Bilgi-Çatak (Van) civarındaki karbonatlı Pb-Zn oluşumlarının jeolojik ve mineralizasyon özelliklerinin belirlenmesi
Determination of geological and mineralization characteristics of carbonate hosted Pb-Zn occurrences around Bilgi-Çatak (Van)
- Tez No: 770739
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NİLAY GÜLYÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Çatak, Doğu Anadolu, Karbonatlı Pb-Zn yatakları, Mississippi vadisi tipi, Torid karbonat platformu, Van, Carbonate hosted Pb-Zn deposits, Çatak, Eastern Anatolia, Mississippi Valley Type, Toride carbonate platform, Van
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu tez çalışmasının amacı Bilgi-Çatak (Van) civarındaki karbonatlı Pb-Zn oluşumlarının jeolojik ve mineralizasyon özelliklerini belirleyerek oluşumların mineralizasyon tipini belirlemek ve bölgenin jeodinamik evrimi içerisindeki yerini anlamaktır. Bu bağlamda, çalışma sahasında jeolojik ve yapısal haritalama çalışmaları yapılmış, oluşumların sahada makroskopik mineralizasyon özellikleri incelenmiş ve petrografik, XRD ve jeokimyasal analizler gerçekleştirilmiştir. Buna göre; ilgili karbonatlı Pb-Zn oluşumlarının gözlendiği rekristalize kireçtaşları Bitlis metamorfitlerinin üst birliğine dahil Permiyen karbonat platformlarına aittir. İlgili oluşumların baskın olarak KD-GB uzanımlı normal faylar ve ilişkili dilatasyon zonları içerisinde gözlenmesi genişlemeli fay sistemlerinin mineralizasyon esnasında cevherli akışkanlar için yapısal kanallar olarak rol oynadığını göstermektedir. İlgili Pb-Zn oluşumları ornatma, boşluk doldurma ve breşik olmak üzere üç farklı doku sunmaktadır. İlgili oluşumlar ikincil süperjen mineraller açısından zengin olup bu durum cevherleşme sonrası süperjen oksidasyonu göstermektedir. Hipojen cevher minerali olarak nadir sfalerit olarak tespit edilirken, kalsit ve kuvars yaygın hipojen gang minerallerini temsil etmektedir. Buna ek olarak, süperjen cevher mineralleri smitsonit, hidrozinkit, zinkit, hemimorfit, serüzitten oluşurken süperjen gang mineralleri götit ve hematitle temsil edilen demir oksit mineralleridir. Jeokimyasal analizlere göre ilgili oluşumlar Pb'ye (%3.15 ) kıyasla Zn (%4.5) açısından zengindir. Sonuç olarak, Bilgi-Çatak karbonatlı Pb-Zn oluşumlarını bir MVT Pb-Zn yatağı özellikleri göstermektedir. ~KD-GB uzanımlı cevherleşme barındıran normal faylar ve mineralizasyon sonrası gelişen fayların bölgenin jeodinamik evrimi çerçevesinde değerlendirilmesi ilgili oluşumları barındıran fayların Bitlis Masifinin Anadolu Plakasıyla Geç Kretase (85-70 My) döneminde çarpışması esnasında ve/veya hemen öncesinde dalan levhanın kuzeyinde gelişen fleksürel bükülmeyle ilişkili olduğunu ve cevherleşmenin en erken yaşının Geç Kretase (85-70 My) olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis study is to determine the mineralization type of the carbonate hosted Pb-Zn occurren cesaround Bilgi-Çatak (Van) by determining their geological and mineralization characteristics and to understand their formation within the geodynamic evolution of the region. In this context, geological and structural mapping studies were conducted, and petrographic, XRD and geochemical analyzes were carried out. The host recrystallized limestones belong to Permian carbonate platforms included in the upper unit of Bitlis metamorphics. The observation of the Pb-Zn occurrences predominantly within the NE-SW trending normal faults and associated dilatation zones indicates the extensional fault systems act as structural conduits for ore-bearing fluids. The Pb-Zn occurren cesshow replacement, open space filling and brecciated textures. They are rich in supergene minerals indicating supergene oxidation after mineralization. Rare sphalerite is detected as hypogene ore mineral, while calcite and quartz represent hypogene gangue minerals. Supergene ore minerals are smithsonite, hydrozincite, zincite, hemimorphite, serusite, while supergene gangue minerals are goethite and hematite. Pb-Zn occurrences are rich in Zn (4.5%) compared to Pb (3.15%). Bilgi-Çatak carbonate hosted Pb-Zn occurren cesshow chracateristcis ofan MVT Pb-Zn deposit. Evaluation of ~ NE-SW trending normal faults hosting the mineralization together with the younger faults within the geodynamic evolution of the region indicates (i) the normal faults hosting the mineralization are associated with the flexural bending that developed during and/or just before the collision of the Bitlis Massif with the Anatolian Plate in the Late Cretaceous (85-70 Ma) and (ii) the oldest age of mineralization is ~85-70 Ma.
Benzer Tezler
- Coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak Narlı Fayı'nın (Çatak-Van) göreceli tektonik evriminin morfometrik indislerle belirlenmesi
Determining the relative tectonic evolution of the Narli Fault (Çatak-Van) with morpometric indicates using geographical information systems
NAZIM DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZAD SAĞLAM SELÇUK
- Çatak (Van) yöresinde ceviz (Junglas regia L.)'in yetiştirilebileceği alanların coğrafi bilgi sistemiyle belirlenmesi
Determining the areas where walnut (Junglas regia L.) can be grown by geographical information system in the çatak (Van) region
MEHMET KANDİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KAZANKAYA
- Konalga, Sırmalı, Dokuzdam Köyleri (Çatak-Van) ve çevrelerinin etnobotanik özellikleri
Ethnobotanical features of Konalga, Sırmalı, Dokuzdam Villages (Çatak/Van) and their vicinity
MUZAFFER MÜKEMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
BiyolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ BEHÇET
- Çatak-Bahçesaray (Van) yolu üzerindeki çığ risk alanlarının belirlenmesi
Determination of avalanche risk areas on Çatak-Bahçesaray (Van) road
DİLAN TANSU ÇAKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
CoğrafyaVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURCAN AVŞİN
- İlköğretim okullarında oluşturulan bilgi teknolojisi sınıflarından yararlanılma durumları (Van ili örneği)
Utilized aspects of information tecnology classes built up in primary education schools ( sample of Van)
ZERRİN AKŞAK ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM GÖKDAŞ