Yetişkinlerin rol geçişleri ve benlik değişimleri: Bir yorumlayıcı fenomenolojik analiz çalışması
Role transitions and self changes in young adults
- Tez No: 776215
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞİN SATAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışmanın amacı yetişkin bireylerin rol geçişi yaşadıktan sonra benlik değişimini nasıl algıladıklarını, benlik değişimi yaşantılarında hangi psikolojik ve sosyal süreçleri deneyimledikleri, bu değişimlerin altında yatan etkenler ve bu sürecin bireyin yaşantısına ve psikolojik durumuna olan etkilerini katılımcıların deneyimleri doğrultusunda incelemektir. Bu amaçla bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yorumlayıcı fenomenolojik analiz kullanılmıştır. Buna göre amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenen, birbirlerinden farklı rol geçişleri yaşamış 18 yetişkin bireyle rol geçişleri ve benlik değişimleri hakkında derinlemesine, yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Katılımcılar 32-60 yaş aralığında, evlilik, boşanma, ebeveynlik, emeklilik, iş sahibi olma, ebeveyn kaybı, öğrencilik gibi rol geçişleri yaşamış bireylerdir. Görüşmelerde araştırmacı tarafından oluşturulan, 13 adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme soru listesi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde MAXQDA 12 nitel veri analizi programından yararlanılmış ve yorumlayıcı fenomenolojik yöntemin analiz aşamaları takip edilmiştir. Bu aşamalar; çoklu okuma ve not alma, notları gelişen temalara dönüştürmek, bağlantıları araştırmak ve temaları kümelendirmek ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz çalışmasını raporlamaktır. Yapılan analiz sonucunda; rol geçişi sürecine etki eden faktörler, rol geçişi süreci deneyimleri, benlik değişimi kaynakları, benlik değişimi alanları ve bireyin değişime yönelik tutumu olmak üzere beş ana temaya ulaşılmıştır. Bu temalar kendi içinde bölümlenen alt temalara ayrılmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen temalar ve alt temalara göre, yetişkin bireylerin girdikleri ve çıktıkları sosyal rollerin geçiş süreçlerinde, duygu, düşünce ve ilişkilerinde önemli yaşantıları olmaktadır. Bu süreçte yaşantıları, rolün kendisi ile ilgili, kişilerin kendileri ile ilgili ve sosyal faktörler benlik değişimine neden olmaktadır. Katılımcıların benlik değişimi yaşadıkları alanlar; düşünce yapısı, duygusal tepkiler, davranış tutumları ve kişiler arası ilişkilerdir. Bu değişimlere yönelik katılımcıların tutumu, direnç gösterme ve kabullenme olarak farklılık göstermektedir. Araştırma sonuçları geçiş teorileri, rol geçiş deneyimleri, sosyal toplumsal yapı, kültür, benliğin yapılandırılması, bireysel farklılıklar konuları bağlamında ele alınmış, ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine how adult individuals perceive their self-change after they experience a role transition, what psychological and social processes they experience in their self-change experiences, the factors underlying these changes and the effects of this process on the individual's life and psychological state in terms of the experiences of the participants. For this purpose, Interpretive Phenomenological Analysis, one of the qualitative research methods, was used in this study. Accordingly, in-depth, semi-structured interviews were conducted with 18 adult individuals who have experienced different role transitions about role transitions and self-changes. Participants are individuals between the ages of 32-60 who have experienced role transitions such as marriage, divorce, parenthood, retirement, having a job, losing a parent, or being a student. A semi-structured interview question list created by the researcher was used in the interviews. In the analysis of the data, the MAXQDA 12 qualitative data analysis program was used and the analysis stages of the interpretive phenomenological method were followed. These stages are; multiple reading and note-taking, turning notes into evolving themes, searching for links and clustering completes, and reporting page work. As a result of the analysis; Five main themes have been reached: the factors affecting the role transition process, role transition experiences, sources of self-change, areas of self-change and the individual's attitude towards change. These themes are divided into sub-themes that are partitioned within themselves. According to the results of the study, adults have important experiences in their feelings, thoughts and relationships during the transition processes of the social roles they enter and exit. In this process, their experiences, the factors related to the role itself, the people's self and social factors cause self-change. Participants experience self-change in one or more of the areas of mentality, emotional reactions, behavioral attitudes and interpersonal relations. The attitudes of the participants towards these changes differ as resistance and acceptance. The results of the research were discussed in the context of transition theories, role transition experiences, social structure, culture, self-construction, individual differences and discussed within the framework of the relevant literature.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlikte özerklik olgusunun aile sistemi ve bireysel psikolojik etkiler bağlamında incelenmesi
Investigation of autonomy in emerging adulthood in contex of family system and individual psychological effects
HATUN SEVGİ YALIN
- Gri madde: Konut alanlarında yarı-kamusal/yarı-özel yarı-açık/açık mekânların genç yetişkinler tarafından algılanma biçimleri
Grey matter: perception of semi-open/open semipublic/semi-private spaces in the housing areas by young adults
SEDEF ÖZÇELİK GÜNEY
Doktora
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- A linkage analysis and a genome-wide association study on familial multiple sclerosis
Ailesel multipl skleroz'da bağlantı analizi ve genom çapı ilişkilendirme çalışması
ELİF EVEREST
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Genetikİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA TAHİR TURANLI
- Huzursuz bacaklar sendromlu multipl skleroz hastalarında oksidatif stres ve serum mineral değerleri
Oxidative stress and serum mineral values in multiple sclerosis patients with restless LEGS syndrome
ŞEYMA AKÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyokimyaBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL MERAL
- Mikrobiyal biyofilm tabakası üzerine farklı fiziksel ve kimyasal etkenlerin incelenmesi
Investigation of different physical and chemical agents on microbial biofilm layer
CANSU VATANSEVER