Geri Dön

Uleymî'nin Kudüs Tarihi: Memlükler Döneminde Kudüs'te alimler ve eğitim kurumları

Al-ʿUlaymī's History of Jerusalem: Scholars and educational institutions in Mamluk Jerusalem

  1. Tez No: 769139
  2. Yazar: MUHAMMET ENES MİDİLLİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HARUN YILMAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Kudüs, Uleymî, el-Ünsü'l-celîl, Memlükler, Ulemâ, Medrese, Kahire, Jerusalem, al-Ulaymī, al-Uns al-Jalīl, Mamluks, Ulama, Madrasa, Cairo
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 373

Özet

Memlükler döneminde Kudüs'te vakıfla desteklenen ilim kurumlarının yaygınlaşmasını ve bu gelişmenin şehirdeki âlimlerin ilmî ve sosyal hayatı üzerindeki etkilerini inceleyen bu çalışma, Kudüslü bir âlim ve kadı olan Mücîrüddin el-Uleymî'nin (ö. 927/1521) tarih, fezâil, hıtat ve tabakat gibi telif türlerini Kudüs etrafında bir araya getirdiği el-Ünsü'l-celîl bi-târîhi'l-Kuds ve'l-Halîl adlı ansiklopedik eserine odaklanmaktadır. Siyasî-askerî, idarî ve iktisadî bakımdan Şam bölgesindeki küçük şehirlerden biri olan Kudüs, Mescid-i Aksâ gibi dinî ve tarihî öneme sahip bir mekâna ev sahipliği yapması sebebiyle gerek Memlükler'in gerekse dönemin diğer hanedanlarının ilgi odağında olmuştur. Akdeniz sahillerine yönelik Haçlı tehdidini ortadan kaldıran ve Mısır-Şam bölgesinin siyasî birliğini sağlayarak burada istikrarlı bir idare kuran Memlükler, Kudüs'ün himayesiyle yakından ilgilenmişler ve şehirde çok sayıda medrese ve ilim kurumu inşa etmişlerdir. Bu dönemde Kudüs'te doğan veya şehre sonradan gelen âlimler, dinî ve tarihî önemini iyi bildikleri bu şehirde hareketli bir ilmî çevre, zengin vakıflarla desteklenen ilim kurumları ve atanabilecekleri mansıplar bulabildikleri için burada kalmayı tercih etmişlerdir. Böylece Kudüs'te istikrarlı bir ilmî çevre teşekkül etmiş ve şehir Mısır-Şam bölgesindeki birkaç önemli ilim merkezinden biri haline gelmiştir.

Özet (Çeviri)

This thesis deals with the proliferation of institutions of learning supported by endowments in Jerusalem and what this process brought to the social and scholarly practices of the ulama in the city. The study approaches this subject through a close reading of Mujīr al-Dīn al-ʿUlaymī's (d. 927/1521) Al-Uns al-Jalīl bi-Tārīkh al-Quds wa-al-Khalīl, an encyclopedic book compiled by an eminent Jerusalemite scholar and judge and brought together various literary genres, such as history, faḍāʾil, khiṭaṭ and ṭabaqāt around Jerusalem. While Jerusalem was a modest city in terms of its political, military, administrative, and economic status, it remained in the limelight for Mamluks and other dynasties of the period because of its religious and historical significance. After uprooting the Crusaders from the Levant and ensuring political and administrative unity of the Syro-Egyptian region, the Mamluks focused on the patronage of Jerusalem and endowed a great number of madrasas and other institutions of learning in the city. During this period, scholars, who were either born in Jerusalem or came to the city later in their life, preferred to remain in the city because of its religious significance, vivid scholarly milieu, institutions of learning, and remunerative scholarly positions reserved for them. In this regard, this study proposes that a stable, visible, traceable, and considerable scholarly circle in Jerusalem formed during the Mamluk period, and that the city became one of the few significant scholarly centres in the Syro-Egyptian region.

Benzer Tezler

  1. Ebu'l-Yumn Mucîruddîn el-Uleymî'nin Fethu'r-rahmân fî tefsîri'l-Kur'ân adlı eserinde kırâat olgusu

    The fact of Qiraat in Ebu'l-Yumn Mujîruddîn el-Uleymî's work titled fath al-rahmân fî tafsir al-Qur'ân

    AHMET KAZAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN DEMİR

  2. Muhammed B. Sâlim El-Hafnî'nin (Ö. 1181/1767) Hâşiye Alâ Hâşiyeti'l-Hafîd Alâ Muhtasarı't-Taftazâni Alâ Telhîsi'l-Miftâh Li'l-Kazvînî isimli eseri (Haber-i İsnâd bölümünden kitabın sonuna kadar) Tahkîk-Araştırma-Analiz

    حاشية محمد بن سالم الحفني (ت.1181/ 1767) على حاشية الحفيد على مختصر التفتازاني على تلخيص المفتاح للقزويني( من مبحث أحوال الإسناد الخبري إلى آخر الكتاب) دراسة وتحقيقاً

    HÜSEYİN ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU

  3. Şanlıurfa ili Germuş Surp Asdvadzadzin Kilisesi koruma projesi

    Conservation project of 'Germus Surp Asdvadzadzin Church' in Şanlıurfa

    İSRAFİL KIRMIZI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN

  4. İbn Akîle'nin 'Ikdu'l-Cevâhir Fî Selâsili'l-Ekâbir adlı eseri (edisyon kritik-tahlil)

    Ibn Aqila's Book Named of'Ikd al-Cawâhir fî Salâsil al-Aqâbir (edition, critique and analysis)

    ÖMER ÖZGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. HİMMET KONUR

  5. Ebu'l Yumn el-Uleymi ve tefsirdeki metodu (v.928/1522)

    Başlık çevirisi yok

    AHMET YAŞAR GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN ÇETİN