Assessment of the rum churches in Mudanya (Bursa) for the purpose of conservation
Mudanya'daki (Bursa) rum kı̇lı̇selerı̇nı̇n koruma amaçlı olarak değerlendı̇rı̇lmesı̇
- Tez No: 809082
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UFUK SERİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Mirası Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Gün geçtikçe küreselleşen ve tek tipleşen dünyada, farklı etnik toplulukların mirasları manevi ve entelektüel açıdan insanlığın paha biçilmez zenginliğini oluşturur. Fakat, 19. yüzyılın milliyetçi atmosferi içinde, 'miras' ulusal kimliğin inşasında kilit bir unsur olarak öne çıkarılmıştır. Kendi değerleri üzerinden belirli kültürlere öncelik veren koruma politikaları, bazı etnik grupların değerlerini ihmal etmiş ve değerlendirme dışı bırakmıştır. Bu tez kapsamında çalışılan Mudanya'daki 19. yüzyıl Rum kiliseleri ise özgün bağlamlarından koparılmış, terk edilmiş ve ihmal edilmiş olmaları sebebiyle somut ve soyut değerlerini ya kaybetmiştir ya da kaybetme riskiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu çalışma, bu kiliselerin değerlerini ve potansiyellerini anlamak, maruz kaldıkları zorlukları ve tehditleri tespit etmek amacıyla yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Rum kiliselerinin karşılaştığı koruma sorunlarının etkilerini ve kapsamlarını öğrenmek için hem günümüze kadar ulaşan hem de yok olan kiliseler incelenmiştir. Türkiye'deki Rum mirasına ilişkin algıları şekillendiren ideolojik, tarihi ve kültürel faktörler de ele alınarak, toplumsal tutumların ve koruma faaliyetlerinin Rum kiliselerinin fiziksel ihmalini doğrudan etkileyen unsurlar olması tartışılmıştır. Mudanya'daki Rum kiliseleri, cemaatini kaybetmiş diğer 19. yüzyıl Anadolu Rum kiliselerinde yaşanan benzer koruma sorunlarına ilişkin fikir veren örneklerdir. Bu tezin konusu olan Rum kiliseleri, Marmara Bölgesi'nde Bursa'nın Mudanya ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Bu bölge, Bizans döneminden bu yana, özellikle 8. ve 9. yüzyıllarda Ortodoks Hristiyan yaşantısının önemli merkezlerinden biri olmuştur. Sonrasında, Osmanlı döneminde, Rum cemaati tarafından inşa edilen ve birçoğu 19. yüzyılda yenilenen çok sayıda kiliseye ev sahipliği yapmıştır. Bu kiliseler, ayrılmaz birer parçası oldukları Rum toplumunun değerleri etrafında şekillenmiştir. 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile Türkiye ve Yunanistan arasında gerçekleşen nüfus mübadelesi sonucu Rumların Anadolu'yu terk etmek zorunda kalmaları ve yerlerine Yunanistan'dan gelen Türklerin yerleştirilmesi toplumsal yapının, kentlerin, köylerin ve gayrimüslim dini mekanlarının değişim ve dönüşümüne neden olan önemli bir dönüm noktası olmuştur. Şimdi, onları ayakta tutan nüfustan yoksun olan bu yapılar, çevresel, fiziksel, sosyal, siyasi ve ekonomik zorluklarla karşı karşıya bulunmaktadır. Mudanya ve köylerinde on dokuz Rum kilisesi olduğu bilinmektedir. Bu kiliselerden beşi günümüze ulaşmış, biri kısmen ayakta kalmış, on üçü ise tamamen yok olmuştur. Bugün, terk edilmiş kiliselerin tamamı bakımsızlık nedeniyle fiziksel değişikliklere uğramış olup, koruma açısından oldukça kötü durumdadırlar. Bu kapsamda, Türkiye'deki Rum kiliselerine yönelik çeşitli yaklaşımları ele alan ve farklı kültürlerin mirasının korunmasına ilişkin kavramları açıklayan teorik bir çerçeve sunulmuştur. Bu çalışma, kiliselerin özelliklerini daha iyi anlamak ve yapıların değerlerini ve bunlarla ilgili sorunları değerlendirmek için yapılan arazi araştırmalarının yanı sıra arşiv çalışmalarına da dayanmaktadır. Kiliselerin gelecekte daha iyi korunabilmesi ve ayakta kalan kiliselerin bakımsızlık veya yanlış kullanım nedeniyle benzer sorunlarla karşılaşmaması amacıyla korumaya yönelik bir değerlendirme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
