Tehlike altındaki endemik Tripleurospermum conoclinium ve T. hygrophilum (Asteraceae) türlerinin mikroçoğaltımı ve korunması
Micropropagation and conservation of threatened endemicTripleurospermum conoclinium and T. hygrophilum (asteraceae) species
- Tez No: 794187
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN İNCEER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Botanik, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu tez çalışmasında, nesli tehlike altında olan endemik Tripleurospermum conoclinium (Boiss. & Bal.) Hayek ve Tripleurospermum hygrophilum (Bornm.) Bornm. türlerinin mikroçoğaltım ile ex situ koruması yapılmıştır. Mikroçoğaltımı yapılan bitkilerin stabilite testleri akım sitometri, kromozom sayımı, ve stoma analizi ile yapılmıştır. Tripleurospermum conoclinium ve T. hygrophilum'un mikroçoğaltımında in vitro ortamda çimlendirilen akenlerden elde edilen fideler eksplant kaynağı olarak kullanılmıştır. Sürgün çoğaltımında, 6-benzylaminopurine (6-BA, 0,25, 0,5 ve 1 mg L−1), kinetin (KIN, 0,25, 0,5 ve 1 mg L−1), 6-(y,ydimethylallylamino)-purine (2iP, 0,25, 0,5 ve 1 mg L−1)'nin indol-3-bütirik asit (IBA, 0,1 mg L−1) ve naftalin asetik asit (NAA, 0,1 mg L−1) ile kombinasyonunu içeren MS kullanılmıştır. Tripleurospermum conoclinium için eksplant başına en yüksek sürgün sayısı 0,25 mg L−1 6-BA + 0,1 mg L−1 NAA içeren MS ortamındaki bitkilerden elde edilmiştir. Tripleurospermum hygrophilum için en yüksek sürgün sayısı 0,25 mg mg L−1 6-BA + 0,1 mg L−1 IBA içeren MS ortamındaki bitkilerden elde edilmiştir. Köklendirme için indol-3-bütirik asit (IBA; 0,25, 0,5 ve 1 mg L−1) ve naftalen asetik asit (NAA; 0,25, 0,5 ve 1 mg L−1) içeren MS ortamı kullanılmıştır. Tripleurospermum conoclinium için eksplant başına en yüksek kök sayısı 1 mg L−1 NAA içeren MS ortamındaki bitkilerden elde edilmiştir. Tripleurospermum hygrophilum için en yüksek kök sayısı 0,25 mg NAA içeren MS ortamındaki bitkilerden elde edilmiştir. Mikroçoğaltımı yapılan bitkilerin nuklear DNA'sı, bu bitkilerin doğal popülasyonlarındaki nuklear DNA miktarları ile kıyaslandığında herhangi bir değişiklik görülmemiştir. In vitro ortamda çoğaltılan T. conoclinium ve T. hyhrophilum'un kromozom sayısının 2n = 2x = 18 olduğu tespit edilmiştir. Kromozom sayısının doğal ortamdaki bitkilerdeki kromozom sayısı ile benzer olduğu bulunmuştur. Aklimatizasyonu yapılan bitkilerin stoma uzunluğunun doğal ortamda büyüyen bitkilerin stoma uzunluğu ile aynı olduğu gözlenmiştir. Ex vitro koşullara aktarılan T. conoclinium'un hayatta kalma oranı %95, T. hygrophilum'un hayatta kalma oranı %98 olarak belirlenmiştir. Dış ortama aktarılan bitkiler ikinci yılında çiçeklenip aken oluşturmuştur. Elde edilen bu veriler koruma biyolojisine katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, ex situ conservation of the threatened endemic species Tripleurospermum conoclinium (Boiss. & Bal.) Hayek and Tripleurospermum hygrophilum (Bornm.) Bornm. was carried out by micropropagation. The stability tests of the micropropagated plants were performed by flow cytometry (FCM), chromosome counting and stomatal analysis. In micropropagation of T. conoclinium and T. hygrophilum, seedlings obtained from achenes germinated in vitro were used as explant source. MS suplemented with the combination of 6-benzylaminopurine (6-BA, 0,25, 0,5 and 1 mg L−1), kinetin (KIN, 0,25, 0,5 and 1 mg L−1), 6- y,dimethylallylamino)-purine (2iP, 0,25, 0,5 and 1 mg L−1) with indole-3-butyric acid (IBA, 0,1 mg L−1) and naphthaleneacetic acid (NAA, 0,1 mg L−1) were used at shoot multipication. The highest number of shoots per explant for T. conoclinium was obtained from plants in MS medium suplemented with 0,25 mg L−1 6-BA + 0,1 mg L−1 NAA. For T. hygrophilum, the highest shoot number was obtained from plants in MS medium suplemented with 0,25 mg L−1 6-BA + 0,1 mg L−1 IBA. MS medium suplemented with indole-3-butyric acid (IBA; 0,25, 0,5, and 1 mg L−1) and naphthalene acetic acid (NAA; 0,25, 0,5 and 1 mg L−1) was used for rooting. The highest number of roots per explant for T. conoclinium was obtained from plants in MS medium suplemented with 1 mg L−1 NAA. For T. hygrophilum, the highest root number was obtained from plants in MS medium suplemented with 0,25 mg L−1 NAA. Nuclear DNA of micropropagated plants did not change when compared to the nuclear DNA amounts in natural populations of these plants. It was determined that the chromosome number of T. conoclinium and T. hygrophilum reproduced in vitro was 2n = 2x = 18. The chromosome number was found to be similar to the number of chromosomes in plants in the natural environment. It was observed that the stomatal length of the acclimatized plants was the same as the stomatal length of the plants growing in the natural environment. The survival rate of T. conoclinium transferred to ex vitro conditions was 95%, and the survival rate of T. hygrophilum was determined 98%. Plants transferred to the ex vitro flowered and formed achene in the second year. These data have contributed to conservation biology.
Benzer Tezler
- A geographic information systems tool development for geostatistical analysis of endangered endemic vascular plants of Turkey
Türkiye'deki nesli tehlike altında olan endemik bitkilerin jeoistatistiksel analizi için bir coğrafi bilgi sistemi aracı geliştirilmesi
BARBAROS DEMİRCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEnformatik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZUHAL AKYÜREK
DOÇ. DR. NAZİFE BAYKAL
- Türkiye'de tehlike altındaki bazı endemik Salvia türlerinin in vitro çoğaltımı ve tarla şartlarına adaptasyonu
In vitro propagation of some endemic Salvia species which are endangered in Turkey and adaptation to field conditions
MESUT UYANIK
Doktora
Türkçe
2017
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK BAŞALMA
- Türk zambağı (Lilium martagon L.) soğanlarında IBA (Indole butirik asit)'nın yavru gövde oluşumu ve köklenmeye etkisi
Effects of IBA (Indole butiric acide) on rooting and newly stem to Turkish lili (Lilium martagon L.) onion
HAKAN TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN ŞEVİK
- Impact of environmental movements on energy policy-making process in Turkey: Case studies of Loç movement and anti-nuclear movement
Çevre hareketlerinin enerji politika yapım sürecine etkisi: Loç hareketi ve nükleer karşıtı hareketi vaka çalışmaları
MELEK ARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Siyasal BilimlerKoç ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR RUMELİLİ SANCAK
- Geyve ve çevresinin doğal bitkilerinin tespiti ve peyzajda kullanım olanaklarının değerlendirilmesi
Determining native plants in geyve and its around and evaluating their using possibilities in landscape design
BURCU KAŞİF
Doktora
Türkçe
2023
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL AKKEMİK