Tütün (Nicotiana tabacum L.) melezlerinde bazı kantitatif özelliklerinin kalıtımının linex tester yöntemi ile analizi
The analysis of the inheritance ability of the some quantitative characters using line x tester method in tobacco (Nicotiana tabucum L.) hybrids
- Tez No: 78554
- Danışmanlar: PROF. DR. ENVER ESENDAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Tütün, line x tester, uyum yeteneği, heterosis ve hetero- beltiosis, kalıtım derecesi, Tobacco, line x tester, combining ability, heterosis and heterobeltiosis, inheritance
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
TÜTÜN {Nicotiana tabaatın L.) MELEZLERİNDE BAZI KANTİTATİF ÖZELLİKLERİN KALITIMININ LİNE x TESTER YÖNTEMİ İLE ANALİZİ ÖZET Bu araştırma, dokuz farklı tütün çeşidi (Kısabacak ST, Canik 10821, 240/1 5-A, Evkaf 454, Basma 192-23, 188-35 Maden, Trabzon 18362, Artvin 21243 ve Taşova 10670) ve bunların line x tester analizine uygun olarak elde edilen melezlerinde kuru yaprak verimi, çiçeklerime süresi, bitki boyu, yaprak sayısı, yaprak uzunluğu, yaprak genişliği, yaprak uç açısı, yaprağın sapa açısı, toplam azot oranı, nikotin oranı, indirgen şeker oranı ve kül oranı özellikleri bakımından populasyonun genetik yapısını incelemek, uygun ebeveyn ve ümitvar melez kombinasyonlarını belirlemek amacıyla Fi ve F2 generasyonlarında iki yıl süreyle yapılmıştır. Line x tester varyans analizi sonuçlarına göre incelenen tüm özellikler bakımından ebeveyn ve melezler arasında yeterli düzeyde bir varyansın bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca line x tester varyans analizi ve genetik parametreleri tahmin etmek için yapılan tüm incelemelerde Ft ve F2 generasyonlarında elde edilen genetik varyans komponentlerinin önemlilikleri arasında genel olarak bir uyum mevcuttur. Genel ve özel kombinasyon yeteneği varyans tahminleri, eklemeli ve dominantlık varyans komponentleri ile bunların aralarındaki oransal ilişkiler araştırmanın her iki yılında da incelenen tüm özellikler için eklemeli olmayan gen etkilerini ve üstün dominanthğın önemim ortaya koymaktadır. Fi melezlerinin ebeveynleriyle kıyaslanabilmesi için incelenen heterosis ve heterobeltiosis değerleri bakımından bütün özelliklerde pozitif ve negatif önemliliklerin olduğu tespit edilmiştir. Özellikle kuru yaprak verimi ve indirgen şeker oram değerleri için pozitif ve istatistik anlamda önemlilik; toplam azot oranı ve nikotin oranı değerleri için negatif ve istatistik anlamda önemlilik gösteren heterosis ve heterobeltiosis değerleri verim ve kalite bakımından uygun ebeveyn ve ümitvar melezlerin belirlenmesinde önemli olmuştur.Dar anlamda kalıtım dereceleri incelenen tüm özelliklerde oldukça düşük bulunurken; geniş anlamda kalıtım derecelerinin genellikle yüksek olduğu tespit edilmiştir. Buna göre karakterlerin kalıtımının belirlenmesinde eklemeli olmayan gen etkilerinin ve dominantlığın daha önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Her iki yılda da ebeveynlerin genel kombinasyon yetenekleri ve ortalama değerleri dikkate alındığında; kuru yaprak verimi için Trabzon 18362, Kısabacak ST ve 240/1 5-A; geç çiçeklerime bakımından Trabzon 18362; bitki boyu için Canik 10821 ve 240/15-A; yaprak sayısı için Canik 10821; 240/15-A ve 188-35 Maden; yaprak uzunluğu ve genişliği için Kısabacak ST ve Basma 192-23; uygun kalite özellikleri için ise Taşova 10670 ve Basma 192-23 çeşitlerinin en uygun ebeveynler oldukları saptanmıştır. İncelenen bütün özellikler için Fi ve F2 generasyonlannda melezlerin özel kombinasyon yetenekleri ve ortalama değerleri dikkate alındığında; bitki başına ortalama kuru yaprak verimi için Kısabacak ST x Trabzon 18362, Basma 192-23 x Trabzon 18362, 240/15-A x Trabzon 18362 ve 188-35 Maden x Taşova 10670; geç çiçeklerime bakımından Evkaf 454 x Trabzon 18362, 188-35 Maden x Taşova 10670, Canik 10821 x Trabzon 18362, Kısabacak ST x Trabzon 18362 ve Basma 192-23 x Trabzon 18362; ideal bitki boyu için Canik 10821 x Trabzon 18362, Kısabacak ST x Taşova 10670, 188- 35 Maden x Artvin 21243 ve Basma 192-23 x Trabzon 18362; bitki başına ortalama daha fazla yaprak sayısı için Kısabacak ST x Taşova 10670, Canik 10821 x Trabzon 18362, 188-35 Maden x Artvin 21243 ve Basma 192-23 x Taşova 10670; yaprak uzunluğu ve genişliği için Kısabacak ST x Trabzon 18362, Basma 192-23 x Trabzon 18362 ve Canik 10821 x Trabzon 18362; kalite özellikleri için ise Canik 10821 x Taşova 