Büyük ölçekli projelerin sosyal hasar görebilirlik bağlamında değerlendirilmesi: İstanbul Arnavutköy ilçesi örneği
Evaluation of large-scale projects in the context of social vulnerability: The case of İstanbul - Arnavutköy district
- Tez No: 795280
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SENEM KOZAMAN AYGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentleşme, sosyal hasar görebilirlik, arazi kullanım değişimi, büyük ölçekli projeler, İstanbul, Urbanization, social vulnerability, land use change, large-scale projects, Istanbul
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de nüfus artışı ve kentsel yerleşim alanlarının hızlı durdurulamayan büyümesi, yakın çevresindeki doğal değerlerin ve yaşam alanlarının sürdürülebilirliği konusunu gündeme getirmektedir. Bu baskı unsurları, kentsel alanların çeperlere doğru genişlemesine neden olmakta ve düşük yoğunluklu, kırsal karakteri ağır basan yerleşmeleri hem mekânsal hem de sosyal olarak etkilemektedir. Bu bağlamda, kent çeperinde arazi kullanım değişimlerinin yarattığı etkileri sosyal hasar görebilirlik yoluyla anlamaya yönelik araştırmalar da önem kazanmaktadır. Son yıllarda İstanbul'da geliştirilen büyük ölçekli yatırım kararlarının korunması gereken alanlara doğru kayması, çevresel etkilerin yanı sıra sosyal değişimleri de gündeme getirmektedir. Bu projelerden büyük ölçüde etkilenen yerleşmelerden biri de Arnavutköy ilçesidir. Kuzey Marmara Otoyolu ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İstanbul Havaalanı ve İstanbul İli Avrupa Yakası Rezerv Alanı planlaması kapsamında Kanal İstanbul projesi gibi hem gerçekleşmiş hem de planlanan büyük ölçekli altyapı ve kentsel yatırımların çevrelediği ilçede tarımla uğraşan nüfusun yaşadığı kırsal karakterli mahallelerin varlığından söz etmek mümkündür. Mahallelerde hâlihazırda tarım faaliyetleri devam etmekle birlikte, projelerin mekânsal kararlarının, işlev değişiklikleri ve mülkiyet el değiştirme süreçleriyle birlikte sosyal açıdan da değişimleri tetiklediği görülmektedir. Bu kapsamda; çalışmada belirtilen üst ölçekli kentsel projelerin sosyo-mekansal etkileri kantitatif betimleyici analizler ve kalitatif yöntemlere dayalı olarak değerlendirilmiştir. İlçede projenin etkileri mahalle bazında mikro ölçekli sosyo-ekonomik değişkenler ve göstergeler üzerinden sosyal hasar görebilirlik endeksi oluşturularak incelenmiştir. Sonuç olarak ilçenin sosyal hasar görebilirlik düzeyi yüksek çıkan mahallelerinde bu projelerin sosyal yapıda yarattığı ve yaratacağı etkiyi anlamak üzerine yarı-yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
As in many countries, population growth and the pressure of urbanization affect the sustainability of cities by creating socio-economic and environmental problems in Turkey. These pressures cause urban areas to expand and spread towards the peripheries and affect less dense settlements in which agricultural activities continue. Research aiming to understand the consequences created by land use changes in the city periphery through social vulnerability is also getting importance. The shift of large-scale investment decisions towards areas that need protection brings up social changes as well as environmental impacts in Istanbul. One of the settlements greatly affected by these projects is the Arnavutköy district. In the district, it is possible to talk about the existence of rural neighborhoods where the population engaged in agriculture surrounded by large-scale infrastructure and urban investments, both realized and planned, such as the Kanal Istanbul project, Northern Marmara Highway, Yavuz Sultan Selim Bridge, the Istanbul Airport and the European Side Reserve Area of the Istanbul Province. Although agricultural activities are continuing in the neighborhoods, it is seen that the spatial decisions of the projects trigger social changes along with land use and ownership changes. In this context, the socio-spatial effects of the mega urban projects mentioned in the study were evaluated based on quantitative descriptive analyzes and qualitative methods. The effects of the projects were examined by evaluating the social vulnerability index based on micro-scale socio-economic indicators on the neighborhood scale. Semi-structured interviews were conducted to understand the impact these projects have created and will create on the social structure in the neighborhoods with the high level of social vulnerability.
Benzer Tezler
- Suriye'de kadınların sürdürülebilir kalkınması ve ekonomik güçlenmesini destekleyen projelerin analitik ağ süreci yöntemi ile tasarlanması ve değerlendirilmesi
Design and evaluation of projects supporting the sustainable development and economic empowerment of women in Syria with the analytical network process method
HASAN HARAC
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN ÖZKAYA
- Gayrimenkul yatırım ortaklarında geliştirme projeleri yapılabilirlik etüdleri ve ekspertiz değerlemesinin pay başına etkisi
The Influence of development projects feasibility analysis and expertise valuation on the net asset value per share in real estate investment trusts
EBRU GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. AKIN ERİŞKON
PROF. DR. HASAN ENGİN
DOÇ. DR. SUAT TEKER
- Gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarının Türkiye sermaye piyasasına uygulanması
Implementation of financial instruments based on real estate to Turkish capital markets
HASAN VEHBİ ARSLANTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SABRİ TOPAK
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- آيات األحكام المالية في القرآن الكريم ودورها في معالجة مشكلة الفقر
Kur'ân-ı Kerim'de mali hükümlerle ilgili âyetler ve bunların fakirlik sorununun çözümündeki rolü
AMEER MOHAMMED HASAN
Doktora
Arapça
2024
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULBAKİ GÜNEŞ