Antalya ili domates üretim alanlarında kök ve kök boğazı çürüklüğüne neden olan Phytophthora türlerinin ve bazı domates genotiplerinin önemli türlere karşı reaksiyonlarının belirlenmesi
Determination of Phytophthora species causing root and crown rot on tomato growing areas in Antalya province and reactions of some tomato genotypes against important species
- Tez No: 809296
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRSEL KARACA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu çalışmada, ülkemiz domates üretiminin yarıdan fazlasının yapıldığı Antalya ilinde, Phytophthora türlerinin neden olduğu kök ve kök boğazı çürüklüğünün yaygınlık ve oranı ile hastalığa neden olan türlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yürütülen sürveylerde 170 adet domates serasında inceleme yapılmış, kök ve kök boğazında çürüme, gövdede yanıklık ve kuruma gibi belirtiler gözlenen alanlardan bitki ve toprak örnekleri alınmıştır. Araştırmada hastalığın Antalya ilindeki ortalama yaygınlığı %25.88, hastalık oranı ise %4.87 olarak belirlenmiştir. Demre ve Kepez ilçelerinde incelenen seralarda Phytophthora belirtisi gösteren bitkiye rastlanmazken, Elmalı ilçesi %75 yaygınlık oranı ile hastalığın en yaygın olduğu ilçe olarak belirlenmiştir. Hastalık belirtisi gösteren bitkilerden ve topraktan seçici ortam kullanılarak yapılan izolasyonlarda 84 Phytophthora izolatı elde edilmiştir. Morfolojik özelliklerine ve ITS bölgelerinin baz dizilerine dayanılarak yapılan teşhislerde, 80 izolat P. nicotianae, geriye kalan 4 izolat ise P. capsici olarak belirlenmiştir. Kesilmiş gövde ucu inokulasyonu yöntemi ile yapılan patojenisite testinde, tüm izolatlar domates bitkisinde patojen olarak belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca bazı domates genotiplerinin, en yaygın tür olarak belirlenen P. nicotianae'ya karşı duyarlılıkları incelenmiştir. Çeşit reaksiyon denemesinde, BATEM domates ıslah çalışmalarında kullanılan gen havuzundaki 22 adet domates genotipi (DT-7, DT-9, DT-15, DT-31, DT-50, DT-62, DT-90, DT-233, DT-253, DT-257, DT-284, DT-289, DT-296, DT-630, BH-4, TY-83, TY-84, YS-580, YS-583, FHG-470, A-286, Batem Özçelik) kullanılmıştır. Denemede elde edilen verilerle yapılan istatistiki değerlendirme sonucunda, domates genotiplerinin patojene karşı duyarlılıkları arasında önemli farklılıklar bulunmuştur. DT-9 ve DT-15 genotipleri en duyarlı, A-286 genotipi ise en dayanıklı genotipler olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın ıslah çalışmalarına temel oluşturarak entegre mücadeleye katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aims of this study were determination of the prevalence and incidence of root and crown rot disease and causing Phytophthora species in Antalya province, providing more than half of the tomato production of our country. During surveys, 170 greenhouses were investigated and, samples were taken from the areas where root and crown rot, stem blight and drying symptoms were observed. In the study, mean disease prevalence and incidence in Antalya province were found as 25.88% and 4.87%, respectively. There was no plant showing Phytophthora symptoms in Demre and Kepez districts, while the highest disease prevalence with 75% was found in Elmalı district. Totally 84 Phytophthora isolates were obtained by the isolations made from the symptomatic plant and soil samples. According to their morphological features and sequences of ITS gene regions, 80 isolates were identified as P. nicotianae, and remaining 4 isolate as P. capsici. In the pathogenicity test, made by cut stem end inoculation technique, all isolates were pathogenic on tomato plants. Susceptibilities of some tomato genotypes against P. nicotianae, which was found as the most prevalent species, were also investigated. In the experiment, 22 tomato genotypes (DT-7, DT-9, DT-15, DT-31, DT-50, DT-62, DT-90, DT-233, DT-253, DT-257, DT-284, DT-289, DT-296, DT-630, BH-4, TY-83, TY-84, YS-580, YS-583, FHG-470, A-286, Batem Özçelik) in the gene pool of BATEM used in tomato breeding studies, were used. As a result of the statistical evaluations, significant differences were found among the susceptibilities of the genotypes against the pathogen. DT-9 and DT-15 were found as the most susceptible genotypes, while A-286 was the most resistant one. It is tought that this study will be a base for breeding research and contribute integrated disease management.
Benzer Tezler
- Amerika domates genetik kaynakları merkezinden temin edilen domates hatlarının fusarium etmenlerine (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici ve Fusarium oxysporum f.sp. radicis-lycopersici) karşı dayanıklılık reaksiyonlarının belirlenmesi
Identification of resistance reactions of tomato lines obtained from American tomato genetics resources center to fusarium pathogens (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici and Fusarium oxysporum f.sp. radicis-lycopersici)
SEMRA CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZER ÇALIŞ
- Antalya ili örtüaltı domates üretim alanlarında domates güvesi Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)'nın parazitoitlerinin belirlenmesi
Determination of parasitoids of Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) in greenhouse in Antalya, Turkey
YUSUF YÜKSEKYAYLA
- Antalya ili Elmalı ilçesinde örtü altı domates üretim alanlarında görülen Verticillium dahliae kleb. izolatlarının moleküler tanısı
Molecular characterization of Verticillium dahliae kleb. isolates from greenhouse tomato production areas of the Elmalı district in Antalya
HASAN AKAR
- Antalya ili kumluca ilçesi örtüaltında yetiştirilen domateslerde görülen fungal hastalıkların tespiti
Determination of fungal diseases on tomatoes in greenhouse kumluca district of Antalya province
HATİCE DENİZ BAŞYARAN
- Antalya örtü altı domates yetiştiriciliğinde görülen fungal hastalıklar ve domates külleme hastalığına karşı bazı fungisitlerin etkinliklerinin belirlenmesi
Fungal diseases in Antalya greenhouse tomato cultivation and determining effectiveness of some fungicides against tomato powdery mildew
ÖZKAN KOÇ