Harezmşahların devletleşme süreci (1077-1200)
Stateization process of Kharezmshahs (1077-1200)
- Tez No: 811318
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH DUMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 371
Özet
Kadim medeniyetlere evsahipliği yapan Harezm toprakları üzerinde kurulan Harezmşahlar, Türklerin tarihte kurduğu büyük devletlerden biri olarak kabul edilmektedir. Anuştegin'in Harezm valisi olmasıyla başlayan serüven, Atsız'ın bağımsızlığını kazanmak için Sultan Sencer ile yaptığı mücadelelerde başarısız olmasına rağmen devletin temellerini atmasıyla süreç, farklı bir mecraya evrildi. Harezmşahlar, XII. yüzyılın ortalarında Selçuklu Devleti'nin yıkılmasıyla birlikte Horasan ve Mâverâünnehir topraklarında yaşanan kaosdan faydalanarak bölgede önemli güç unsuru haline geldiler. Ardından İl-Arslan döneminde müstakil bir devlet olma hüvviyeti kazandılar. Sultan Alâeddin Tekiş dönemi Harezmşahlar Devleti'nin askerî, siyasî, ekonomik ve kültürel alanlarda kurumsallaşmasını tamamlayarak en parlak devirini yaşadığı dönemdir. Harezmşahlar, devletleşme süresi zarfında Abbâsî Halifeliği, Irak Selçuklu Devleti, Gurlular, Bâvendîler, Nîmrûz Meliki ve Şirvahşahlar ile diplomatik münasabetlerde bulunarak dostluk bağları kurdular. Ancak yaklaşık yüz yıllık mücadeleler sonucunda kurulan devlet, hatalı kararlar ve yönetimsel sıkıntılar nedeniyle doğudan gelen Moğol kavminin saldırılarıyla birkaç yıl gibi kısa sürede yıkıldı. Harezmşahlar bu yüzden çok kısa sürede tarih sahnesinden çekilen ender devletlerden biri oldu.
Özet (Çeviri)
The Khwarezmshahs, founded on the lands of Khwarezm, which hosted ancient civilizations, are considered to be one of the great states established by the Turks in history. The adventure that started with Anuştegin becoming the governor of Khwarezm, although Atsız's struggles with Sultan Sencer to gain independence were unsuccessful, the process evolved into a different course with the foundation of the state. Harezmshahs, XII. With the collapse of the Seljuk State at the midlle of the century, they became an important power element in the region as a result of the chaos in the lands of Khorasan and Transoxiana. Then, during the İl-Arslan period, they gained the identity of being an independent state. During the reign of Sultan Alaeddin Tekiş, the Khwarazmshahs experienced its heyday by completing its institutionalization in military, political, economic and cultural fields. During the period of statehood, the Khwarezmshahs established diplomatic relations with the Abbasid Caliphate, the Iraqi Seljuk State, the Gurids, the Bavendis, the Sovereign of Nimruz and the Shirvahshahs, thus establishing friendship relations. However, the state, which was established as a result of nearly a century of struggles, was destroyed in a few years by the attacks of the Mongolian tribes from the east due to erroneous decisions and administrative problems. For this reason, it has become one of the rare states that have withdrawn from the stage of history in a very short time.
Benzer Tezler
- XI.-XIII. yüzyıllarda Kuzey Kafkasya'da Kuman-Kıpçaklar
Cuman-Kipchaks in the XI.-XIII. centuries in North Caucassia
CİHAN YALVAR
- Hârezmşâhlar Devleti-Abbâsi hilafeti münasebetleri
Relations between Khwarazmshah State-Abbasid caliphate
ZEHRA ERDEMİR
- Sultan I. Alâeddin Keykubad'ın komşu devletlerle ilişkileri
Sultan I. Alâeddin Keykubad's relationships with neighboring states
HASAN ÇOPUR
