Türk modernleşmesinde toplumsal muhalefetin aracı olarak mizah (1908-1938)
Humour as a mean of social protest in the Turkish modernization (1908-1938)
- Tez No: 800974
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜVEN GÜRKAN ÖZTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Karikatür, Mizah, Toplumsal Muhalefet, Gülme, Sansür, İstibdat, Caricature, Humour, Social Protest, Laughter, Censor, Despotism
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 325
Özet
“Gülme politik bir eylemdir.”Gülme eyleminin tanımlandığı antik dönemlerden itibaren, politik bir eylem ve aslında otoriteye bir nevi muhalefet/başkaldırı olarak ele alındığı bilinmektedir. Bu açıdan Türkiye coğrafyası belki de bu ifadenin kendisini gösterebildiği en önemli bölgelerden olmuştur. İmparatorluk zamanlarından itibaren, toplum baskı ve istibdat karşısında kendisini mutlaka ifade edecek bir yol bulmuş ve bunu çoğunlukla mizah yoluyla gerçekleştirmiştir. Mizah basınına sansür konulsa dahi,“söz söylenebilecek”konular üzerinden, iktidara yönelik toplumsal muhalefet bir şekilde kendisini yine göstermiştir. Cumhuriyet ideolojisi ile birlikte, ulus-devlet, ortak ulusal kimlik çerçevesinde mizah basını da yine bu doğrultuda paralel bir yönde ilerlemiş ve İmparatorluk döneminden“kopuşu”desteklemek amacıyla gülme eylemi geçmişe yönlendirilmiş ancak yeni otoriteyi de eleştirmekten geri kalmamıştır. Bu çalışmada bahsi geçen bu uzun tarihsel süreç içerisinde, gülme eyleminin toplumsal muhalefetin en önemli unsurlarından biri olarak karşımıza çıktığını görüyoruz. İdeoloji, konjonktür, iktidar, otorite figürleri farklılaşsa da mizah her daim kendine yer bulmuştur. Çalışmadaki tarihsel süreç içerisinde ise mizah süreklilik arz etse dahi, teorik altyapısı değişime uğramıştır. Bu değişimi de çalışmada yapılan karşılaştırma üzerinden görmek mümkündür. Amaç gülmenin her daim politik bir eylem olduğunu, bir nebze de olsa gösterebilmektir.
Özet (Çeviri)
“Laughter, is a political act.”Since it was defined from the ancient times, laughter is known as a political act and a kind of rebellion towards authority. In this manner, the land of Turkey has big signs that this expression has shown itself. From the age of Empire, the society always could find a way to express themselves towards authority. And this way shows itself mostly as humour. Even humour press has been censored, social protests towards authority always could live around the“talking subjects”. With the rise of nation state, common national identity and the ideology of Republic humour press also developed in parallel with this process; so the laughter was used as mostly a critic of Ottoman Empire to show the Republic's break from the Empire. Furthermore, laughter didn't refrain from criticizing the new authority. In this case, we can see that laughter was an important mean of social protests in this long chosen historical period. Even the change of ideology, conjuncture, authority and authority- figures, humour has found places for itself. In this case, humour has always been permanent in this chosen historical period; but its theoretical frame had been changed. So it can be possible to see the this change, with the comparison in this case. The main purpose is, to show that laughter is always a political act from the history of humanity.
Benzer Tezler
- XI. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi (1957-1960)
The XI. period (1957-1960) Grand National Assembly of Turkey
RIFAT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEMUÇİN ERTAN
- Türkiye'de otoriteryanizm: Parti devleti iktidarlarının kurulması (1908-1960)
Authoritarianism in Turkey: The establishment of the party state government (1908-1960)
ENGİN YETKİN
Doktora
Türkçe
2018
TarihMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KARACA
- Devlet ve toplum ilişkisinde siyasal iktidar dengeleri: Yeni merkez yeni çevre
The balance of political power within relationship between state and society: New center and new periphery
TAYLAN CAN DOĞANAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiNiğde ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAFİZ TOK
- Türk modernleşmesi ve İran (1890-1936)
Turkish modernization and Iran (1890-1936)
CELAL METİN
Doktora
Türkçe
2006
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA YILMAZ