Fotovoltaik uygulamalar için CZTS tabakaların ultrasonik sprey piroliz yöntemi ile büyütülmesi ve optimizasyonu
Growth and optimization of CZTS layers by ultrasonic spray pyrolysis method for photovoltaic applications
- Tez No: 772187
- Danışmanlar: PROF. DR. VİLDAN BİLGİN, DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH SARICA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Stokiyometrik Olmayan CZTS İnce Filmler, Soğurucu Tabaka, Cu/Zn Katyon Düzensizliği, İkincil Fazlar, Ultrasonik Sprey Piroliz, Fotovoltaik Uygulamalar, Non-stoichiometric CZTS thin films, Absorber Layer, Cu/Zn Cation Disorder, Secondary Phases, Ultrasonic Spray Pyrolysis, Photovoltaic Applications
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
CZTS ince filmlerinin fotovoltaik aygıt performansını iyileştirmek için kristal yapısının, olası ikincil faz oluşumunun, kusurların ve Cu/Zn katyon düzensizliği etkilerinin daha iyi anlaşılması gerekir. Bu doğrultuda, stokiyometrik olmayan (Cu-fakir ve Zn-Zengin) bir püskürtme çözeltisi farklı alttaş sıcaklıklarında (350 °C, 400 °C, 450 °C ve 500 °C) cam alttaşlar üzerine püskürtülerek kesterit CZTS ince filmleri elde edilmiştir. Sonrasında ise elde edilen CZTS ince filmlerinin opto-elektriksel özelliklerinin yanı sıra ikincil fazlar ve Cu/Zn katyon düzensizliği gibi yapısal homojensizlikler üzerine alttaş sıcaklığının etkisi deneysel olarak incelenmiştir. XRD ve Raman spektroskopisi analizleri ile çöktürülen ince filmlerin yapısal özellikleri araştırıldı. Raman spektrumlarına uygulanan Lorentzyen ters evrişimi ile 14 Raman titreşim modu tespit edildi. Ayrıca, bu modlara ait fazlardan CZTS'nin düzenli-kesterit fazı ile düzensiz-kesterit fazının birlikte kristalleştiği tespit edildi. XPS analizleri ile CZTS bileşiğini oluşturan elementlerin oksidasyon durumları belirlendi. EDS verileri stokiyometri-dışı model çerçevesinde değerlendirilerek baskın nokta kusurları tartışıldı. SEM ve AFM görüntüleri ile ince filmlere ait yüzey morfolojileri araştırıldı. Optik analizler çerçevesinde, bant aralıkları ve Urbach enerjilerinin alttaş sıcaklığındaki artışla düştüğü görüldü. Elektriksel analizler neticesinde tüm filmlerin p-tipi elektriksel iletkenliğe sahip olduğu ve elektriksel özdirenç değerlerinin 2.93x101-8.01x101 cm aralığında değiştiği tespit edildi. Bu tez çalışması, yüksek verimlilikli fotovoltaik uygulamalar için CZTS ince filmlerin fiziksel özelliklerinin alttaş sıcaklığına bağlı değişiminin yeni bir detaylı tartışmasını sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
To improve the photovoltaic device performance of CZTS thin films, a better understanding of the crystal structure, possible secondary phase formation, defects, and Cu/Zn cation disorder effects is required. Accordingly, a non-stoichiometric (Cu-poor and Zn-rich) precursor solution was sprayed onto glass substrates at different substrate temperatures (350 °C, 400 °C, 450 °C, and 500 °C) to produce kesterite CZTS thin films. Afterward, the effect of substrate temperature on structural inhomogeneities such as secondary phases and Cu/Zn cation disorder as well as optic and electrical properties of the obtained CZTS thin films were investigated, experimentally. The structural properties of all deposited thin films were investigated by XRD and Raman spectroscopy analyzes. By applying Lorentzian deconvolution applied to the Raman spectra, 14 Raman vibrational modes were detected. In addition, it was determined that the ordered-kesterite phase of CZTS and the disordered-kesterite phase co-crystallized from the phases related to these modes. The oxidation states of the elements that make up the CZTS compounds were determined by XPS analysis. The dominant point defects were discussed based on EDS data within the framework of the non-stoichiometric model. Surface morphologies of thin films were investigated by SEM and AFM images. In the framework of the optical analysis, it was determined that the band gaps and Urbach energies decreased with the increase in the substrate temperature. As a result of the electrical analyzes, it was determined that all the films have p-type electrical conductivity and that their electrical resistivity values varied between 2.93x101 cm and 8.01x101 cm. This thesis work provides a new detailed discussion on the temperature-dependent variations in the physical properties of CZTS thin films for high efficiency photovoltaic applications.
Benzer Tezler
- Fotovoltaik güneş hücresi amaçlı Cu2SnS3 soğurucu tabakalarının üretimi ve karakterizasyonu
Production and characterization of Cu2SnS3 absorber layers for photovoltaic solar cell purpose
ELİF KETENCİ ÖZSOY
Doktora
Türkçe
2022
Fizik ve Fizik MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BÜYÜKGÜNGÖR
PROF. DR. FERHUNDE ATAY
- X-ray photoelectron spectroscopy analysis of magnetron sputtered Cu2ZnSnS4 based thin film solar cells with CdS buffer layer
CdS tampon katmanlı mıknatıssal saçtırılmış Cu2ZnSnS4 tabanlı ince film güneş hücrelerinin X-ışını fotoelektron spektroskopi analizi
AYTEN CANTAŞ BAĞDAŞ
Doktora
İngilizce
2017
Enerjiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ ÖZYÜZER
- Fotovoltaik uygulamalar için CZTS (Cu2SnZnS4) ince filmlerin sentezi ve karakterizasyonu
Synthesis and characterization of CZTS (Cu2SnZnS4) thin films for photovoltaic applications
ALİ RIZA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiHacettepe ÜniversitesiNanoteknoloji ve Nanotıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH CEYLAN
- Fotovoltaik uygulamalar için üretilen dörtlü yarıiletken filmlerin optik ve yapısal özellikleri
Optical and structural characteristics of quaternary semiconductor thin films for photovoltaic applications
AHMET TOMBAK
Doktora
Türkçe
2016
Fizik ve Fizik MühendisliğiDicle ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN KILIÇOĞLU
- Copper zinc tin sulfite CZT(S,Se) for solar cell applications
Bakır çinko kalay sülfat CZT(S,Se) için güneş pili uygulamaları
YUNUS EMRE BOYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiNanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ÜLKÜ ARICI