Geri Dön

Divanu Lûgatî't-Türk'te geçen yer adlarının Türk dünyası yer adlarıyla karşılaştırılması

Comparison of place names in Divanü Lûgati't-Türk with Turkish world place names

  1. Tez No: 794086
  2. Yazar: MUSTAFA AYDOĞDU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET TURGUT BERBERCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

Türkiye'de yer adları çalışmaları ilk olarak XX. yy. başlarında görülmüş olsa da bu çalışmalara olan ilgi özellikle cumhuriyetin ilanıyla birlikte giderek artmış ve yer adları (toponimlerin) kültür tarihi açısından ehemmiyeti fark edilmiştir. Alanında bir ilk olan ve kıymeti her geçen gün daha da artan Divanü Lûgati't-Türk, yer adlarının tespitini de ihmal etmemiştir. Kaşgarlı'nın Divanı, dönemin yer adları ve adlandırma geleneklerinin incelenmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma, Divan'da geçen yer adlarının tespitini, bugüne kadar süregelen değişimlerini ve bugünkü Türk dünyası yer adlarıyla karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Çalışmamızda öncelikle Divanü Lûgâti't-Türk adlı eserde geçen yer adları tespit edilmiş ve yer adlarının Kaşgarlı tarafından nasıl kaydedildiği belirtilmiştir (örn. [BA: I/111; EA: 325]). Yer adlarının tespiti ve tasnifleme çalışmalarının ardından geçmişten bugüne kadar Divanü Lûgâti't-Türk ve Kaşgarlı Mahmud hakkında yazılmış çeşitli metinler, okunabilen kaynaklar, sunumlar, yayınlanmış kitaplar taranmış ve ilgili yer adları hakkındaki görüş ve incelemeler tespit edilerek; Divan'da yer alan yer adıyla mukayese edilmiştir. İlgili taramalar, Kaşgarlı'nın haritası ve çeşitli harita programları incelendikten sonra yer adlarının bugünkü konumu tespit edilmiş ve“Google Earth”uygulaması aracılığıyla harita üzerinde işaretlenmiştir. Çalışmamızın sonunda tespit edilen tüm yer adları, dünya haritası üzerinde daha geniş çerçevede gösterilmiştir.rulacaktır"

Özet (Çeviri)

In Turkey, the study of place names is first XX. yy. although it was seen in the press, the interest in these works increased gradually with the announcement of the republic and the importance of place names (toponyms) in terms of cultural history was realized. The first of its kind, and its value is increasing day by day, Divanu Lûgati-t-Turk did not neglect the determination of the names of the places. Kashgarli's Divani is very important in terms of the study of place names and naming traditions of the period. This study aims to determine the place names mentioned in the Court, the changes that have been going on until today and to compare them with the place names of the Turkish world today. Our first study was determined by the names of the places mentioned in the work Divanu Lûgâti-t-Turk and how the names of the places were recorded by Kashgarli (e.g. [BA:I/111; EA:325]). After the determination and classification of the names of the land, various texts written about Divanu Lûgâti-t-Turk and Kashgarli Mahmud from the past to the present, readable sources, presentations, published books were scanned and opinions and reviews about the relevant place names were determined and compared with the name of the place in the Court. After the relevant scans, Kashgarli's map and various map programs were examined, the current location of the place names was determined and marked on the map via the“Google Earth”application. All the place names identified at the end of our study are shown in a wider framework on the world map.

Benzer Tezler

  1. Hâciblik kurumunun ortaya çıkışı ve gelişimi

    Emergence and development of institutions 'hâci̇bli̇k'

    FATMA NUR KÜÇÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET SALİH ARI

  2. Divanu Lugati't-Türk'te geçen 'Oğuzca' kayıtlı dil malzemesi

    Language material registered as Oğuzca (an old Turkish dialect) in divanu lugatit-Türk

    MERYEM SELDA ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MELEK ÖZYETGİN

  3. Dîvânu Lugâti't-Türk ile Azerbaycan Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı üzerine bir araştırma

    A research on the comparative vocabulary of Dîvânu Lugâti't-Türk and Azerbaijani Turkish

    ZABİT AYTEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA GÖKÇE

  4. Anlambilimsel bağlamıyla Divanü Lügati't-Türk'te mutfak kültürü

    Cuisine culture in Divanü Lügati't-Türk with concepts of semantics

    MEHMED FATİH YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SALİH DEMİRBİLEK

  5. Derleme Sözlüğü'nde Divanü Lügati't-Türk'ten fiiller

    Verbs of Divanü Lügati't-Türk in Derleme Sözlüğü

    GÜLENDAM KARACA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. A. DENİZ ABİK