ulusal ve uluslararası koruma mevzuatını oluşturan metinler tespit edilerek koruma ilkeleri analiz edilmiştir. İkinci aşamada analiz çalışmalarından elde edilen verilerden koruma ile ilgili konu başlıkları belirlenmiş ve bu konu başlıklarında ilkeleri karşılaştırılarak nihai koruma ilkeleri belirlenmiştir. Üçüncü aşamada ise koruma ilkelerine göre Kültür Yolu Projesi değerlendirilerek koruma ilkelerine uygun ve uygun olmayan yönleri tespit edilmiştir. Bulgular: Çalışma sonucunda taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın ve kültürel alanları koruma çalışmalarının 19. YY'ın sonlarında eser bazlı başladığı, süreç içerisinde yapı ve alan bazlı koruma çalışmalarına yöneldiği, günümüzde ise bütüncül bir anlayışla yapı, alan ve somut olmayan kültürel mirasın korumasına kadar ulaştığı tespit edilmiştir. Bu süreç içerisinde koruma ile ilgili çıkarılan mevzuatlar analiz edilerek; Kullanım, İşlevlendirme ve Sürdürülebilirlik, Tespit, Tescil ve Belgeleme, Planlama, Projelendirme ve Parsel Düzenleme, Eğitim ve Katılım, Yönetim (Kurulaşma ve Ekonomi), Restorasyon, Bakım ve Onarım konu başlıkların ilişkin koruma ilkeleri tespit edilmiştir. Koruma alanlarında yapılan dönüşüm ve yenileme çalışmalarının koruma ilkelerine uygun olarak yapılabilmesi için proje çalışmasının başında alanda yer alan kültür varlıklarının ve koruma alanlarının detayları ile birlikte tespit edilerek belgelenmesinin yapılması, çalışmaların başından sonuna kadar ilgili kurumlarla ve kullanıcılarla iş birliği ve iletişim halinde olunması, alanın niteliği belirlendikten sonra konusunda uzman personellerle çalışılması ve her aşamanın denetlenmesi, fizibilite raporları, sürecin yönetimi, rol alacak aktörler ve görevleri, bütçe planlaması, potansiyel riskleri ve çözüm önerileri, izleme ve denetleme mekanizmaları detaylı olarak belirlenip uygulanması, planlama ve projelendirme çalışmalarının katılıma açık olması ve tüm süreç boyunca koruma ilkeleri rehber alınarak esas amacın kültür varlıkları ve kültürel alanların korunması olması gerektiği tespit edilmiştir. Sonuç: Koruma alanlarında yapılan kentsel dönüşüm ve yenileme çalışmalarının uygulanabilir, başarılı ve kültür varlıklarını korumaya yönelik olabilmesi için ulusal ve uluslararası mevzuatta yer alan koruma ilkelerine uygun olarak hareket edilmelidir. Koruma alanları ve korunacak yapıların tespitinde, imar planları ve kentsel tasarım projelerinin hazırlanması ile uygulama çalışmalarında ana amaç alanın bütüncül bir şekilde korunmasını ve sürdürülebilirliğini sağlamak olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study is aimed to identify the conservation principles which are embedded in the legislative works related to conservation enacted by national and international institutions and organisations to preserve cultural heritages and their surroundings and to ensure sustainability for their transmission to future generations and to determine the required actions to ensure the conservation of cultural assets in the transformation and renovation of conservation areas according to the predetermined conservation principles in the sample of Culture Route Project, implemented in Erzurum Castle and its surroundings, which take place in Urban Conservation and 3rd Stage Archaeological Site. Method: This study was carried out using Content Analysis Method. The study consists of three main stages. In the first stage, the texts constituting the national and international protection legislation were determined and conservation principles were analyzed. In the second stage, the topics related to protection were determined from the data obtained from the analysis studies, and the final protection principles were determined by comparing the principles in these topics. In the third stage, the Cultural Road Project was evaluated according to the conservation principles and the aspects that were suitable and unsuitable for the conservation principles were determined. Findings: As a result of the study, the protection of movable and immovable cultural assets and intangible cultural heritage and cultural areas started at the end of the 19th century on the basis of artifacts, and in the process, they turned out to be building and area-based conservation studies. Today, it is accepted to be the protection of the structure, area and intangible cultural heritage with a holistic understanding. In this process, by analyzing the legislations related to protection, protection principles related to the topics of Use, Functioning and Sustainability, Identification, Registration and Documentation, Planning, Project Design and Parcel Arrangement, Education and Participation, Management (Organization and Economy), Restoration, Maintenance and Repair were determined. In order to carry out the transformation and renewal works in the conservation areas in accordance with the conservation principles, at the beginning of the project work, the cultural assets and protected areas in the area should be identified and documented with the details, cooperation and communication with the relevant institutions and users from the beginning to the end of the work. Then, working with the experts and supervisors at each stage, feasibility reports, management of the process, actors and duties, budget planning, potential risks and solution suggestions, monitoring and inspection mechanisms are determined and implemented in details. Planning and project design works should be open to participation at whole process. It was determined that the main purpose should be the protection of cultural assets and cultural areas by taking the conservation principles as a guide. Results: In order to ensure that the urban transformation and renewal works carried out in the conservation areas are applicable, successful and aimed at preserving cultural assets. It is necessary to act in accordance with the conservation principles in national and international legislation. The main purpose in the determination of the conservation areas and the structures to be protected, the preparation of zoning plans and urban design projects, and the implementation studies should be to ensure the holistic protection and sustainability of the area.
Benzer Tezler
- Kırsal yerleşmelerin analizinde kültürel coğrafya yaklaşımı: Kocaeli, İzmit örneği
Cultural geography approach in the analysis of rural settlements: Kocaeli, İzmit case
ESRA BALCI
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İCLAL SEMA DİNÇER
- Biyo iktidar gözetiminde planlama: Tarlabaşı kentsel dönüşümü örneği
Urban planning under the biopower surveillance: Tarlabaşı urban renewal
SEDA HAYAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sosyolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Kültürel mirasa yönelik suçlarSüleymaniye yenileme alanı örneği
Offenses against cultural heritageSuleymaniye renewal area case
BUKET BAYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR DİLEK ERBEY
- İstanbul'da arazi yönetimi gerekliliği ve 1/25.000 ölçekli arazi kullanım planları
The necessity of land management and 1/25.000 scale land use plans in İstanbul
MURAT KURUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeodezi ve FotogrametriOkan ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ENVER ÜLGER
- Kültür varlığı korumacılığında Van ili örneği
Cultural asset protectionism of Van county example
KADİR ATICİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN AYTEKİN