Aydın ilinde doğal yayılış gösteren salep orkidesi popülasyonlarının bazı ekolojik istekleri ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination some ecological requirements and morphological characteristics of salep orchid populations spreads naturally in Aydin
- Tez No: 800578
- Danışmanlar: PROF. DR. OLCAY ARABACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Salep orkidesi, Ekolojik özellikler, Morfolojik özellikler, Salep türleri, Salep orchid, Ecological features, Morphological features, Salep species
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
ESEN, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2023. Amaç: Bu çalışma, Aydın ilinde doğal yayılış gösteren salep orkidesi popülasyonlarının bazı ekolojik istekleri ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Yöntem: Aydın ilinde salep orkidelerinin yayılış gösterdiği yörelerdeki alanlarda bulunan bitkiler ve yetişme ortamları çalışmanın materyalini oluşturmuştur. Araştırmada yöntem literatür tarama ve bilgi toplama, arazi çalışması, laboratuvar çalışması ve değerlendirme olmak üzere dört aşamadan oluşmuştur. Araştırma alanı olarak belirlenen yörelerin seçiminde tür çeşitliliği ve farklı yükseltilerde olmasına dikkat edilmiştir. Aydın ilinin 4 ilçesini (Efeler, Çine, Söke, Yenipazar) kapsayan çalışma alanında 23 lokasyonda yürütülen saha taramaları 28 Mart–1 Mayıs 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmanın yürütüldüğü 23 lokasyonda örnekler toplanmış, fotoğraflanmış, tür tespitleri yapılmıştır. Tespit edilen türlerin Barlia robertiana (Loisel.) Greuter., Ophrys mammosa Desf., Ophrys speculum subsp. speculum Link, Ophrys tenthredinifera Willd, Ophrys umbilicata Desf., Orchis italica Poir., Orchis laxiflora Lam., Orchis morio L., Orchis simia Lam., Orchis tridentata Scop. ve Serapias bergonii E.G.Camus. olduğu belirlenmiştir. İncelenen salep türlerinin öbek şeklinde değil, genelde tek halde bulundukları, yarı gölgelik alanda oldukları görülmüştür. Teşhis edilen türlerin %15-45 eğim aralığında değişim gösterdiği tespit edilmiştir. Alınan toprak örneklerinde; saturasyon (%55-101,2), pH (7,04-7,63), toplam tuz (%0,00-0,06), kireç (%0,40-18,77), organik madde (%0,58-5,66), alınabilir fosfor (1,09-54,52 kg/da) ve alınabilir potasyum (60,53-102,42 kg/da) değerleri saptanmıştır. Çalışmada, parseldeki orkide sayısı 1-12 adet, bitki boyu 13-34 cm, bitkideki çiçek sayısı 0-25 adet, çiçek sapı boyu 0-3 cm, yumru sayısı 1-2 adet ve yumru çapı 8,62-24,93 mm arasında belirlenmiştir. Sonuç: Ülkemizde kültürel anlamdaki salep üretimi teşvik edilerek yaygınlaştırılmalı, doğada türlerin yoğun olarak bulunduğu alanlar ise etkin bir şekilde korunmalıdır. Konuyla ilgili mevzuat, hem doğal alanları korumayı tam sağlayacak yeterlilikte, hem de kültürel üretimin önünü açacak şekilde geliştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
ESEN, Aydın Adnan Menderes University, Institute of Science and Technology Department of Field Crops Master's Thesis, Aydın, 2023. Objective: This study was undertaken with the aim of elucidating the ecological requirements and morphological characteristics of salep orchid populations that naturally distributed in the region of Aydın. Material and Method: Plants and habitats in the areas where salep orchids are distributed in Aydın Province constituted the material of the study. The method in the research consisted of four stages: literature review and information gathering, field study, laboratory study and evaluation of data. In determining the research area, the selection of regions was strategically focused on ensuring a diversity of species and different altitudes. Field surveys spread 23 distinct locations within the study area, which including four districts of Aydın Province: Efeler, Çine, Söke, and Yenipazar between March 28 to May 1, 2022. Findings: At each of the 23 research locations, specimens were meticulously collected, carefully photographed, and their species accurately identified. The identified species are: in Barlia robertiana (Loisel.) Greuter., Ophrys mammosa Desf., Ophrys speculum subsp. speculum Link, Ophrys tenthredinifera Willd, Ophrys umbilicata Desf., Orchis italica Poir., Orchis laxiflora Lam., Orchis morio L., Orchis simia Lam., Orchis tridentata Scop., and Serapias bergonii E.G.Camus. It has been observed that the examined salep species are not in the form of clusters, but generally in a single form, in a semi-shaded area. It has been determined that the identified species vary in the slope range of 15-45%. According to soil samples; saturation (55-101.2%), pH (7.04-7.63), total salt (0.00-0.06%), lime (0.40-18.77%), organic matter (0.58-5.66%), available phosphorus (1.09-54.52 kg/da) and available potassium (60.53-102.42 kg/da) values were determined. In the study, it is determined that the number of orchids in the parcel is 1-12, the plant height is 13-34 cm, the number of flowers per plant is 0-25, the flower stalk length is 0-3 cm, the number of tubers is 1-2, and the tuber diameter is 8.62-24.93 mm. Conclusion: In our country, the production of salep in the cultural sense should be encouraged and expanded also areas where the species are concentrated in nature should be effectively protected. Legislation on the subject should be developed both to ensure full protection of natural areas and to pave the way for cultural production.
Benzer Tezler
- Endemik phryna ortegioides türünden etken ilaç öncülleri ve serum albumine bağlanma kapasiteleri
Active drug precursors such as endemic phryna ortegioides and serum albumin binding capacities
MURAT AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
KimyaBingöl ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL GEÇİBESLER
- Farklı fıstıkçamı (Pinus pinea L.) orijinlerinin kuraklığa dayanıklılığı üzerine araştırmalar
Researches on drought resistance of different stone pine (Pinus pine L.) provenances
MEHMET ULAŞ YAĞMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYTEKİN ERTAŞ
- Genetic differentiation of liquidambar Orientalis mill. varieties with respect to matK region of chloroplast genome
Kloroplast genomundaki matK gen bölgesine göre liquidambar Orientalis mill. varyetelerinin genetik farklılaşması
ASLI ÖZDİLEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYA
- Çine-Tepecik kazılarında ele geçen Miken seramiğinin Anadolu ve Ege dünyasındaki yeri ve önemi
The role and importance of mycenaean pottery found at Çi̇ne-Tepeci̇k excavations for Anatolia and the Egean world
NUR DENİZ ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ArkeolojiUludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
PROF. DR. SEVİNÇ GÜNEL
- Çivril Ovası'nda (Denizli) paleocoğrafya araştırmaları
In Civril Plain (Denizli) paleogeography research
TUĞÇE TÜRBEDAROĞLU