Endüstri mirası yapılarının yeniden işlevlendirilmesi: İzmir elektrik fabrikası yapısı
Reuse of industrial heritage buildings: İzmir electricity factory structure
- Tez No: 808913
- Danışmanlar: PROF. DR. BEDRİYE ASIMGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Endüstri Mirası, Koruma, Yeniden İşlevlendirilme, Elektrik Fabrikası, İzmir, Industrial Heritage, Conservation, Re-Functioning, Electrical Factory, Izmir
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
19.yüzyılda Sanayi Devrimi ile tüm dünyada başlayan sanayileşme hareketinin sonucunda mimari de etkilenmiş ve birçok iş mekânı inşa edilmiştir. Ülkemizde de bu hareketten etkilenerek birçok endüstri yapısı inşa edilmiş ve günümüze kadar çoğu yapı bütünlüğünü korumuş fakat dönemin şartlarına uyum sağlayamayan yapılar işlevini koruyamayarak atıl alanlara dönüşmüşlerdir. Yapıldığı dönemde çevresini de etki alanına alan bu yapılar inşa edildiklerinde çoğunlukla kent merkezlerinden uzak olarak konumlandırılsalar da günümüzde kent merkezlerinde kalmışlardır. Çünkü kentler yaşayan alanlardır bu nedenle sürekli olarak genişleyip, gelişirler. Kent merkezinde kalan bu endüstri alanları işlevlerini kaybetmeleriyle ve çevresindeki konut mekanlarının da git gide boşalmasıyla genellikle günlük yaşantıdan kopmuş, atıl ve tekinsiz mekanlara dönüşmüşlerdir. Oysa ki bu yapılar inşa edildikleri ve aktif kullanımda oldukları dönemlerin teknolojik, sosyal, kültürel ve mimari özelliklerini taşımaları nedeniyle birer endüstri mirası yapısına dönüşmüşlerdir. Bu yapıların çevresiyle birlikte algılanarak var oldukları alana ve kente yeniden eklemlenmesi ve kentlilerin bu alanları deneyimleyerek yaşayan bir mekâna dönüştürmeleriyle yok olup gitmesini önlenmelidir. Endüstri mirası yapılarının korunumu ve dönüşümü 20.yüzyılın sonlarına doğru öne çıkan önemli çalışmalardan olmuşlardır. Günümüzde kentlerin belleği için önemli olan bu yapılar birçok yapısal dönüşümle yeniden işlevlendirilerek kentlere kazandırılmıştır. Bu çalışmada incelenen endüstri mirası yapısının bulunduğu İzmir kenti, Endüstri devrimiyle sanayileşmede büyük adımlar atarak birçok yeni endüstri yapısına sahip olan bir liman kenti olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışma İzmir kenti için endüstrileşmeyle inşa edilen ilk endüstri yapılarına örnek teşkil eden ve kent belleğinde önemli yeri olan, günümüzde atıl alan durumunda kalan bir endüstri mirası yapısı İzmir Elektrik Fabrikası yapısının korunması için yeni işlevlerle çözüm önerileri içeren bir çalışmadır. Çalışma kapsamında ilk olarak endüstri mirası ve yeniden işlevlendirme kavramları üzerine literatür araştırması yapılmış bu kavramlar çerçevesinde ulusal ve uluslararası örnekler incelenecektir. Sonrasında ülkemizde bulunan endüstri mirası elektrik fabrikaları özelinde yapı örnekleri incelenecek ve bu yapılar için önerilen koruma yaklaşım olan yeniden işlevlendirme önerileri çalışılan yapı özelinde değerlendirilecektir. Daha sonra İzmir kentinde çalışmanın odak noktasında bulunan Alsancak Liman Arkası bölgesinde bulunan endüstri mirası yapıları incelenerek, çalışılacak yapı ve çevresiyle ilgili literatür taraması yaparak yapının yapıldığı dönemden günümüze kadar geçirdiği süreçlerin incelenecektir. İzmir Elektrik Fabrikasının kentsel bağlam içindeki önemi hem mimari hem de statik özellikleri yönüyle ele alınacaktır. Yapı ve çevresi fotoğraflanarak ve haritalandırılarak detaylı bir şekilde incelenecektir. Sonrasında ise yapının inşa edildiği dönemin malzeme, yapı tipolojisi, cephe tipolojisi ve konstrüksiyon özelliklerini dikkate alarak alanın yeniden işlevlendirmesi konusunda barındırdığı potansiyeller değerlendirilecektir. Yapıyla ilgili yeni işlev önerileri modelleme ve düzenleme programlarıyla plan, kolaj ve üç boyutlu görselleştirmelerle aktarılacaktır.
