Sporda ahlaki karar alma tutumu ile olumlu sosyal davranış arasındaki ilişki
The relationship between moral decision-making attitudes and prosocial behavior in sports
- Tez No: 775155
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇETİN YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Spor, Education and Training, Sports
- Anahtar Kelimeler: Spor, spor lisesi, sporda ahlaki karar alma, olumlu sosyal davranış, Sport, sports high school, moral decision-making in sport, prosocial behavior
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rekreasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu araştırmanın amacı sporda ahlaki karar alma tutumu ile olumlu sosyal davranış arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Araştırma“ilişkisel tarama”modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 2021-2022 eğitim-öğretim döneminde MEB Sakarya İl Müdürlüğüne bağlı Sakarya Spor Lisesindeki 339 öğrenci oluşturmaktadır. Örneklemini ise bu evren içerisinden kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 14-18 yaş aralığındaki 80 kadın, 224 erkek olmak üzere toplam 304 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ;“Kişisel Bilgi Formu”,“Altyapı sporlarında ahlaki karar alma tutumları ölçeği'' ve ”Olumlu sosyal davranış amaçları ölçeği“ kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü Manova, Pearson korelasyon ve çoklu doğrusal Regresyon analizleri kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; demografik özelliklerden cinsiyete göre ahlaki karar alma tutumlarından hileyi benimsemek ve yarışma severliği benimsemek boyutlarında anlamlı farlılıklar tespit edilirken, olumlu sosyal davranış açısından da cinsiyete göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Yaş ile ahlaki karar alma tutumlarından sadece yarışma severliği benimsemek boyutunda anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir, olumlu sosyal davranış ile yaş arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Öğrencilerin spor yılı ile ahlaki karar alma tutumları alt boyutlarından hileyi benimsek ve yarışma severliği benimseme boyutlarında anlamlı bir ilişki tespit edildiği gibi olumlu sosyal davranışları ile spor yılları arasında da istatiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Ahlaki karar alma tutumları alt boyutları olan ”hileyi benimsemek'',“yarışma severliği benimsemek'' ve ”adilce kazanmayı korumak'' ile olumlu sosyal davranış arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Son olarak ise öğrencilerin ahlaki karar alma tutumları olumlu sosyal davranışlarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Sonuç olarak; Öğrencilerin ahlaki karar alma tutumları arttıkça olumlu sosyal davranışlarının da arttığını söylemek mümkün olabilir. Bu nedenle olumlu sosyal davranışları arttırmada ahlaki karar alma tutumunun dikkate alınması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to investigate the relationship between moral decision-making attitude and prosocial behavior in sports. The research is carried out in the“correlational survey”model. The universe of the research consists of 339 students in Sakarya Sports High School affiliated to the Ministry of National Education Sakarya Provincial Directorate in the 2021-2022 academic year. The sample consists of a total of 304 students, 80 females and 224 males, aged 14-18, selected by convenience sampling method from this universe. As data collection tool,“Personal information form”,“Attitudes to Moral Decision-making in Youth Sport Questionnaire”and“Prosocial Behavior Goals Scale”are used. The data obtained in the study are analyzed using independent groups t-test, one-way Manova, Pearson correlation and multiple linear regression analysis. According to the findings obtained as a result of the research, while there are significant differences in the dimensions of adopting cheating and adopting competitiveness from moral decision-making attitudes according to gender, significant differences are found in terms of prosocial behavior according to gender. A significant relationship is found between age and moral decision-making attitudes, only in the dimension of adopting competitiveness, no significant relationship is found between prosocial behavior and age. A significant relationship is determined between the sports year of the students and the sub-dimensions of moral decision-making attitudes, adopting cheating and adopting a love of competition, as well as statistically significant relationships are found between their prosocial behaviors and sports years. Statistically significant positive relationships are found between the sub-dimensions of moral decision-making attitudes“to adopt cheating”,“to adopt competitiveness”and“to keep winning fairly”and prosocial behavior. Finally, students' moral decision-making attitudes significantly predict their prosocial behavior. As a result, it may be possible to say that as students' moral decision-making attitudes increase, their prosocial behaviors also increase. For this reason, moral decision-making attitude should be taken into account in increasing prosocial behaviors.
Benzer Tezler
- Sporda prososyal ve antisosyal davranışlar, değerler ve ahlaki karar alma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of prosocial and antisocial behaviors, values and moral decision-making attitudes in sports
AHMET ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporFENERBAHÇE ÜNİVERSİTESİEgzersiz ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖZDE ERSÖZ
- Genç milli taekwondocuların başarı hedefleri ile sporda ahlaki karar alma tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between achievement goals and moral decision-making attitudes in sports among young national taekwondo athletes
AYBÜKE ASİLHAN
- Spor ve etik: Ahlaki karar alma süreçlerinin sporculardaki motivasyon üzerindeki rolu
Sports and ethics: The role of moral decision-making processes on athletes' motivation
ABDUL SELİM KOÇLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ TAŞ
- Ortaöğretim öğrencilerinin sporda ahlaki karar alma ve sportmenlik davranışlarının incelenmesi
Examination of secondary school students' moral decision making and sportsmanship behaviors in sports
LOKMAN SEYİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporTrabzon ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BAŞ
- Sporda yabancılaşmanın sporcu davranışlarına etkisinde ahlaki karar alma ve ahlaki çözülme eğilimlerinin rolü
The role of moal decision-making and moral disengagement tendencies in the effect of alienation in sports on athlete behavior
ADEM SOLAKUMUR
Doktora
Türkçe
2021
SporBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFİ ÜZÜM