10670, Basma 192-23 x Taşova 10670, Evkaf 454 x Taşova 10670, Basma 192-23 x Artvin 21243 ve 240/15-A x Taşova 10670 melezlerinin üzerinde durulması gereken ümitvar kombinasyonlar oldukları tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ill ABSTRACT This experiment was carried out in Fi and F2 generations for two years to determine genetic structure of the population in terms of crude leaf yield, flowering times, plant height, number of leaf per plant, leaf length, leaf width, leaf tip angle, leaf- stem angle, total nitrogen rates, nicotine rates, reduced sugar rates, and ash rates of nine different tobacco cultivars and theirs hybrids suitable parents and promising hybrid combination. According to line x tester variance analysis, there were significant variability among parents and hybrids in terms of all characters studied. Furthermore, a general combining was observed among genetic variance obtained Fi and F2 generations for line x tester analysis and all traits for estimates genetic parameters. The estimated of general and specific combining ability variance, additive and dominance variance and theirs percentage relations with themselves exposed importance of non additive and over dominance genes effects for all traits bath Fi and F2 generations. Heterosis and heterobeltiosis values for comparison among Fi hybrids were found negatively and positively significant. Especially, the heterosis and hetererobeltiosis values for crude leaf yield and reduced sugar content were found positively significant, total nitrogen and nicotine were found negatively significant. These observations indicated that the determination of suitable parents and promising combinations for yield and quality was required. Narrow sense heritabilities for all characters studied were found rather low, while broad sense heritabilities were found rather high. These non additive gene effects and dominance were found more important in determination of heritabilities of all characters studied.IV According to general combining ability and means values in both years; Trabzon 18362, Kısabacak ST and 240/1 5-A for crude leaf yield; Trabzon 18362 for late flowering; Canik 10821 and 240/15-A for plant height; Canik 10821; 240/15-A and 188- 35 Maden for number of leaf per plant; Kısabacak ST and Basma 192-23 for leaf length and width; Taşova 10670 and Basma 192-23 for qulity were determined as the most suitable parents. The specific combining ability and mean values in Fi and F2 generations shows that; Kısabacak ST x Trabzon 18362, Basma 192-23 x Trabzon 18362, 240/15-A x Trabzon 18362 and 188-35 Maden x Taşova 10670 for crude leaf yield Per plant; Evkaf 454 x Trabzon 18362, 188-35 Maden x Taşova 10670, Canik 10821 x Trabzon 18362, Kısabacak ST x Trabzon 18362 and Basma 192-23 x Trabzon 18362 for late flowering; Canik 10821 x Trabzon 18362, Kısabacak ST x Taşova 10670, 188-35 Maden x Artvin 21243 and Basma 192-23 x Trabzon 18362 for ideal plant height; Kısabacak ST x Taşova 10670, Canik 10821 x Trabzon 18362, 188-35 Maden x Artvin 21243 and Basma 192-23 x Taşova 10670 for number of leaf per plant; Kısabacak ST x Trabzon 18362, Basma 192-23 x Trabzon 18362 and Canik 10821 x Trabzon 18362 for leaf length and width; Canik 10821 x Taşova 10670, Basma 192-23 x Taşova 10670, Evkaf 454 x Taşova 10670, Basma 192-23 x Artvin 21243 and 240/15-A x Taşova 10670 for quality, were promising combinations.
Benzer Tezler
- Bazı oriental tütün (Nicotiana tabacum L.)melezlerinde verim ve kalite özellikleri
Yield and quality properties in some oriental tobacco(Nicotiana tabacum L.) hybrids
AHMET KINAY
Doktora
Türkçe
2014
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ
- Tütün (Nicotiana tabacum L.) Anter kültüründe genotip ve besi ortamının hoploid bitki oluşumuna etkileri üzerine araştırmalar
Başlık çevirisi yok
MEHMET ALİ SAKİN
- CRISPR/CAS9 sistemi kullanılarak tütün bitkisinde AGOS7 geninin susturulması
Silencing the AGOS7 gene ın tobacco (Nicotiana tabacum) plant using the CRISPR/CAS9 system
AYŞENUR EFŞAN YARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyoteknolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA KAVAS
- Tütün (nicotiana tabacum L.) fideliklerinde kullanılan farklı örtü tipleri ve tohumluk miktarlarının fide gelişmesine etkileri
Başlık çevirisi yok
NEVZAT USLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENVER ESENDAL