Özet (Çeviri)
As a result of the industrialization movement that started all over the world with the Industrial Revolution in the 19th century, architecture was also affected and many business spaces were built. In our country, many industrial structures have been built under the influence of this movement and until today, most of the structures have preserved their integrity, but the structures that cannot adapt to the conditions of the period have been transformed into idle areas. These structures, which took their surroundings into the sphere of influence during the period they were built, are mostly located away from the city centers, but they remain in the city centers today. Because cities are living spaces, they are constantly expanding and developing. These industrial areas that remain in the city center have lost their function and the surrounding residential spaces have become inert and uncanny places, often separated from daily life. However, these structures have become industrial heritage structures due to the technological, social, cultural and architectural characteristics of the periods when they were built and in active use. However, these structures have become industrial heritage structures due to the technological, social, cultural and architectural characteristics of the periods when they were built and in active use. These structures should be perceived together with their surroundings and re-articulated into the area and city where they exist and should be prevented from being destroyed by urban people experiencing these areas and turning them into a living space. The conservation and transformation of industrial heritage structures became prominent studies towards the end of the 20th century. These structures, which are important for the memory of cities today, have been reworked with many structural transformations and brought to the cities. The city of Izmir, where the industrial heritage structure is examined in this study, stands out as a port city with many new industrial structures by taking great steps in industrialization with the Industrial Revolution. This study is a study that provides an example of the first industrial structures built by industrialization for the city of Izmir and contains solutions with new functions for the protection of Izmir Electrical Factory, an industrial heritage structure that has an important place in the city memory and remains in the status of idle space today Within the scope of the study, national and international examples will be examined within the framework of these concepts, which have been researched in literature on industrial heritage and refunctional concepts. After that, building samples will be examined in the field of industrial heritage power plants in our country and the proposed conservation approach for these structures, the refunctional proposals, will be evaluated in the specific structure studied. Then, the industrial heritage structures located in the Alsancak Port behind region, which is at the focal point of the work in Izmir city, will be examined and the processes it has gone through from the period of construction to the present day will be examined by conducting a literature review about the structure and its environment to be studied. The importance of İzmir Electric Factory in the urban context will be discussed in terms of both architectural and static features. The structure and its surroundings will be examined in detail by photographing and mapping. After that, the potential for the refunctioning of the area will be evaluated by taking into account the material, structure typology, facade typology and construction characteristics of the period in which the structure was built. New function suggestions related to the structure will be conveyed through modeling and editing programs with plans, collages and three-dimensional visualizations.
Benzer Tezler
- Endüstriyel miras yapılarının kültür eksenli dönüşüm potansiyeli ve sorunları: İzmir yeni kent merkezi örneği
Culture-led regeneration potential and problems of industrial heritage buildings: Case of new city center of Izmir
SEZİN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM GÖKÇEN
- Kültürel miras alanlarının toplumsal bellek bağlamında yeniden işlevlendirilmesi: Haydarpaşa örneği
Refunctioning of cultural heritage fields in the context of collective memory: Haydarpasa example
NESİL UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
- Endüstri mirası yapılarının yeniden işlevlendirilme sonrasında taşıyıcı sistem müdahalelerin irdelenmesi
Analysis of structural system interventions in converted industrial heritage buildings
NAZ KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET TORUNBALCI
- Tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: İzmir Sümerbank Basma Sanayi Yerleşkesi örneği
The re-usage of the historical buildings: The case of Izmir Sümerbank Printed Cloth Plant Factory campus
SEÇİL UĞURSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜMEYRA BİROL AKKURT
- Kocaeli SEKA 2. ve 5. kağıt fabrikaları'nın koruma sorunları ve yeniden kullanımı
Kocaeli SEKA 2. and 5. paper factories conservation problems and re-use proposal
EMİNE KELEŞ TAYLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BANU ÇELEBİOĞLU