Tarihi kentlerin kentsel canlılık açısından irdelenmesi: Tarihi Yarımada örneği
Examination of historical cities in terms of urban vitality: The example of the Historical Peninsula
- Tez No: 791158
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ÖRNEK ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Tarihi kent, kentsel canlılık, tarihi kentlerde canlılık, Tarihi Yarımada, Historical city, urban vitality, vitality in historical cities, Historical Peninsula
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Kentlerin tarihi ve özgün dokuları, geçmişten günümüze kadar yaşayan insanların tüm topluma bıraktığı eserlerdir. Bu dokuların önemini kavrayan uluslar geçmişten gelen kimliklerini koruyarak geleceğe aktarmışlardır. Önemini kavrayamayan uluslar ise benliklerini yitirerek eşsiz özelliklerini kaybetmişlerdir. Bu nedenle eski ve yeni kent bütünlüğü sağlanarak kentlerin tarihi ve özgün dokularını tanımak, anlamak, koruyarak geleceğe aktarmak önemlidir. Tarihi kentler, geçmişte barınma ve çalışma alanlarının bir arada bulunduğu, toplumun sosyal ve ekonomik yapısının canlılık, hareketlilik ve çeşitlilik kavramlarıyla ifade edilebileceği; kentin gelişim süreci ile birlikte günümüzde merkezi bölgelerde kalan özgün kent parçalarıdır. İşlevsel, niteliksel ve kültürel anlamda oldukça zengin durumda olan bu mekânların korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda aktarılması önemlidir. Günümüzde Tarihi Yarımada, çeşitli plan ve politikalar, değişen tüketim alışkanlıkları, eskime, yerli kullanıcıların alandan uzaklaşması ve mekânda aidiyet ile sahiplik duygusunun neredeyse yok olması sonucu değişmiştir. Değişim, alanın gerek sosyoekonomik yapısında gerekse fizik mekânında gerçekleşerek kentsel canlılığa etki etmiştir. Bu doğrultuda eskiden canlı, çeşitli ve kullanımı özgün olan Tarihi Yarımada'nın bazı bölgeleri giderek köhnemiş, ıssızlaşmış, cansız bir hâl almıştır. Hareketin olmadığı, temel insani ilişkilerin yer almadığı, eylemlerin bulunmadığı bu cansız bölgelerde mekânı terk eden kullanıcıların üstüne, mekâna ziyarete gelen kullanıcıların da talebinin zamanla yok olacağı düşünülmektedir. İnsana özgü olan temasın, ekonomik ve sosyal aktivitenin gerçekleşmediği bir mekânda ise yaşayan canlı bir kentten söz etmek mümkün değildir. Çalışma ile literatürde tanımlanan ve çeşitlenen kentsel canlılık bileşenlerini, tarihi kentler için Tarihi Yarımada örneğinde ortaya koyarak yorumlamak amaçlanmaktadır. Gece ve gündüz canlılığı birbirinden farklı olan Tarihi Yarımada'nın canlılığı çalışma kapsamında mekânda yaşayan insanlar üzerinden gece nüfusu odağa alınarak değerlendirilmiş olup, yapılan analizler ve araştırmalar sonucunda Tarihi Yarımada'nın canlılığını yitirdiği bölgelerin yitirilme nedenleri tartışılarak tarihi kentler için genelleme yapılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The historical and unique textures of the cities are the artifacts left by the people. The nations realized the importance of these textures have preserved their identities from the past and have transferred them to the future. Therefore, it is important to ensure the integrity of the old and new cities while doing this. Nations that fail to grasp its importance have lost their identity. Historical cities are the original parts of the city, where housing and working areas were together in the past, and today, together with the development process of the city, they remain in the central regions. Also, the socioeconomic structure of the society can be expressed with the concepts of vitality, mobility and diversity. It is important to protect these places which are very rich in functionality, quality and culture, to keep them alive and to transfer them to future generations. Today, the Historical Peninsula has changed in consequence of various policies, changing consumption habits, obsolescence, the alienation of local users from the area, and the almost disappearance of the sense of ownership in the place. In this direction, some parts of the Historic Peninsula, which used to be lively, diverse and original in use, have become increasingly lifeless. The demand of the visiters will disappear in time, in these lifeless areas where there is no movement and no basic human relations. In this study, it is aimed to interpret the urban vitality components for historical cities presenting them in the example of the Historic Peninsula. The vitality of the Historic Peninsula, which has different day and night liveliness, has been evaluated focusing on the night population through the people living in the place in the study, and as a result of the analyzes, the reasons for the loss of its vitality have been discussed.
Benzer Tezler
- Kültürel peyzajın yaya yoğunluğu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesine yönelik bir yöntem önerisi: İstanbul Tarihi yarımada-Hanlar bölgesi örneği
A method proposal for evaluation of the effect of cultural landscape on pedestrian density: The case of Istanbul Historical peninsula-Hanlar district
ZERRİN HOŞGÖR
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- A decision support model based on Bayesian belief network to evaluate urban vibrancy
Kentsel canlılığı değerlendirmek amacıyla geliştirilen Bayes inanç ağlarına dayalı karar destek modeli
GÜLCE KIRDAR BAKRAÇ
Doktora
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- The effects of place quality on location choices of creative industries: Architecture sector in İstanbul
Mekan kalitesinin yaratıcı endüstrilerin yer seçimi üzerine etkileri: İstanbul'da mimarlık sektörü
MEHMET RONAEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLDEN DEMET ORUÇ
- Tarihi kentsel çevrelerde mekansal kalitenin algısal değerlendirilmesi: Zeyrek Camii ve çevresi dünya miras alanı örneği
Perceptual evaluation of spatial quality in historic urban environments: Zeyrek Mosque and its surroundings world heritage site
HÜSEYİN ATAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TERZİ
- Kentsel açık alanların kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi: Beşiktaş örneği
User's evaluations of urban open spaces: Beşiktaş sample
ELİF KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. HANDAN TÜRKOĞLU