In an increasingly homogenised and globalised world, the preservation and appreciation of the authentic values of the various cultural heritages provide an invaluable source of intellectual and spiritual richness. The emerging nationalist movement of the 19th century had considerable effect when it promoted heritage as a critical component in the creation of a national identity. Conservation policies, that sought to deal with certain cultures, ignored the values of some ethnic groups and dropped from consideration. The 19th century Rum churches of Mudanya have been selected as case studies for this thesis because they have lost or face the risk of losing their tangible and intangible values due to their now being out of their original contexts, abandoned, neglected and misused. This study assesses these churches to appreciate their values and potentials and to identify challenges and threats. To learn what kind of conservation problems Rum churches face and their extent, both the surviving churches and the lost ones are reviewed. The ideological, historical and cultural factors influencing perceptions of the Rum heritage in Turkey are also listed and discussed to demonstrate that social attitudes and conservation practices are indeed the key and motivating factors responsible for the physical neglect of Rum churches. The Rum churches of Mudanya are examples to provide an insight into and lessons for similar conservation problems experienced in the other 19th century Anatolian Rum churches that have lost their community. The Rum churches that are the subject of this thesis are located within the borders of the Mudanya district of Bursa in the Marmara region. This region had been one of the important centres of Orthodox Christianity since the Byzantine period, especially in the 8th and 9th centuries. Accordingly, it was home to numerous churches built by the Rum community, many refurbished in the 19th century. The Population Exchange between Turkey and Greece, with the Lausanne Treaty signed on 24 July 1923, however, was a key turning point that transformed the existing social structure, and with that the non-Muslim settlements and religious sites. The churches had developed within the Rum society of which they were an integral part. Now, bereft of their supporting populations, these buildings faced environmental, physical, social, political and economic challenges. It is known that there were nineteen Rum churches in Mudanya and its villages. Five of these churches have survived to the present day; one partially survived and thirteen have completely disappeared. Of the five surviving churches, two of the surviving churches converted into cultural centres in the early 2000s, three of them were abandoned after being used for various functions after the Population Exchange and displacement of local communities. Today, all the abandoned churches have undergone physical changes resulting from neglect; they remain in a poor state of preservation. In this context, a theoretical framework that explains terms related to the preservation of the heritage of diverse cultures and addresses the various approaches towards Rum churches in Turkey is presented. The case study is based on field surveys to better understand the characteristics of the churches and to assess the values of the buildings and the challenges related to them, as well as archival studies. Based on these analyses, a conservation assessment is made so that these churches can be better preserved in the future and the surviving churches will not face similar problems because of neglect, abuse or misuse.
Benzer Tezler
- Yozgat Fatih Kilise Camii restorasyon projesi
Restoration project for the Greek Orthodox Church in Yozgat
ÖZGE ÖZEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Ağırnas kentsel sit alanı ve Mimar Sinan caddesi üzerine bir araştırma
A survey about Ağırnas urban site area and Mimar Sinan street
AYTEN GÜL OKYAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NADİDE SEÇKİN
- Hatay'da Osmanlı Dönemi Rum Ortodoks kiliseleri
Greek Orthodox churches in Hatay from the Ottoman Period
SEZER ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLAY KARAKAYA
- İstanbul'daki Yahudi, Hıristiyan ve İslam mabedlerinde icra edilen ilahilerin karşılaştırmalı müzikal analizi
Comparative musical analysis of hymns sung in Jewish sephardic, Orthodox Christian and İslam temples in İstanbul
GAZİ ERGİŞİ
Doktora
Türkçe
2015
MüzikMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. SAFA YEPREM
- Milli Mücadele Dönemi Türkiye–Gürcistan ilişkileri (1919-1921)
Turkey-Georgia relations in the Period of National Struggle (1919-1921)
TENGİZ YAVUZ