Borik asit fabrikası atık sularından bor, arsenik ve sülfatın metal hidroksitler kullanarak arıtılması
Treatment of boron, arsenic and sulphate from boric acid factory wastewaters using metal hydroxides
- Tez No: 802744
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET GÜNAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Türkiye'de borik asit üretimi sonrasında bor, sülfat, arsenik ve jips içeren atık sular oluşmaktadır. Bu atık sular geçirimsiz barajlarda depolanmaktadır ve gelecekte veya çeşitli afet dönemlerinde çevresel risk oluşturmaktadır. Bu nedenle bu atık suların arıtılması gerekmektedir. Bu tez çalışmasında Emet'te bulunan borik asit fabrikası atık suyundan bor, sülfat ve arseniğin Ca(OH)2, Mg(OH)2 ve Fe(OH)3 kullanılarak arıtımı amaçlanmıştır. Bu adsorbentler için önce bor arıtım koşulları belirlenmiştir ve sonrasında bor, sülfat ve arsenik için mekezi kompozit tasarım kullanılarak optimizasyon uygulanmıştır. Kalsiyum hidroksit için bor arıtmında deneysel parametreler olarak adsorbent miktarı, başlangıç pH, sıcaklık, karıştırma hızı seçilmiştir. Optimum parametereler doğal pH (5,32-5,68), 20 °C, 15 g/l adsorbent madde, 300 rpm karıştırma hızı belirlenmiştir. Magnezyum hidroksit için bor arıtmında deneysel parametreler olarak adsorbent miktarı, başlangıç pH, sıcaklık, karıştırma hızı seçilmiştir. Bu koşullarda optimum parametereler pH (10), sıcaklık 30 °C, 20 g/l ve 300 rpm belirlenmiştir. Demir hidroksit için bor arıtımında deneysel parametreler olarak adsorbent miktarı, başlangıç pH, sıcaklık, seyreltme seçilmiştir. Bu koşullarda optimum parametreler pH (8,5), 20 °C, 20 g/l ve (0:0) seyreltme olarak belirlenmiştir. Optimizasyon çalışmalarında kalsiyum hidroksit için %90 yakın bor giderilirken, %100 oranında arsenik ve yaklaşık %40 oranında sülfat giderilmiştir. Yine optimizasyon çalışmalarından magnezyum hidroksit için %13 oranında bor giderilirken, %100 oranında arsenik giderilmiştir. Demir hidroksit optimizasyon çalışmalarından %80 bor ve %100 oranında arsenik ve sülfat giderilmiştir. Kalsiyum hidroksit ve demir hidroksit için kinetik analizi ikinci mertebe modelin uygun olduğunu, magnezyum hidroksit için ise yalancı ikinci mertebe modelin uygun olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
After boric acid production in Turkey, wastewater containing boron, sulfate, arsenic and gypsum is generated. These wastewaters are stored in impermeable dams and pose an environmental risk in the future or in various disaster periods. Therefore, these wastewaters need to be treated. In this thesis, it is aimed to treat boron, sulfate and arsenic from boric acid factory wastewater in Emet by using Ca(OH)2, Mg(OH)2 and Fe(OH)3. Boron treatment conditions were determined for these adsorbents, and then optimization was applied for boron, sulfate and arsenic using a central composite design. The amount of adsorbent, initial pH, temperature, mixing speed were chosen as experimental parameters in boron treatment for calcium hydroxide. Optimum parameters were determined as natural pH (5,32-5,68), 20 °C, 15 g/l adsorbent, 300 rpm stirring speed. The amount of adsorbent, initial pH, temperature, mixing speed were chosen as experimental parameters in boron treatment for magnesium hydroxide. Under these conditions, optimum parameters pH (10), temperature 30 °C, 20 g/l and 300 rpm were determined. The amount of adsorbent, initial pH, temperature, dilution were chosen as experimental parameters in boron treatment for iron hydroxide. Under these conditions, optimum parameters were determined as pH (8,5), 20 °C, 20 g/l and (0:0) dilution. In the optimization studies, nearly 90% boron was removed for calcium hydroxide, while 100% arsenic and approximately 40% sulfate were removed. Again, from the optimization studies, 13% boron was removed for magnesium hydroxide and 100% arsenic was removed. %80 boron and 100% arsenic and sulfate were removed from the iron hydroxide optimization studies. The kinetic analysis for calcium hydroxide and iron hydroxide showed that the second-order model was suitable, while the pseudo-second-order model was suitable for magnesium hydroxide.
Benzer Tezler
- Sulu çözeltilerden arsenik ve bor'un birlikte ve seçimli olarak elektrokoagülasyon yöntemi ile giderimi
Arsenic and boron removal from aqueous solutions by electrocoagulation method simultaneously and selectively
BERRİN ZELİHA CAN
Doktora
Türkçe
2010
Çevre MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP BONCUKCUOĞLU
- Geleneksel kastamonu evlerinde kullanılan harman tuğlası özelliklerinin bor atığı katkısı ile iyileştirilmesi üzerine deneysel araştırma
Experimental research on improvement with boron waste additive of properties of blend brick used in traditional Kastamonu houses
ARZU ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2018
MimarlıkSelçuk ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERRA ZERRİN KORKMAZ
PROF. DR. BAHAR DEMİREL
- Endüstriyel bir atığın geotekstil tüp kullanılarak susuzlaştırılması ve depolanması
Dewatering and storage of an industrial waste by using geotextile tube
NOYAN AKRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiKütahya Dumlupınar Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYFUN ŞENGÜL
- Bor Atıklarındaki Lityumun Gravite Yöntem - Liç Kombinasyonu ile Kazanımının Araştırılması
Investigating of the recovery of lithium in boron waste by the combination of gravity and leaching methods
HACER ŞENSÖZ
Doktora
Türkçe
2022
Maden Mühendisliği ve MadencilikAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA EBRU SAYIN
PROF. DR. YUNUS ERDOĞAN
- Emet borik asit fabrikası atıklarından borun kazanılması
Recovering of boron from emet boric acid factory's wastes
ERSİN BÜYÜKYILDIZ