İslam hukukunda damân sebepleri ve ehliyet arızalarının damân sorumluluğuna etkisi
The causes of daman in Islamic law and the effect of legal inadequacy on the responsibility of daman
- Tez No: 780313
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RECEP ÇETİNTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Islamic Law, Damān, Adequacy, Legal Inadequacy, Compensation
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
İlk zamanlarda kefalet, tazmin gibi farklı anlamlarda kullanılan damân kavramı giderek“kişinin genel mali yükümlülükleri”şeklinde daha kapsayıcı bir anlam kazanmıştır. İslâm hukukunun oldukça geniş bir şekilde ele aldığı“kişinin genel mali yükümlülükleri”anlamına gelen damân sorumlulukları ilk zamanlarda yazılan fıkıh kitaplarda müstakil bir başlık altında ve toplu bir şekilde değil meseleler arasına serpiştirilmiştir. Hanefî fıkıh eserlerinde dağınık duran bu hükümleri Gânim el- Bâğdâdi (ö.1032/1623) Mecmaʿu'd-damânât fî mezhebi'l-İmâmi'l-Aʿzam Ebî Hanîfe en-Nuʿmân isimli eserinde bir araya toplamaya çalışmıştır. Bağdâdî'nin eseri alanında yazılmış ilk müstakil eser olarak zikredilse de Fudayl Çelebinin (ö. 991/1583) ed- Damânât isimli eserini Bağdâdî'den daha önce yazdığı bilinmektedir. Bağdâdî'nin eseri kendisinden sonra yazılan birçok esere ilham kaynağı olmuştur. Modern dönemde yazılan eserlere Ali el-Hafîf'in (1891-1978) ed-Damân fi'l-fıkh'il-İslâmi ve Vehbe Zuhâyli'nin (1932-2015) Nazariyyetü'd-damân isimli eseri örnek olarak verilebilir. Türkiye'de damân kavramını çeşitli şekillerde ele alan yüksek lisans ve doktora tezleri bulunmaktadır. Biz çalışmamızda yapılan diğer çalışmaları inceleyerek damâna sebep olan sözlü ve fiili tasarrufları kısaca tanıtarak bunlardan doğan mali cezaların miktarlarına ve ödenme şekillerine değinmeye çalıştık. Bununla beraber bu güne kadar toplu bir halde ele alınmasına rastlayamadığımız ehliyet arızalarının bu mali sorumluluklara etkisini, tespit edebildiğimiz ölçüde belirleyerek, özgün bir çalışmayı literatüre kazandırmaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
Initially used in different meanings such as guarantee and compensation, the notion of damān has gradually gained the broader meaning of“overall financial obligations of a person”. The subject of damān responsibilities, extensively addressed by the Islamic law, was not covered as an independent issue under an independent heading in fiqh books but was discussed as a part of various issues in the earlier periods of Islam. Ghanim al-Baghdādī (d. 1032/1623) tried to gather the provisions, dispersed across the Hanafī fiqh chapters, in his work entitled Majmaʿ al-damānat fi madhab al-Imam al-Aʿzam Abū Hanīfa. Although al-Baghdādī's work is accepted as the first independent work written in its field, it is known that Fudayl Chalabī (d. 991/1583) wrote his work al-Damānat before al-Baghdādī, whose work has been a source of inspiration for many works written after him. The examples of the works written in the modern period are ʿAlī al-Hafif's (1891-1978) al-Damān fi al-fiqh al-Islami and Wahba al-Zuhayli's (1932-2015) Nazariyyah al-Damān. There are master's theses and doctoral dissertations in Turkey which address the notion of damān in various ways. Presenting an examination of other studies, the present study briefly introduces the verbal and actual dispositions that cause damān and mentions the amounts of financial compensations arising from them and the way they are paid. Furthermore, it investigates the effect of legal inadequacy on these financial responsibilities, a topic which has hardly been addressed collectively.
Benzer Tezler
- İslam Hukukunda damân ve taahhüt
The compensation and undertaking in İslamic Law
KEZİBAN GURBET KARİPARDUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- İslam hukukunda emanet akidlerinin tazmine konu olduğu durumlar(Vedîa ve âriyet akidleri çerçevesinde)
The cases in which the escrow contracts are exposed to compensation (In terms of deposit and loan contracts)
ELİF KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACER YETKİN
- Gasp ve itlaf bağlamında hanefî sorumluluk hukuku
Hanafi responsibility law in the context of usurpation (Ghasb) and destruction (İtlaf)
KAMİL YELEK
Doktora
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜRTEZA BEDİR
- Osmanlı sonrası Arnavutluk'ta şer'iyye mahkemeleri ve İslâm hukukunun tatbiki
Shariah courts in post-Ottoman Albania and the practice of Islamic law
ELTON KARAJ
- Gazzâlî'nin usûl anlayışında mevhûm deliller
The supposed sources in al-Ghazālī's islamic legal theory
HACI BAYRAM DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL YILMAZ