Tarihî kent koridorlarının yürünebilir mekânlar olarak ortaya çıkarılması: Trabzon örneği
Revealed historical city corridors as walkable places: The case of Trabzon
- Tez No: 804436
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇİÇEK KURDOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Teknikleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 347
Özet
Bu araştırmada Ortahisar/Trabzon'da bulunan tarihî kent koridorları için, koridor işlevine göre yürünebilirlik temelli bir planlama modeli sunulmuştur. Araştırma kapsamında tarihî koridorlar; Komnenos Hanedanlığı Dönemi (1204-1461), Osmanlı Devleti Dönemi (1461-1923) ve Türkiye Cumhuriyeti Erken Dönemi'ni (1923-1960) kapsayan 3 farklı süreçte incelenmiştir. Tarihî koridorların yürünebilir mekânlar olarak planlanması için ele alınması gereken ölçütleri saptamak için 597 katılımcıyla YT (Yürüme Tercih) Ölçeğini içeren bir halk anketi yürütülmüştür. Anketin analizi için kullanılan“Keşfedici Faktör Analizi”ile 21 ifade ve 8 faktör (çekici yürüme, yürümede trafik yoğunluğu, güvenli yürüme, yürümede tesis ve donatı varlığı, herkes için yürüme, yürüme süresi, her koşulda/ zamanda yürüme, yürümede eğim) ortaya çıkarılmıştır. Tarihî koridorların yüklendiği işlevleri anlamak için 30 uzman katılımcı ile uzman anketi yürütülmüştür. Trabzon özelinde 57 adet koridor unsuru belirlenerek, 4 işleve (ticaret, tarih/kültür/turizm, rekreasyon, ekoloji) etkisi saptanmıştır. Çalışma alanında her bir unsurun noktasal konumu saptanarak ArcGIS 10.7 programına işlenmiştir. Kernel yoğunluk analizi ile noktasal verilerin yoğunluk haritaları hazırlanmıştır. Noktasal yoğunluk ve koridor özellikleri göz önünde bulundurularak koridorların yüklendiği 10 işlev saptanarak koridor işlev haritası hazırlanmıştır. Son olarak 9 katılıcıyla odak grup görüşmesi yürütülmüştür. Bu süreçte YT ölçeğinde elde edilen ölçütler geliştirilerek, 8 faktör altında 45 ölçüt saptanmış; elde edilen tüm ölçütlerin, 4 ana işlev için önem dereceleri belirlenmiştir. Elde edilen verilerle yürünebilirlik ölçütlerinin koridor işlevleri üzerindeki etkilerini gösteren diyagramlar oluşturularak harita üzerinde gösterilmiştir. Örnek bir koridor üzerinde, kolaj tekniği ile öneri paftası oluşturulmuştur. Araştırmada, yürünebilirlik ölçütlerinin önem derecesinin tarihî koridorların yüklendiği işlevlere göre farklılık göstermesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, a walkability-based planning model according to the corridor function is presented historical city corridors in Ortahisar/Trabzon. In the research scope has been covered historical corridors in 3 different periods; Komnenian Dynasty Period (1204-1461), Ottoman State Period (1461-1923) and Early Period of the Republic of Turkey (1923-1960). WP (Walking Preference) Survey was conducted with 597 participants to identify criteria that should be considered for planning historic corridors as walkable spaces. With the“Exploratory Factor Analysis”used analysis of the questionnaire, 21 expressions and 8 factors (attractive walking, presences of facility and urban furniture in walking, traffic density in walking, safe walking, walking for everyone, walking duration, walking in every condition and time, slope in walking) were revealed. An expert questionaire was conducted with 30 expert participants to understand the functions of historical corridors. In Trabzon, 57 corridor elements were determined and their effects on 4 functions (trade, history/culture/tourism, recreation, ecology) were determined. The point location of each element in the study area was determined and processed in ArcGIS 10.7 program. Density maps of kernel point density analysis were prepared. A corridor function map was prepared by determining the 10 functions that the corridors are loaded by considering the point density and corridor characteristics. Finally, a focus group interview was conducted with 9 participants. In this process, the criteria obtained in the WP survey were developed and 45 criteria were determined under 8 factors; the importance levels of all the criteria obtained were determined for 4 main functions. After, diagrams showing the effects of walkability criteria on corridor functions were created and mapped. A proposal map was created on a sample corridor with the collage technique. In the study, it was concluded that the importance of walkability criteria should differ according to the functions of historical corridors.
Benzer Tezler
- Tarihi ve arkeolojik mirasın sürdürülebilirliği bağlamında kültürel peyzaj koridorlarının planlanması ve tasarımı: Amasra örneği
Planning and designing of cultural landscape corridors in the context of historical and archeological heritage sustainability: Amasra case
DURMUŞALİ TEKDAMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT CENGİZ
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Regulations based on stray animals in urban planning – The case of İstanbul Büyükada
Kent planlamasında sokak hayvanlarına dayalı düzenlemeler – İstanbul Büyükada örneği
SAHRA GÜNDOĞDU ATALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkYeditepe ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA KARAGÜLER
- Yaya caddelerinde mikro hareketin nicel analizi: İstiklal caddesi örneği
Quantitative analysis of micro movement on pedestrian streets: The case of İstiklal street
ALİ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Tarihi çevrelerde kentsel mekansal koridorların irdelenmesi üzerine bir araştırma: Ankara-Hamamönü örneği
A research on scrutinizing urban spatial corridors in historical environments: The sample of Ankara – Hamamönü
GÜLŞAH HAZIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN CENGİZ