Türkiye'nin yakın ve uzak gelecekteki kuraklık koşullarının incelenmesi
Analyzing the drought conditions of Turkey in the near and the far future
- Tez No: 797103
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT KANKAL, DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN NACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hidrolik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Kuraklık önemli tarımsal, ekonomik ve çevresel hasarlara neden olabilmektedir. Kuraklığın etkilerinin analiz edilmesi ve değişen iklim koşullarında geleceğe yönelik doğru kuraklık tahminlerinde bulunulması; tarım, içme suyu, sanayi ve ekosistem politikaları için büyük önem taşımaktadır. Türkiye'de yaşanabilecek olası aşırı kuraklık durumlarına uyum sağlanması gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye genelinde yakın (2021-2050) ve uzak gelecekteki (2071-2100) kuraklık durumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Coordinated Regional Climate Downscaling Experiment-European Domain (EURO-CORDEX) alanları üzerinden yürütülen iklim projeksiyonu veri setleri kullanılmıştır. İyimser (RCP4.5) ve kötümser (RCP8.5) senaryolar için 0,11ºx0,11º çözünürlükte 19 GCM – RCM model çiftinden Türkiye'ye ilişkin geçmiş ve gelecekteki iklim projeksiyonları elde edilmiştir. ERA5-Land ile EURO-CORDEX geçmiş senaryo verileri arasında doğruluk değerlendirmeleri yapılarak en iyi sonuç veren 4 model kullanılarak çoklu model ortalaması uygulanmıştır. Daha sonra bu modelin yanlılık düzeltilmesi Kuantil Delta Haritalama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Geçmiş ve gelecek kuraklık değerleri 3, 6 ve 12 ay ölçeğinde Standart Yağış İndeksi kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen kuraklık indeksi değerinin eğilimleri Mann-Kendall test, Sen'in Eğim ve Yenilikçi Eğilim Analizi (YEA) yöntemleri ile incelenmiştir. Her iki senaryo sonucuna göre, geçmişte ayların %5-10 arasındaki değerlerinde şiddetli kuraklık görülürken, bu oran yakın ve uzak gelecekte %10-15 aralığına çıkmaktadır. Aşırı şiddetli kuraklık olayları ise gelecekte neredeyse tüm ülke genelinde artış göstermiştir. Bazı bölgelerde geçmişte %0-5 aralığında görülen aşırı şiddetli kuraklık olayının gelecek dönemlerde her iki senaryo içinde %45-50 aralığına kadar çıkması öngörülmektedir. Eğilim analizi sonuçlarına göre geçmiş dönemde kuraklık olayları Doğu Karadeniz ve Ege bölgeleri hariç neredeyse tüm bölgelerde artış göstermiştir. Gelecek dönemlerde kuraklık olaylarındaki artışlar neredeyse ülke geneline yayılmıştır. YEA yöntemine göre her bir dönem için ülkenin büyük bir bölümünde kurak dönemlerdeki SPI değerlerinin 0 ila 2 aralığında artış eğilimi görülmüştür. Nemli dönemlerdeki SPI değerlerinde ise 0 ila 1,5 bandında bir azalma eğilimi tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Drought can cause significant agricultural, economic, and environmental damage. Analyzing the impacts of drought and making accurate drought forecasts for the future under changing climate conditions is very important for agriculture, drinking water, industry, and ecosystem policies. Turkey needs to adapt to possible extreme drought scenarios. This study aims to examine the drought situation in the near (2021-2050) and far future (2071-2100) all over Turkey. For this purpose, climate projection datasets conducted by the Coordinated Regional Climate Downscaling Experiment-European Domain (EURO-CORDEX) were used. Past and future climate projections for Turkey were obtained from 19 GCM - RCM model pairs participating in Coupled Model Intercomparison Project Phase 5 (CMIP5) at 0.11ºx0.11º resolution optimistic (RCP4.5) and pessimistic (RCP8.5) scenarios. Accuracy assessments were made between ERA5-Land and EURO-CORDEX past scenario data, and multi-model averaging was applied using the four models with the best results. Bias correction of this model was then performed by the Quantile Delta Mapping method. Past and future drought values were calculated using the Standard Precipitation Index at 3, 6, and 12 month scales. The trends of the drought index value obtained were analyzed by the Mann-Kendall test, Sen's Slope, and Innovative Trend Analysis (ITA) methods. According to the results of both scenarios, while severe drought is observed in 5-10% of the months in the past, this rate increases to 10-15% in the near and distant future. Extreme drought events will increase in the future almost all over the country. In some regions, extreme drought events, seen in the range of 0-5% in the past, are predicted to increase up to 45-50% in the future under both scenarios. According to the trend analysis results, drought events have increased in almost all regions except the eastern Black Sea and Aegean regions. In future periods, increases in drought events will be spread almost throughout the country. According to the ITA method, for each period, SPI values in dry periods have an increasing trend in the range of 0 to 2 in most of the country. SPI values in humid periods showed a decreasing trend in the range of 0 to 1.5.
Benzer Tezler
- Bursa kentinde su kıtlığının iklim değişikliği ve nüfus senaryoları açısından makine öğrenmesi kullanılarak incelenmesi
Investigation of water scarcity in terms of climate change and population scenarios via machine learning in the city of Bursa
SEMANUR COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaBursa Uludağ ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH AKBAŞ
- İklim değişikliğinin tarımsal fayda ve risklerinin analizi: İç Anadolu örneği (Konya)
Analysis of benefits and risks of climate change on agriculture: The case of Central Anatolia (Konya)
MUHAMMET AZLAK
Doktora
Türkçe
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞAYLAN
- İklim değişikliğinin İstanbul'un yüzeysel su kaynaklarına etkisi ve kuraklık dirençli bütünleşik su yönetimi
Climate change impacts on the surface water resources of Istanbul and drought resilient water management
GÖKHAN CÜCELOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET ÖZTÜRK
- Assessing the impact of climate change on Euphrates and Tigris discharge using distributed hydrologic model
İklim değişikliğinin Fırat ve Dicle nehir akımları üzerindeki etkisinin dağılı hidrolojik modelle değerlendirilmesi
EMRE SALKIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDANUR ÜNAL
DOÇ. DR. MEHMET CÜNEYD DEMİREL
- Short-term ozone forecasts and modeling of long-term climate change impacts on ozone pollution in the Marmara region
Marmara bölgesinde kısa dönemli ozon tahmini ve uzun dönemli iklim değişikliğine bağlı ozon oluşumunun modellenmesi
REZA REZAEI
Doktora
İngilizce
2023
Çevre MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN GÜLLÜ