Osmanlı İmparatorluğu'ndan İsveç'e politika transferi: Kamu denetimi (Ombudsmanlık) örneği
Policy transfer from the Ottoman Empire to Sweden the case of public inspection (Ombudsman)
- Tez No: 775636
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KESER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 243
Özet
Bu çalışmada ombudsmanın ortaya çıkış sürecinden hareketle özünü koruyarak politika transferi çerçevesinde nasıl bir gelişim gösterdiği ve bu politikanın bumerang korelasyonu bağlamında ortaya çıktığı yere dönüşünün teorik incelemesi yapılmıştır. Politika transferine örnek olan ombudsmanın tarihsel kökenlerinin belirlenmesi ve ilk çıkış referans noktasına yani politikanın özüne ulaşılabilmesi adına İslami dönemler, Osmanlı ve İsveç adli, idari denetim yapıları karşılaştırmalı yöntemler ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda Yüksek Ombudsmanın (Högste Ombudsmannen), Osmanlı idari yapılarından özellikle sadrazamlık makamı ve kadıların Mehayif Teftişi uygulamalarından esinlenilerek 1713 tarihinde yeni bir yapı olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Bu yapı, İsveç Kralı XII. Charles'ın Osmanlı topraklarında beş yıla yakın süren ikameti akabinde Osmanlı'dan gönüllü fakat gerekli bir transfer ile ortaya çıkmış, önce Avrupa'ya daha sonra ise Türkiye'ye zorunlu bir transfer şeklinde evrilerek geri dönmüştür. Bu süreçte politika transferi ile yayılan ombudsman sistemine yönelik geçmişte yapılan seçimlerin zamanla bu alanda belirli bir öğrenme ve kabul durumu oluşturduğu ve gelecekteki seçimleri etkileyerek izlenebilir izlek bağımlı bir korelasyon oluşturduğu görülmüştür. Ayrıca, bir politikanın çıktığı yerde iz bırakıp, çıktığı yerden iz götürebildiği ve tarihsel süreç içerisinde politika transferi ile çıktığı yere geri dönebildiği tezinden hareketle ombudsman sisteminin yayılım süreci politika transferinde bumerang korelasyonu yaklaşımı ile açıklanarak anlamlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, a theoretical analysis of how the ombudsman has developed within the framework of policy transfer by preserving its essence starting from the emergence process and the theoretical analysis of the return of this policy to where it emerged in the context of boomerang correlation. In order to determine the historical origins of the ombudsman, which is an example of policy transfer in this study, and to reach the initial reference point of the policy, we analyzed the essence of the policy by comparing Islamic periods, Ottoman and Swedish judicial and administrative inspection structures. As a result of the analysis, it was observed that the Supreme Ombudsman (Högste Ombudsmannen) was emerged as a new structure in 1713, inspired by the Ottoman administrative structures, especially the office of the Grand Vizier and the Mehayif Inspection of Qadis. This administrative structure also emerged as a voluntary transfer from the Ottoman Empire following the five-year stay of Sweden King XII. Charles in the Ottoman Empire lands, and then learned by Europe, after that it evolved into a compulsory transfer then back to Türkiye. In this process, it has been observed that the past preferences of decision makers for the ombudsman system, which spread through policy transfer, have created a certain learning and acceptance in historical process and created a traceable path-dependent correlation by influencing future decisions. In addition, based on this research that a policy can leave a trace where it originated, take a trace from where it originated and can return to where it originated through policy transfer in the historical process. Within this aspect the diffusion process of the ombudsman system has been explained and made sense of with the boomerang correlation approach in policy transfer.
Benzer Tezler
- Byzantine heritage depicted: the aqueduct of Valens in the historical topography of Istanbul
Tasvirdeki Bizans mirası: İstanbul'un tarihi topografyasında Valens Su Kemeri
FATMA SARIKAYA IŞIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- 1884-1885 Berlin Konferansı ve Afrika'nın Avrupalı devletler tarafından paylaşımı
1884-1885 Berlin Conference and the partition of Africa by the European countries
GÜRKAN KOCAMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihCelal Bayar ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEZİBAN ACAR
- İsveç Kürtleri örneklemi üzerinden milliyetçiliğin kutsallaşma eğilimleri
Sanctification tendencies of nationalism on the sample of Swedish Kurds
ARAFAT DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN TOKER
- Osmanlı arşiv belgelerine göre Osmanlı-İsveç ilişkileri (1839-1876)
Ottoman-Swedish affairs according to the Ottoman archive documents (1839-1876)
MERT UĞUR VATANSEVER
- 1851 Londra Uluslararası Sergisi'ne Osmanlı İmparatorluğu'nun katılımı
Participation of Ottoman Empire to 1851 London International Exhibition
NİLGÜN ÖZİLHAN