Düşünce kaynaşması ve obsesif-kompulsif bozukluğun farklı belirti boyutları arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüklerinin, düşünce kontrolünün ve öz-şefkatin rollerinin incelenmesi
Investigation of the roles of emotion regulation difficulties, thought control, and self-compassion in the relationship between thought fusion and different symptom dimensions of obsessive-compulsive disorder
- Tez No: 799697
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZÜMRÜT GEDİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Obsesif-Kompulsif Bozukluk, Düşünce Kaynaşması, Düşünce Kontrolü, Duygu Düzenleme Güçlüğü, Öz-Şefkat, Obsessive-Compulsive Disorder, Thought Fusion, Thought Control, Emotion Regulation Difficulties, Self-Compassion
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Bu çalışmada, düşünce kaynaşması, düşünce kontrolü, duygu düzenleme güçlüğü ve öz-şefkatin OKB'nin farklı belirti boyutları ve şiddeti üzerindeki etkisinin incelemesi amaçlanmıştır. Ayrıca bu değişkenlerin birlikte nasıl bir örüntü ile OKB şiddetini etkilediklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, düşünce kaynaşması ve OKB şiddeti arasındaki ilişkide, duygu düzenleme güçlükleri ve öz-şefkatin seri aracı rolünün olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca, düşünce kaynaşması ve OKB şiddeti arasındaki ilişkide, düşünce kontrolünün aracı, öz-şefkatin düzenleyici rolünün olup olmadığı değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 18-68 yaş aralığında, OKB tanısı bildiren 36 kişilik bir katılımcı grubu ve OKB tanısı bildirmeyen 164 kişilik bir katılımcı grubu oluşturmaktadır. Araştırmada, Boyutsal Obsesyon-Kompulsiyon Ölçeği (BOKÖ), Düşünce-Kaynaşması Ölçeği (DKÖ), Düşünce Kontrol Anketi (DKA), Duygu Düzenlemede Zorluklar Ölçeği-Kısa Formu (DDGÖ-16), Öz-Duyarlık Ölçeği (ÖDÖ), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler SPSS 25 programı kullanılarak analiz edilmiş olup, Bağımsız Örneklemler T Testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı Analizi, Hiyerarşik Regresyon Analizi uygulanmıştır. Ayrıca, düşünce kaynaşması ile OKB şiddeti arasındaki ilişkide değişkenlerin aracı/düzenleyici rollerinin incelenmesi amacıyla Process Macro (Hayes, 2017) kullanılmıştır. Çalışmada, Bağımsız Örneklemler T Testi dışındaki analizler, OKB tanısı bildirmeyen (n=164) katılımcılar ile yürütülmüştür. Anksiyete ve depresyon, kontrol değişkenleri olarak analizlere dahil edilmiştir. Değişkenlerin bir arada OKB şiddetini yordamasına yönelik gerçekleştirilen hiyerarşik regresyon analizi sonucunda; anksiyetenin, düşünce kontrolü ve öz-şefkat düzeylerinin OKB şiddetini anlamlı bir şekilde yordadığı; depresyon, düşünce kaynaşması ve duygu düzenleme güçlüğünün ise OKB şiddetini anlamlı bir şekilde yordamadığı bulunmuştur. Seri aracılık analizinde, kontrol değişkenleri eklenmediğinde, duygu düzenleme güçlüğü ve öz-şefkatin seri aracı rolü oynadığı ancak kontrol değişkenleri eklendiğinde, bu rollerin anlamını yitirdiği görülmüştür. Durumsal aracılık analizi sonucunda, düşünce kaynaşması ve OKB şiddeti arasındaki ilişkide, düşünce kontrolünün aracı, düşünce kontrolü ile OKB şiddeti arasındaki ilişkide ise, öz-şefkatin düzenleyici rolünün olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmanın bulguları ilgili alanyazın ışığında tartışılmış, gelecek çalışmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the effects of thought fusion, thought control, emotion regulation difficulties and self-compassion on different symptom dimensions and severity of OCD. In addition, it was aimed to examine how these variables affect OCD severity together with a pattern. For this purpose, it was investigated whether emotional regulation difficulties and self-compassion had a serial mediator role in the relationship between thought fusion and OCD severity. In addition, the mediator role of thought control and the moderator role of self-compassion was evaluated in the relationship between thought fusion and OCD severity. The sample of the study consisted of a group of 36 participants who reported a diagnosis of OCD and a group of 164 participants who did not report a diagnosis of OCD. Participants were between the ages of 18-68. In the study, Dimensional Obsession-Compulsion Scale (DOCS), Thought-Fusion Instrument (TFI), Thought Control Questionnaire (TCQ), Difficulty in Emotion Regulation Scale-Short Form (DERS-16), Self-Compassion Scale (SCS), Hospital Anxiety and Depression Scale (HAD) and Personal Information Form were used. The data were analyzed using SPSS 25 program, Independent Samples T Test, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient Analysis, Hierarchical Regression Analysis were applied. In addition, Process Macro (Hayes, 2017) was used to examine the mediator/moderator roles of the variables in the relationship between thought fusion and OCD severity. Analysis other than the Independent Samples T Test was conducted with participants who did not report a diagnosis of OCD (n=164). Anxiety and depression were included in the analyses as control variables. As a result of the hierarchical regression analysis carried out to predict the severity of OCD; anxiety, thought control and self-compassion levels significantly predicted OCD severity; depression, thought fusion and difficulty in emotion regulation did not significantly predict the severity of OCD. In the serial mediation analysis, it was observed that when control variables were not added, difficulty in emotion regulation and self-compassion played a serial mediator role, but these roles lost their significance when control variables were added. As a result of the moderated mediation analysis, it was found that thought control has a mediator role in the relationship between thought fusion and OCD severity, and that self-compassion has a moderator role in the relationship between thought control and OCD severity. The findings of the study were discussed in the light of the relevant literature, and suggestions for future studies were presented.
Benzer Tezler
- Tiksinme ve düşünce-eylem kaynaşmasının obsesif kompulsif bozukluk semptomları ile ilişkisinde zihinsel kirlenme ve obsesif inançların rolü
The role of mental contamination and obsessive beliefs in the relationship of disgust and thought-action fusion with obsessive compulsive symptoms
YAĞMUR TOPUZ
Doktora
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBANUR BAYRAM KUZGUN
DR. SERKAN DOLMA
- Obsesif kompulsif bozukluğun örtük bellek performansı ve bilişsel süreçlere etkisi
Influence of obsessive-compulsive disorder on memory performance and cognitive processes
EMİNE FÜSUN AKYÜZ ÇİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriYüzüncü Yıl ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADEM AYDIN
- Eşik altı depresyon belirtilerinin klinik ve bilişsel yordayıcıları
Clinical and cognitive predictors of subthreshold depression symptoms
SELİN ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR TAŞ
- The mediating role of cognitive fusion and acceptance on the relationship between obsessive-compulsive symptoms, shame, guilt, and self-disgust
Bilişsel birleşme ve kabulün obsesif kompulsif semptomlar, utanç, suçluluk, ve öz-tiksinme arasındaki ilişkideki aracı etkileri
ASLIHAN KAYMAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN MERAL ÖGÜTCÜ
- Üniversite öğrencilerinde 'düşünce davranış kaynaşması' ve 'düşünce beden biçimi kaynaşması'nın yeme tutumları ile ilişkisi
The relationship of 'thought action fusion' and 'thought shape fusion' with eating attitudes of university students
ECE VARLIK