Eczacıların farmakovijilans ile ilgili bilgi düzeyi, tutum ve davranışlarının ölçümlenmesi ve bildirim etkinliğinin arttırılmasına yönelik çalışmalar
Studies on the measurement of pharmacovigilance knowledge, attitude and behavior among pharmacists and increasing reporting effectiveness
- Tez No: 771610
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM SERKAN AVŞAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Biruni Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmasötik Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İlaç Tasarımı ve Geliştirilmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Advers ilaç reaksiyonları toplum sağlığını tehdit eden önemli bir sorundur. Bu nedenle, pazarlama sonrası dönemde ilaç güvenliğinin yakından izlenmesi ve görülen advers etkilerin bildirimi büyük önem arz etmektedir. Advers etkilerin özellikle sağlık çalışanları tarafından yeterince bildirilmediği bilinmektedir ve bu da farmakovijilans sisteminin gelişiminde önemli bir engel oluşturmaktadır. Eczacı, en ulaşılabilir sağlık hizmeti uzmanı olması nedeniyle ilaç güvenliğinin izlenmesi ve advers etkilerin bildirilmesinde büyük rol oynamaktadır. Bu çalışma, Türkiye genelindeki eczane eczacılarının farmakovijilans hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, online anket uygulaması ile 737 eczane eczacısının çalışmamıza katılımı sağlanmıştır. Anket, eczacıların sosyo-demografik bilgileri, farmakovijilans ve diğer vijilans çeşitleri hakkındaki bilgileri, advers ilaç reaksiyonu bildirimi ile ilgili tutumları hakkında bilgi edinmeye yönelik sorulardan oluşmaktadır. Çalışmamız sonucunda, eczacıların eczane eczacılığına yeni başlayanların, yaşça daha genç olanların ve öğrenim düzeyi daha yüksek olanların farmakovijilans bilgi düzeyinin de daha yüksek olduğunu görülmüştür. Öğrenim düzeyi arttıkça farmakovijilans, kozmetovijilans, fitovijilans, biyolojik ilaçlar ve biyobenzerler için farmakovijilans, iyi farmakovijilans uygulamaları ve tıbbi cihaz uyarı sistemi bilgi düzeyi de artmaktadır. Çalışmamıza katılan eczacıların '%19.8'i şimdiye dek advers etki bildirimi yapmış olmakta, %80.2'si ise hiç bildirim yapmamıştır. Eczacıların advers etki bildirmesini etkileyen faktörler arasında en çok, advers etki olduğundan emin olamama, çok bilinen yan etkiler olması, zaman kısıtlılığı, bildirim için yeterli bilgiye ulaşamamak, bildirim sürecinin zorluğu ve bildirimin nasıl yapılacağını bilememek yer almaktadır. Çalışmamızdan elde edilen verilere göre, Türkiye'de eczacılar tarafından yeterli advers etki bildirimi yapılmamaktadır. Eczane eczacılarının aktif olarak advers etki bildirimi yapmalarını sağlamak için çeşitli inovatif yollar geliştirilmeli, zamandan tasarruf sağlayarak bildirim yapmalarını kolaylaştıracak yeni yöntemler ile advers etki bildirimleri yeterli düzeye ulaştırılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Adverse drug reactions are an important problem threatening public health. Therefore, close monitoring of drug safety and reporting of adverse effects in the post-marketing period have great importance. It is known that adverse effects are not adequately reported, especially by healthcare professionals, and this constitutes an important obstacle in the development of the pharmacovigilance system. As the pharmacist is the most accessible healthcare professional, they play a major role in monitoring drug safety and reporting adverse effects. The aim of this study is to examine the knowledge, attitudes and behaviors of pharmacy pharmacists in Turkey about pharmacovigilance. For this purpose, 737 community pharmacists participated in our study with the online survey application. The questionnaire consists of questions aimed at obtaining information about pharmacists' socio-demographic information, their knowledge of pharmacovigilance and other types of vigilance, and their attitudes towards reporting adverse drug reactions. As a result of our study, it has been observed that the pharmacovigilance knowledge level of pharmacists who are new to community pharmacist, those who are younger and those with a higher education level are also higher. As the education level increases, the knowledge level of pharmacovigilance, cosmetovigilance, phytovigilance, pharmacovigilance for biological drugs and biosimilars, good pharmacovigilance practices and medical device warning system also increases. 19.8% of the pharmacists participating in our study have reported adverse effects so far, while 80.2% have not reported any. Among the factors that affect pharmacists' reporting of adverse effects; the most common factors are being unsure of adverse effects, well-known side effects, limited time, not being able to access sufficient information for reporting, difficulty in the reporting process, and not knowing how to report. According to the data obtained from our study, adequate adverse effects are not reported by pharmacists in Turkey. In order to enable community pharmacists to actively report adverse effects, various innovative ways should be developed, and adverse reaction reports should be brought to a sufficient level with new methods that will save time and facilitate their reporting.
Benzer Tezler
- Seçilmiş üç eczacılık fakültesinin 3. 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin farmakovijilans konusundaki farkındalık durumu bilgi ve görüşlerinin incelenmesi
Investigation of awareness knowledge and opinions on pharmacovigilance of 3RD, 4TH, and 5TH grade students in three selected pharmacy faculties
ESRA EMERCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇAKIR
- Kahramanmaraş ilinde çalışan eczacıların farmakovijilans konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi
The knowledge and attitude of pharmacists toward pharmacovigilance in Kahramanmaras
ALGÜL DİLARA DOKUMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KARATAŞ
- Adana ilindeki serbest eczacıların farmakovijilans ve advers ilaç reaksiyonlarının raporlanması hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge, attitudes and behaviors of community pharmacists in Adana province, regarding pharmacovigilance and reporting of adverse drug reactions
TANSU ERKİŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KARATAŞ
- Advers etki sebebiyle pazardan toplatılan ilaçlar
Medicines withdrawn from the market due to adverse events
EMİNE İKİNCİ ÇOKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ZEHRA OMURTAG
- İstanbul'un belirli ilçelerindeki eczane eczacılarının ilaç güvenliğindeki yeni yapılanma hakkındaki bilgileri ve farmakovijilansa olan yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Information of community pharmacists in given districts of İstanbul about new structuring of drug safety and evaluation of their approach to pharmacovigilance
GÜNSELİ CANSU AŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eczacılık ve FarmakolojiMarmara ÜniversitesiToksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ZEHRA OMURTAG